JOUW VRAAG. Waarom snoeit men in Brussel de platanen zo drastisch?

In de maanden februari en maart werden heel wat platanen gesnoeid in het centrum van Brussel, zo bijvoorbeeld op de Zavel, de Handelskaai en ook op de Oude en Nieuwe Graanmarkt. Allemaal werden ze helemaal teruggesnoeid, tot een ‘kattenkop’, zoals het in snoeiersjargon heet.
De Stad Brussel kreeg hierop heel wat verontwaardigde reacties: moet het zo drastisch? Het is niet noodzakelijk voor de gezondheid van de bomen! Ook Marleen Janssens uit Boutersem en Linda Van Waesberge uit Brussel stellen zich die vraag. Big City zocht het uit.

“Klopt,” zegt Maximilien Fontaine, landbouwingenieur bij de Groendienst van de Stad Brussel. “Snoeien is inderdaad niet noodzakelijk voor de gezondheid van de bomen. Het is zelfs een risico want je maakt telkens een wonde waarlangs bacteriën en parasieten kunnen binnendringen die ziekten veroorzaken. Maar bij de platanen in het centrum kunnen we niet anders dan snoeien.”

Neem de platanen op de Oude Graanmarkt. Die staan er volgens Fontaine al ruim vijftig jaar. “Destijds werd ervoor gekozen om ze redelijk dicht bij elkaar te planten. Dat betekende echter ook een keuze voor regelmatige snoei. Want platanen worden heel groot, makkelijk 25 tot 30 meter, en daarvoor is er in de stad niet altijd plaats. De takken mogen de gevels van de huizen immers niet raken, ze mogen de stadsverlichting niet hinderen en het verkeer niet belemmeren. Op den duur nemen dergelijke grote bomen ook veel licht en zon weg.”

Maar eenmaal je begint met snoeien, moet je blijven snoeien, en wel telkens op de plek van de eerste snoei, legt Fontaine uit. “De boom is namelijk verzwakt op de plek waar de nieuwe takken uitschieten. Als die takken te zwaar worden, kunnen ze uitscheuren, met alle risico’s van dien. Aangezien ze destijds begonnen zijn met snoeien, hangen wij er nu aan vast. Elke keer dus een kattenkop.”

Brussel telt vrij veel platanen. Het is volgens Fontaine een boom die behoorlijk gedijt in de stad. “Voor bomen is de stad de minst gunstige omgeving om te groeien. De wortels hebben een gezonde bodem nodig, maar in de stad is er doorgaans veel te weinig ruimte, is de ondergrond vaak te verdicht en te nat en is er veel te weinig teelaarde. Vaak stuiten de wortels op funderingen, stabilisé of ander puin. In die moeilijke omstandigheden doen platanen, zeker de hybride soort die wij planten, het wel goed. Er zijn weinig ziekten.” Ook kunnen platanen goed tegen de snoei. “Ze zijn zo vitaal, ze kunnen zelfs herstellen van een slechte snoei.”

Toch worden er vandaag niet meer zoveel platanen geplant als vroeger. “Dat komt omdat we diversiteit heel belangrijk vinden. We hebben nu zo’n honderd à honderdvijftig verschillende bomen.”

De platanen in Brussel-Stad worden om de vier, vijf jaar gesnoeid. Die frequentie heeft vooral te maken met organisatie. “We hebben een hoogtewerker nodig om het werk te doen en je moet telkens de weg afzetten. De handelaars zouden niet tevreden zijn als we elk jaar langskwamen.” Fontaine grijpt ook liever zo min mogelijk in de boomgroei in. Bovendien krijg je na enkele jaren een mooie, volle kruin. “In Schaarbeek snoeien ze de platanen van de Zénobe Grammelaan elk jaar. De kruinen blijven heel klein. Je kan je afvragen waarom je dan een grote boom als een plataan plant. Mijn standpunt is: kies een boom aangepast aan de plek.”

Elke week gaat BRUZZ met Big City op zoek naar antwoorden op jouw vragen over Brussel. Vragen allerhande over jouw stad stel je online aan de redactie op bruzz.be. De vraag met de meeste voorkeuren wordt onderzocht en beantwoord. Ook een vraag over Brussel? Zet onze journalisten aan het werk en stel je vraag in Big City.