Edito: Macht

Macht toont zich in vele gedaanten, maar een wezenskenmerk is dat ze moeilijk in te tomen valt. Het is altijd nuttig om dat voor ogen te houden bij het aanschouwen van het politiek bedrijf. En er valt maar één ding tegen in te brengen: een transparant beleid. Zodat burgers, pers, gerecht en parlement zìen wat er gebeurt.

Brussel heeft een horrorjaar achter de rug en het is misschien wat onkies om er nu op te wijzen, maar de Brusselse regering heeft op het vlak van transparantie een serieuze inhaalbeweging te maken. De canapépolitiek is weer helemaal terug. Het dossier van het Eurostadion is er een schoolvoorbeeld van. De verstrengeling van belangen is zo groot dat er geheid malheuren van komen. Maar hoe de vork precies aan de steel zit, weten alleen ingewijden.

Terwijl de federale en de Vlaamse regering netjes de regeringsbeslissingen op een website posten, neemt de Brusselse regering beslissingen waar zelfs het parlement, dat er toch de controle op moet voeren, niet volledig inzage in kan krijgen. De agenda van de wekelijkse ministerraad? Onbekend. Dit is een democratie anno 2017 onwaardig.

Voor de pers is het balen. Vroeger waren er nog de wekelijkse persconferenties na de ministerraad, die zijn vervangen door af en toe een communiqué. Het is steeds moeilijker om feitelijke informatie te krijgen. De dikke laag aan perswoordvoerders zorgt ervoor dat alleen informatie doorkomt waarmee deze of gene minister zijn voordeel kan doen.

Natuurlijk is dat een spel, een machtsspel zou men haast kunnen zeggen, dat al decennia bestaat tussen pers en politiek, maar er zijn grenzen aan het fatsoen. Zeker in een tijdperk dat kreunt onder post-truth, is een gezonde relatie tussen pers en politiek een conditio sine qua non voor een goed werkende democratie.

Burgers laten dit niet langer meer zomaar gebeuren. In korte tijd zijn er enkele websites bijgekomen die de transparantie in de politiek ten goede moeten komen. We laten in deze krant de initiatiefnemers aan het woord. Tegelijk getuigt de oppositie hoe de Brusselse regering er alles aan doet om beslissingen in duisternis te verhullen. Het is geen mooi gezicht.

Het begin van het jaar is er ook één van goede voornemens. Een transparant beleid zou voor de hele regering een minimum moeten zijn. Het moet een ingesteldheid zijn, een houding, als antidotum tegen de zichzelf versterkende dynamiek van de macht. Anders houdt de democratie op met bestaan, of wordt ze door populisme gekannibaliseerd.