Activatie koudeplan: tijdelijke opvang opent 'geleidelijk', pas woensdag op volle toeren

Beetje bij beetje loopt het tijdelijke opvangcentrum voor daklozen in Anderlecht vol: in het centrum van het Rode Kruis, speciaal geopend in verband met de vrieskou, sliepen maandagnacht 51 dakloze mensen. “Om operationele redenen openen we het centrum geleidelijk,” klinkt het. Met ruim zevenduizend daklozen in Brussel blijft het initiatief een druppel op een hete plaat, vinden daklozenorganisaties.

Dinsdagochtend, negen uur. De temperatuur zakt tot zes graden onder het vriespunt. Aan het aanmeldcentrum voor asielzoekers bij de Dienst Vreemdelingenzaken ligt een tiental mannen in geïmproviseerde bedden. Ede uit Nigeria wacht hier al sinds zijn aankomst in ons land een maand geleden op een verlossende opvangplek.

“Nee, het gaat niet goed met mij,” reageert hij onomwonden wanneer we vragen hoe hij het stelt. Ede is niet op de hoogte van het nieuwe noodopvanginitiatief dat het Rode Kruis zondag opende in het kader van het extreme koudeplan. Er sluipt hoop in zijn ogen. “Hoe geraak ik daar?” De man trekt een handschoen uit om de routebeschrijving richting Anderlecht op zijn telefoon te noteren en maakt zich klaar om te vertrekken.

Graduele opening

Bovenop het reguliere opvangnetwerk voor daklozen, dat vijfduizend plaatsen telt, was het de bedoeling van de Brusselse overheid om sinds maandag 155 extra plaatsen te voorzien voor iedereen die dakloos of slecht gehuisvest is. Het gros van die opvang situeert zich in het tijdelijk centrum dat het Rode Kruis opende in Anderlecht, waar honderd plaatsen beschikbaar zouden zijn.

Ondanks de vrieskou komt de opvang echter maar gestaag op gang. In de nacht van zondag op maandag sliepen slechts vijftien mensen in het centrum in de Kliniekstraat. “Afgelopen nacht waren dat er wel al 51,” klinkt het bij het Rode Kruis. Niet alle honderd plaatsen zijn namelijk al opengesteld.

“Om operationele redenen openen we het centrum geleidelijk,” verklaart Magali Clerbaux van het Rode Kruis aan BRUZZ. “Vanavond zijn er 35 extra plaatsen beschikbaar, vanaf morgen draaien we op volle toeren. Vanaf hun inschrijving kunnen mannen een week blijven. Als er daarna nog plaats is, kunnen ze hun verblijf verlengen. Van zodra ze het centrum verlaten, is er helaas geen opvolging.” Een maand lang blijven de deuren er geopend voor alleenstaande mannen.

In het centrum is er toegang tot sanitair en krijgen bewoners drie maaltijden per dag.

Nieuw centrum

De 55 extra plaatsen die Samusocial in haar centra in Anderlecht en Oudergem sinds maandag aanbiedt, zijn ondertussen allemaal ingevuld, zegt woordvoerder Marie-Anne Robberecht.

“Uiteraard blijven onze mobiele teams dag en nacht rondrijden en mensen tegenkomen die op straat willen blijven,” vertelt ze. “Die mensen bieden we eerstelijnszorg aan.”

Hoe dan ook wordt bij deze ijskoude temperaturen het gebrek aan opvang voor kwetsbare mensen met welk statuut dan ook pijnlijk duidelijk. Volgens het Brussels Platform Armoede, dat de krachten van acht Brusselse armoedeorganisaties bundelt, is het extreme koudeplan met ruim zevenduizend dakloze personen in Brussel “een doekje voor het bloeden.”

Mogelijk komt er de komende dagen wel wat meer schot in de zaak. Zo zou er een nieuw opvangcentrum in de maak zijn in Vorst, waar honderd mensen zouden terechtkunnen. Meer informatie daarover is voorlopig nog niet bekend.