Luchthaven voelt zich bedreigd

Bij ongewijzigd beleid dreigt luchtvaartmaatschappij Thomas Cook Airlines de luchthaven van Zaventem links te laten liggen. En Thomas Cook is volgens Arnaud Feist, de CEO van de luchthaven, niet de enige: “De strenge Brusselse geluidsnormen vormen een bedreiging voor de toekomst van de luchthaven.”

Thomas Cook Airlines is de eerste maatschappij die luidop een vertrek uit Brussels Airport overweegt. Ook bij luchtvaartmaatschappij Tui Fly maken ze zich zorgen, maar praten over vertrekken doen ze niet, omdat ze te zwaar in Brussels Airport geïnvesteerd hebben om zomaar te vertrekken. Tui riskeert boetes voor 75 procent van de vluchten tussen 6 en 7 uur ‘s ochtends en voor dertien procent van de vluchten tijdens de dag. Maar het zijn niet alleen vakantievliegtuigen die boetes riskeren, ook Brussels Airlines riskeert boetes én voor de ochtendlijke vluchten én voor een derde van de dagvluchten naar Afrika, de Verenigde Staten en Canada.

In een brief - waaruit geciteerd in de krant ‘De Tijd’ - aan de achttien betrokken federale, Brusselse en Vlaamse regeringsleden heeft de topman van Brussels Airport, Arnaud Feist, opnieuw gewaarschuwd voor de gevolgen van de boetes voor het overschrijden van de strenge Brusselse geluidsnormen: “Ze vormen een bedreiging voor de exploitatie van de luchthaven. Verschillende luchtvaartmaatschappijen melden ons dat ze door die beslissing twijfelen aan België als vliegbestemming.”

“Dit zijn extra kosten in een tijd waarin we die zo veel mogelijk moeten beperken,” reageert Bernard Gustin, topman van Brussels Airlines. De ‘verstrengde’ normen - voortaan nultolerantie bij overschrijdingen - gingen normaal op 1 januari in, maar door een belangenconflict dat de Vlaamse regering heeft ingeroepen is de invoering twee maanden opgeschort. Normaal gezien loopt het belangenconflict op 21 februari af, maar Vlaanderen kan er volgens het onafhankelijke kamerlid en grondwetspecialist Hendrik Vuye nog eens zestig dagen aan breien. Maar uitstel is geen afstel. In de zeer nabije toekomst zullen er knopen moeten worden doorgehakt.

Vliegroutes
Brussels minister van Leefmilieu Céline Frémault (CDH) voelt zich echter allerminst aangesproken, ze schuift de hete aardappel door naar de federale minister van Verkeer François Bellot (MR). Bellot moet volgens Frémault eindelijk met nieuwe vliegroutes - die Brussel mijden - op de proppen komen. Brussel vindt dat de vliegtuigen maar boven (het minder druk bevolkte) Vlaanderen moeten vliegen. Bellot zegt dat hij die klus niet op een drafje kan klaren, er zijn Europese regels die moeten worden gevolgd. Het is op z’n minst vreemd dat een CDH-minister naar het federale niveau verwijst. In aanloop van de verkiezingen van 2014 had Frémaults partijgenoot en federaal minister Melchior Wathelet ei zo na een akkoord over de vliegroutes, maar Joëlle Milquet (CDH) heeft die toen gekelderd. Wathelet verliet gedegouteerd de politiek. “De federale regering is door niet op te treden de enige verantwoordelijke voor het eventuele vertrek van bepaalde luchtvaartmaatschappijen en het verlies van banen dat daaruit voortvloeit,” houdt Frémault vol.

Ook op het nieuwjaarsdebat van de ondernemingsorganisatie VOKA Metropolitan vormden de vele punten van conflict tussen de verschillende regeringsniveaus de hoofdmoot. Brussel en zijn ondernemingen zijn volgens de werkgevers steevast het slachtoffer. “Wij zien bedrijven wegtrekken. De problemen op het vlak van mobiliteit, economie en de luchthaven nemen niet af, maar groeien alleen maar. We riskeren Brussel als internationale stad te verliezen.”

De werkgeversorganisatie zegt dat het gekibbel tussen de verschillende overheidsniveaus dodelijk is voor de economie en ondernemers in Brussel. “We zien nu al een kentering, bijvoorbeeld op de luchthaven. Sinds 2001 is er al voor 15 miljoen euro aan boetes uitgeschreven voor cargovliegtuigen die de geluidsnormen overtreden. Binnen die sector zijn al een paar duizend banen verloren gegaan.”

Als de luchthaven een gewone groei aanhoudt zoals die in alle grote steden, dan zijn er volgens VOKA-topman Jean-Paul Van Avermaet tegen 2040 zestigduizend nieuwe banen op de luchthaven. “Brussel heeft een probleem om laaggeschoolde jongeren aan het werk te krijgen. Wel, voor een job op de luchthaven is laaggeschooldheid geen probleem,” zegt Van Avermaet.

“Geloven onze overheden wel nog in de rol van Brussel als internationale stad? Of willen we een regionale luchthaven, zoals in Straatsburg, een stad die helemaal verkommerd is als politiek centrum?” vraagt Van Avermaet zich af.