Jong geweld wil Brussels parlement veroveren: ‘Minder blabla, meer beleid’

Hoe kijken de jonge kandidaten van vier Brusselse lijsten naar de politiek van vandaag? En hoe hopen ze de harten te veroveren van de kiezers? BRUZZ sprak met Emile Luhahi, Imane Belguenani, Karlien Dekens en Ilyas Mouani, vier politici in spe. “Vandaag is politiek oud en blank, en niet herkenbaar voor veel jongeren.”

Politieke partijen moeten het hebben van ervaring, maar ook van verjonging. Het juiste evenwicht vinden is niet altijd even makkelijk. En toch. Je kan er moeilijk omheen: de komende verkiezingen waait er een ware verjongingsgolf door de Vlaamse lijsten, met ook veel Brusselaars met buitenlandse roots. De Nederlandstalige partijen volgen daarmee de richting die Franstalige partijen in Brussel al langer ingezet hebben.

BRUZZ wilde weten wie die nieuwkomers zijn, wat hun verwachtingen zijn van de politiek, hun dromen, maar ook hoe ze aankijken tegen de groeiende kloof tussen de burger en het parlement.

Groen-kandidaat Emile Luhahi draagt een T-shirt van La Haine, een film uit de jaren 1990 die vertelt hoe politiegeweld structureel aanwezig is in onze westerse maatschappij. Zijn interesse voor die film is geen toeval. De ongelijkheid in Brussel, de jongeren die niet gehoord worden. Het zijn thema’s waaruit hij zijn politieke engagement haalt. “Jongeren zijn de rode draad in wat ik doe. Ik kom uit de Germinalbuurt in Evere, een sociale wijk. Ik heb er veel gezien. Ik ben opgegroeid in een eenoudergezin. Later ben ik voor Tada (ToekomstATELIERdelAvenir, red.) gaan werken, nadien bij Capital. Het is waar ik voor wil opkomen: de jongeren helpen om hun potentieel maximaal te ontwikkelen.”

“Ik geloof daarbij sterk in het rolmodel. Iemand naar wie je kan opkijken. Neem nu Sadiq Khan, burgemeester van Londen. Hij is een echte bruggenbouwer. Of Alexandria Ocasio Cortez in New York. Dat zijn politici voor wie ik veel respect heb.”

Ook Vooruit zet een jeugdwerker uit Brussel prominent op de lijst. Ilyas Mouani, oprichter van de vzw Nakama. “Ik ben geboren en getogen in Brussel,” zegt hij. “Ik groeide op met mijn moeder en mijn zus in de Modelwijk in Laken. Via de Nederlandstalige organisaties Foyer, JES en Atletiek Molenbeek ben ik in het jeugdwerk beland. Vandaag werk ik voor Kinepolis. Ik ben getrouwd en ben sinds kort vader.” Ook hij vindt dat de politiek baat heeft bij meer jongeren in het parlement.

Aan de andere kant van het politieke spectrum staat Karlien Dekens, die opkomt voor de N-VA. Zoals velen in Brussel is ze na haar studies blijven plakken in de hoofdstad. Haar interesse in de (Brusselse) politiek komt niet helemaal uit de lucht gevallen. Haar grootouders waren fervente Volksunie-aanhangers uit Schaarbeek, die er de lokettenkwestie hebben meegemaakt. “Ik heb die verhalen vaak gehoord, en begreep hoe belangrijk de plaats van het Nederlands is in Brussel.”

Wat haar drijft om in de politiek te stappen? Dekens: “De plaats van de jonge vrouw in de stad. Het is niet altijd makkelijk om dag en nacht veilig te zijn. Ik wil niet moeten nadenken of ik een kort rokje kan dragen of niet, of een topje met spaghettibandjes. En of ik dat kleine straatje wel kan nemen, zelfs al is dat de kortste weg. Vrouwen moeten veilig kunnen zijn in de stad, en dat is nu niet het geval.”

“De focus zou meer moeten liggen op de daders. Het is goed dat er aandacht is voor de slachtoffers, maar veel vrouwen dienen geen klacht in, omdat ze vrezen dat die niet au sérieux wordt genomen. Te veel vrouwen die iets meemaken denken: is het mijn fout? Nee, dat is het niet. We mogen ons kleden zoals we willen. We zijn in een vrij land.”

En dan is er Open VLD. Die zet Imane – spreek uit als Imène – Belguenani op twee, een expliciete keuze is dat voor vernieuwing en verjonging. Op minister Sven Gatz na wordt de hele ploeg vernieuwd. Voormalig boegbeeld Guy Vanhengel zal zelfs niet op de lijst staan. Nochtans is het precies Vanhengel die Belguenani de politiek inloodste. “Ik ben sinds mijn vijftiende in de politiek geïnteresseerd. Ik las vaak BRUZZ. En er was toen één minister die een progressief grootstedelijke visie had, en dat was Guy Vanhengel. Hij had begrepen dat je via het onderwijs de mensen vooruit kan helpen, mensen kan emanciperen. Hij is uiteindelijk diegene die me voor de Brusselse Open VLD heeft doen kiezen.”

Bijles geven

Ook Mouani is door een oudgediende de politiek in gebracht. “Het was Pascal Smet die me overtuigd heeft. Ik heb lang getwijfeld. Niet zozeer om voor Vooruit te kiezen, maar wel of ik in de politiek zou stappen. Weinig jongeren zijn erin geïnteresseerd. Het staat echt ver van ons bed. Je komt niet vaak politici op straat tegen. Ik zou egoïstisch kunnen zijn en mijn onderneming verder uitbouwen, en veel geld verdienen, maar ik wil de jongeren niet achterlaten. Ik kijk ook naar mijn eigen parcours. Het is dankzij het jeugdwerk dat ik op het goede pad ben gekomen. Dat heeft me gered. Soms moet je achteruit kijken om vooruit te willen. Het is niet de slogan van Vooruit, maar zo zie ik het wel.”

Het valt op: Imane Belguenani, Ilyas Mouani en Emile Luhahi : ze zijn alle drie kind van het Nederlandstalige onderwijs in Brussel. Ze begrepen dat ze, door voor dat onderwijs te kiezen, mede voor kwaliteit kiezen. En vandaag zijn ze meertalig. Ze belichamen een nieuwe generatie Vlaamse politici in Brussel. Voor Imane Belguenani is dat wat Brussel is: een stad van meertaligheid. “Ik ben zelf opgegroeid in het Nederlands, het Frans en het Arabisch. Ik ben geen uitzondering. De helft van de kinderen groeit op in een meertalig gezin.”

Imane Belguenani heeft veel bijles gegeven aan kinderen die het thuis niet breed hadden. “Dat past bij mijn wil om mensen vooruit te helpen,” zegt ze, “bij mijn sociale engagement. Daarom ben ik psychologie gaan studeren. Daarom ben ik in de politiek gestapt. Ik wil impact hebben. Daar kan ik het verschil maken voor een grote groep mensen.”

Ook bij Karlien Dekens lopen het persoonlijke en het politieke engagement door elkaar. Ze geeft al zes jaar bijles aan kinderen van een Marokkaans gezin. Onlangs heeft de moeder zich ingeschreven in het Huis van het Nederlands. “Dat geeft natuurlijk voldoening,” zegt Dekens. “Het zegt tegelijk veel over de kwaliteit van ons onderwijs. En hoe belangrijk Nederlands is op de arbeidsmarkt.”

Impact willen hebben. Dat hebben de vier jonge politici gemeen. Allemaal willen ze, vanuit hun eigen ideaal, de stad vooruit helpen. En toch hangt er vandaag een donkere schaduw boven de politiek. Het vertrouwen in onze politici staat op een laag pitje. Radicale partijen, zowel links als rechts, hebben de wind in de zeilen. In Europa, in onze buurlanden en ook bij ons.

Karlien Dekens: “Dat is inderdaad niet zo hoopgevend. Er wordt ruzie gemaakt, waardoor kerntaken achterwege blijven. De sociale media staan voorop, de onderwerpen waar mensen echt mee bezig staan op het achterplan. Maar het maakt me niet pessimistisch. Dan kijk ik naar de Brusselse parlementsleden van mijn partij, en dan geloof ik: dit komt in orde. Ze hebben dossierkennis, ze werken hard. Het is dus wel mogelijk.”

Imane Belguenani gelooft sowieso dat het in Brussel anders is dan in Vlaanderen of onze buurlanden. “Ik merk dat in mijn omgeving. Er is wel nog geloof in de politiek. We leven in een superdiverse stad. Het is al een samenleving die geleerd heeft om met verschillen om te gaan. Dat geeft Brussel iets unieks. In Vlaanderen spreekt men over ‘de Brusselse jongeren’ als een verloren generatie zonder identiteit, maar klopt helemaal niet. Ze voelen zich Brussels.”

“Als we niks doen, zal er niets veranderen,” beaamt Ilyas Mouani. “Daarom kies ik voor de politiek. Ik zeg niet dat ík Brussel zal veranderen, maar ik wil wel verandering brengen. Vandaag is politiek oud en blank, en niet herkenbaar voor veel jongeren. Vroeger werden jongeren achteraan op de lijst gezet. Dat is gelukkig veranderd.”

Geen kostuum

Dat gelooft Emile Luhahi van Groen eveneens: herkenbaarheid kan helpen om de kloof tussen burger en politiek te dichten: “Het maakt een hemelsbreed verschil als jongeren zich kunnen herkennen in de persoon die hen vertegenwoordigt. En verder is er misschien ook wat pedagogie nodig. Veel mensen, en zeker jongeren, denken dat politiek in de achterkamers wordt gevoerd, terwijl heel veel openbaar is. Alle zittingen van het parlement zijn gewoon online volgen. Als we de jongeren daarop kunnen wijzen, kan het vertrouwen misschien snel terugkomen.”

Ook Imane Belguenani ziet transparantie en een zeker pragmatisme als oplossingen om de kloof tussen burger en politiek te dichten. “Als we op zoek gaan naar concrete oplossingen, en we niet in het parlement zitten om een mooie parlé te geven, staan we al een heel stuk verder. En verder moet er representativiteit zijn. We moeten een weerspiegeling zijn van onze stad. Zodat mensen zich herkennen in het parlement.”

Maar wat is voor de jonge kandidaten dan een goed politicus? Karlien Dekens: “Een goed politicus is voor mij iemand die waarachtig is, en die meent wat die zegt. Die met overtuiging spreekt. Pas dan kan een politicus geloofwaardig zijn. Sommige politici proberen met elk klein puntje uit te blinken, in plaats van over de partijgrenzen heen samen te werken. We willen toch allemaal een betere stad.”

Luhahi “Een goed politicus voor mij is iemand die met de voeten op de grond staat.”

Mouani: “Iemand die zichzelf blijft. Ik ben zelf niet van plan om nu plots een kostuum te gaan dragen, snap je? Ik wil dicht bij de mensen staan. Een politicus doet ook wat hij zegt. Of anders gezegd: een politicus moet niet veel zeggen, maar vooral veel doen.”

“Hij of zij hoeft daarom geen specialist te zijn,” oordeelt Luhahi. Ik geloof ook dat wie te lang in de politiek zit, vervreemd raakt van de politiek. Bij Groen is een politiek mandaat niet voor het leven. Je kan maar twee legislaturen parlementslid zijn. Tegelijk is het een privilege om in het parlement te zitten. Na mijn mandaat hoop ik dat te kunnen bereiken: dat ik de stem van die jongeren uit quartiers zowel binnen mijn eigen partij als binnen het parlement mee kan laten gelden.”

Conner Rousseau

Wie ervoor kiest om lid te worden van een partij, moet er soms ook de shitstorm bijnemen waarin die partij belandt. Neem nu Conner Rousseau (Vooruit), die lelijke dingen zei over Molenbeek en racistisch uit de hoek kwam. Mouani: “Ik was een van de eersten om die uitspraken op de korrel te nemen. Ik heb Conner ontmoet en uitgelegd dat Molenbeek niet is zoals hij het ziet.” (Lees verder onder de foto)

Good Move was dan weer een moeilijk moment voor Groen. Hoe zou Luhahi, die zelf zegt meer voeling te hebben met wat er in de wijken leeft, dat aanpakken? “Ik geloof wel dat de communicatie anders kon. Er is overleg geweest, maar niet iedereen is bereikt. Er is bij dit soort plannen heel veel uitleg nodig, en dan is er veel mogelijk. Moeilijke beslissingen hebben verder ook tijd nodig om hun nut te bewijzen. Kijk naar de voetgangerszone.”

Bij N-VA is het in Brussel dan weer niet altijd makkelijk om het confederale model uit te leggen, waarbij Brusselaars zouden moeten kiezen voor de Franse of Vlaamse Gemeenschap. Karlien Dekens: “Dat wordt inderdaad een van onze uitdagingen in de komende campagne. We zullen de mensen moeten uitleggen dat we voorstander zijn van confederalisme omdat we geloven dat dat voor de Brusselaar beter is.”

Open VLD nationaal zit slecht in zijn vel, en de peilingen zijn abominabel. Voor iemand die erin wil geloven kan dat best frustrerend zijn. Imane Belguenani: “Natuurlijk straalt dat af op de lokale afdelingen, maar ik hoop dat we in Brussel ons eigen grootstedelijke verhaal kunnen vertellen. Ik focus op de Brusselaar. We dragen onze eigen stempel.”

Van deur tot deur

Tot slot willen we nog weten hoe de jonge politici campagne zullen voeren. Emile Luhahi: “Ik zal mijn netwerken aanspreken via het jeugdwerk, via de vzw’s waar ik actief ben, en de sportactiviteiten waar ik aan deelneem. Maar net zo goed ga ik van deur tot deur. En daarnaast zullen ook de sociale media hun rol spelen.”

“Op straat, via de media. Zichtbaar zijn op het terrein en duidelijk uitleggen waar Vooruit voor staat,” zegt Ilyas Mouani. “En dan is er Instagram. Ik heb onlangs een video gepost, die 10.000 keer bekeken is. Dus met dat netwerk zit het wel goed.”

“Ik wil tonen dat we er, met de andere parlementsleden, samen voor gaan,” stelt Karlien Dekens. “Ik geloof dat als mensen telkens weer dat enthousiaste groepje N-VA’ers zien, we verder aan onze bekendheid kunnen werken. Dat mensen zien dat het tof is bij ons. Want waar het tof is, willen de mensen ook zijn.”

“Ik heb de campagne in 2019 meegemaakt, achter de schermen,” geeft Imane Belguenani aan. “Ik ken het klappen van de zweep. Ik heb een netwerk opgebouwd, waarop ik kan steunen, en om de jongeren te bereiken, geloof ik dat de sociale media het best kunnen werken. En of ik de markt zal afdweilen? Minder. Mensen willen hun groenten kopen, hé. Die laat ik liever gerust (lacht).”