'Brouckère Tower niet afbreken maar heruitvinden'

Luckas Vander Taelen wil de iconische Brouckère Tower het liefst laten afbreken. Dieter Leyssen, architect bij het Brusselse bureau 51N4E, vindt dat onzin. 'In plaats van te spreken over afbreken, zouden we het gebouw beter opnieuw uitvinden.'

Leyssen verwijst meteen naar het Oudaan-gebouw in Antwerpen. “Dat gebouw was daar niet geliefd, tot de burgeractie ‘We Kopen Samen de Oudaan’ verscheen. Plots veranderde dat politiegebouw in een dynamische plek waar dingen ten goede konden veranderen”, zegt hij. Een gebouw hoeft dus niet te verdwijnen om van waarde te veranderen, ook al is het gedrenkt in een traumatisch verleden.

Het torenblok is niet zomaar een kantoorgebouw, het staat ook symbool voor een destructieve bouwpolitiek van de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw. De Noordwijk is een ander weinig geliefd bouwkundig restant uit die periode. “Er is inderdaad veel aversie voor dat type bouwstijl, maar dit soort betonnen gebouwen zijn vaak in een goede staat en hebben heel wat potentieel. Door kleine ingrepen kan je het emblematisch karakter van die gebouwen een heel nieuw elan geven,” zegt Leyssen.

“Zet je een bank in dat gebouw, versterkt dat wellicht het institutionele karakter van het gebouw. Maar organiseer je er collectieve werkplekken of ontmoetingsruimten in, dan flip je dat karakter helemaal en biedt de hele site ook een meerwaarde aan de buurt”, zegt hij.

Wit blad
In een opiniestuk over het oude Philipsgebouw, dat gerenoveerd wordt en de nieuwe blitse naam Brouckère Tower krijgt, goochelt Luckas Vander Taelen vaak met de woorden mooi en lelijk. Voor het gebouw zijn een reeks ‘mooie’ gebouwen afgebroken, dus kan het huidige ‘lelijke’ gebouw ook maar best verdwijnen. Leyssen wil de discussie meer focussen op de invulling van gebouwen, in plaats van hun zogezegde esthetische waarde.

De grote schaal en maatvoering van dit soort gebouwen schept volgens hem ook veel kansen voor gemeenschappelijke voorzieningen, ergens waar Brusselaars die klein behuisd zijn kunnen studeren of werken. "Een grote schaal laat een grote verzameling van kleine initiatieven toe. Een kaalslag zou een laag van de geschiedenis verwijderen en zou ook niet veel waarde bijbrengen."

“Het klopt dat het oude Philipsgebouw aan het de Brouckèreplein niet meteen erfgoed is, maar dat geeft ook net veel vrijheid. Het is een wit blad”, zegt Leyssen. “Het gebouw is niet uniek, maar ook niet oninteressant. De sokkels staan in interessante relatie tot de straat en kunnen functies herbergen die een meerwaarde kunnen bieden aan de huidige dynamiek van de Anspachlaan.”