Sint-Joost-ten-Node is sinds jaar en dag de armste gemeente van België, maar paradoxaal genoeg ook het hoofdkwartier van verscheidene banken, waaronder een van de belangrijkste ter wereld.
Armste gemeente Sint-Joost-ten-Node is ook klein beetje Wall Street
Over minder dan drie weken zullen alle ogen op Sint-Joost-ten-Node gericht zijn, want daar trekken de inwoners op 9 februari opnieuw naar de stembus, nadat de kiesuitslag van 13 oktober ongeldig verklaard werd. De gemeente komt in statistische lijstjes steevast als armste gemeente van België uit de bus. Dat belet evenwel niet dat de kleinste gemeente van het gewest tal van financiële instellingen huisvest. Niet in de volkse wijken, maar wel in de Noordwijk en nabij de Botanique.
Zo lijkt Aion Bank verknocht aan Sint-Joost, want de digitale speler verhuisde zijn hoofdspeler op 1 januari binnen de gemeente. De bank ruilt het Manhattan Center in de Bolwerklaan in voor de Victoria Tower (de voormalige IBM-toren) op het Victoria Regina Square.
Datzelfde Manhattan Center, ook de thuishaven van zakenschool Vlerick, is sinds 2023 het hoofdkwartier van de beursgenoteerde verzekeringsgroep Ageas. Het moederbedrijf van AG Insurance verkoos het moderne kantoor in Sint-Joost boven zijn vroegere adres, het Markiesgebouw aan de Sint-Michiels en Sint-Goedelekathedraal, nochtans op wandelafstand van de Grote Markt van Brussel.
Ook Febelfin, de federatie van de banken, verhuisde naar Sint-Joost. De bankenkoepel ruilde in 2020 zijn stek in de Aarlenstraat (omgeving Belliardstraat) in voor een kantoorplek vlak aan het Noordstation, op het deel van de Koning Albert II-laan dat grondgebied van Sint-Joost is. Met een voorliefde voor Belgiës armste gemeente had die verhuis helemaal niets te maken, wel met de betere bereikbaarheid voor de medewerkers.
"Het lijkt hier op Wall Street, of toch een beetje", grapt topman Marc Van de Gucht van Beama, de koepel van beleggingsfondsen die deel uitmaakt van Febelfin, bij het uitzicht op de Koning Albert II-laan.
Vanden Boeynants
De referentie naar Wall Street (de straat in Manhattan die bekendstaat als het hart van de Amerikaanse financiële wereld, red.) is niet helemaal uit de lucht gegrepen. De kantoorwijk ontstond in de jaren zestig uit het beruchte 'Manhattanplan' van ex-premier Paul Vanden Boeynants, waarbij de toenmalige volkswijk moest plaatsruimen voor kantoren zoals in New York. Vandaar de verwijzingen naar het World Trade Center of Manhattan.
"Het is niet zo dat Sint-Joost tegenover andere Brusselse gemeenten aantrekkelijker is qua onroerende voorheffing of andere belastingen. Integendeel, wellicht", zegt een vastgoedmakelaar op de Brusselse kantoormarkt. "Maar wat je er wel hebt, en met name in de Noordwijk, zijn de grote volumes aan kantooroppervlakte. Dat is ideaal voor overheidsinstellingen of grote banken. Die volumes zijn historisch gegroeid uit het destijds beoogde monofunctionele karakter van de wijk - alleen kantoren - wat volgens de inzichten van vandaag wel achterhaald is. En natuurlijk is er de nabijheid van het Noordstation, wat een grote troef is voor de pendelaars."
De voorbije jaren is er in en rond de Noordwijk zo een tweede financiële cluster in Brussel ontstaan, die de concurrentie kan aangaan met de cluster rond Troon en Naamsepoort (ING, Deutsche Bank, Axa en het oude Dexia).
Euroclear en Belfius
De belangrijkste financiële instelling op het grondgebied van Sint-Joost is wellicht Euroclear. De bank is als effectenbewaarder en afwikkelaar van transacties een wereldspeler in de internationale beurshandel, met het nauwelijks te bevatten bedrag van 40.000 miljard euro aan effecten in bewaring. Euroclear kwam de voorbije jaren vooral in het nieuws met de bevroren Russische tegoeden sinds de oorlog in Oekraïne.
Maar het bekendste bankgebouw van Sint-Joost is zonder twijfel de Rogiertoren, de hoofdzetel van Belfius, op het Rogierplein. Burgemeester Emir Kir (onafhankelijk) zet tijdens de kerstperiode ieder jaar ook grote lichtletters van Sint-Joost op het plein, zodat iedereen weet dat het plein 'zijn' grondgebied is, en niet dat van burgemeester Philippe Close (PS) van de stad Brussel.
Emir Kir op het Rogierplein in 2022:
Lees meer over: Sint-Joost-ten-Node , Economie