Kraakpand Paleizenstraat: iedereen wijst naar iedereen voor identificatie inwoners

De identificatie van asielzoekers in het kraakpand in de Paleizenstraat blijft stroef verlopen. Fedasil, staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (CD&V), advocaten, ngo's: iedereen wijst naar iedereen als verantwoordelijke. En dan is er nog een notoir lijstje van een Burundese asielzoeker, die naar verluidt op eigen kracht 500 namen zou hebben verzameld.

Het is nog steeds niet duidelijk hoe hoog het aandeel asielzoekers met een lopende asielaanvraag juist ligt in het kraakpand in de Paleizenstraat in Schaarbeek.

Hulporganisaties hebben het over zo’n driekwart van de bewoners, maar op het kabinet van de Moor wordt al langer herhaald dat de bevoegde ministers “oplossingen moeten zoeken voor de daklozen” die in het pand verblijven, waarmee de staatssecretaris aan lijkt te willen geven dat het aantal asielzoekers in de Paleizenstraat dat effectief en rechtmatig op bed, bad en brood wacht mogelijk een stuk lager ligt dan wat ngo’s claimen. Maar in de praktijk blijft het voorlopig tasten in het duister naar het aantal aanvragers van internationale bescherming enerzijds en het aantal dakloze mensen anderzijds.

"Dit is een gedeelde verantwoordelijkheid. Ook andere overheden moeten hun verantwoordelijkheid nemen", zo zei de CD&V-staatssecretaris woensdag in Terzake. Ze denkt daarbij onder meer aan de Brusselse ministers die bevoegd zijn voor daklozen.

Hoe dan ook gaat de identificatie van asielzoekers met een lopende procedure maar moeizaam vooruit. Fedasil zou een aanbod van Samusocial om het pand in tandem te betreden om zo de veiligheid van de Fedasil-medewerkers te vrijwaren naast zich neer hebben gelegd, klinkt het bij verschillende bronnen. “Identificatie is niet onze taak”, aldus een woordvoerder formeel.

Nochtans beschikt Fedasil over een Reach Out-team, dat tijdens de vluchtelingencrisis in 2015 ontstond om moeilijk bereikbare mensen op straat te informeren. Hun takenpakket zou ook in deze situatie van toepassing zijn, bevestigt Mieke Candaele van Fedasil in De Standaard, maar door de onveiligheid in het kraakpand blijft het team er weg.

Zoals bekend werkt Fedasil wel via advocaten die moeten nagaan wie recht heeft op opvang.

“Maar het gaat enkel om de drie advocaten die procedure hebben gevoerd tegen de Belgische staat voor een aantal ex-bewoners van de Paleizenstraat die intussen onderdak gevonden hebben in het opvangnetwerk”, zegt advocate Marie Doutrepont, die bij die groep hoort.

“Wij hebben de namen van onze cliënten kunnen doorgeven, net als de namen van de betrokken asielzoekers bij een maatregel van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, maar wat met de overige asielzoekers?”

500 namen

En dan is er nog een notoir lijstje van een Burundese asielzoeker, waarop 500 namen zouden staan van mensen die recht zouden hebben op opvang. Op basis van dat lijstje zou de identificatie mogelijk versneld kunnen worden. Ook de woordvoerder van de Moor verwijst ernaar.

“Fedasil heeft sinds vorige week contact trachten te nemen met de persoon die zich als verantwoordelijke uit in de pers en zegt dat hij een lijst van 500 namen heeft. Er is al meerdere malen gevraagd om die lijst over te maken, ook gisteren nog. Maar tot op heden is die nog niet ontvangen. Moest Fedasil die lijst ontvangen, dan kan zij de namen controleren van de personen en opvang aanbieden aan wie daar recht op heeft.”

Voor Doutrepont is die methode “van de pot gerukt”. “Men verwijt ons nu dat wij dat lijstje niet kunnen verkrijgen, omdat de identificatie nu grotendeels via advocaten verloopt. Maar: wij doen het werk van de Moor”, klinkt het.

“Bovendien is die lijst opgestart in oktober en heb ik geen idee waar al die mensen zich nu bevinden en we weten ook niet of iedereen die recht heeft op opvang zich bij die asielzoeker heeft aangemeld. Het zou, hoor ik, bijna alleen om mensen uit de Burundese gemeenschap gaan. Wat dan met de Afghanen en andere nationaliteiten?”

Ondertussen benadrukt het kabinet van de Moor dat de staatssecretaris aan Fedasil heeft gevraagd om ter plekke te helpen in bijstand van organisaties bij de identificatie van effectieve asielzoekers. “Voor het andere doelpubliek, degene die geen asielzoeker zijn, is het niet aan Fedasil.”

In ieder geval zijn er de afgelopen weken 114 asielzoekers vanuit de Paleizenstraat overgeplaatst naar het opvangnetwerk van Fedasil.

“Het ritme van ontruiming lag hoger dan wat we verwacht hadden”, aldus de woordvoerder van de Moor. “Het aanbieden van die plaatsen gebeurde stapsgewijs omdat we voldoende plaatsen willen behouden voor families of minderjarigen die aankomen en die we prioritair opvangen. Wie asielzoeker is en in de Paleizenstraat verblijft, kan zich zeker nog melden.”

Rode Kruis

Tegelijkertijd is het geen geheim dat zowel de onveilige sfeer als de hygiënische situatie in het kraakpand de bewoners parten blijft spelen. De mobiele noodcontainer van het Rode Kruis vertrekt zoals aangekondigd komende maandag uit de Paleizenstraat, maar de werking wordt elders “op een duurzamere manier” voortgezet.

“Wij gaan een kantoor inpalmen in de Pachecolaan, waar onze artsen en verpleegkundigen comfortabeler hun werk zullen kunnen doen”, zegt woordvoerder Nancy Ferroni.

“We zijn bezig met bewoners via affiches en via vertegenwoordigers van de verschillende gemeenschappen te informeren over die verhuis. En of ze nu asielzoeker zijn of niet: iedereen is welkom. Er zal bovendien naast eerstelijnszorg ook meer aandacht gegeven worden aan psychosociale opvolging.”