Ngo’s hebben Wetstraat 16 enkele uren bezet: 'Eisen oplossing voor asielzoekers'

Zes ngo’s hebben maandag enkele uren lang de Westraat 16 'symbolisch bezet' om zo druk uit te oefenen op premier Alexander De Croo (Open VLD) in de zoektocht naar een oplossing voor de opvang van asielzoekers. Op een bepaald moment kwam het ook tot een bitsige discussie op het trottoir tussen De Croo en mensenrechtenadvocaat Alexis Deswaef, zoals BRUZZ kon vastleggen op beeld.

In de namiddag hebben de ngo's het kabinet van De Croo verlaten, maar de intentieverklaring is niet ondertekend.

Maandag om 11 uur zijn zes ngo’s ontvangen op het kabinet van premier De Croo. Onder hun arm stak een intentieverklaring die eist om “een crisismechanisme in werking te stellen dat aan de werkelijke behoeften voldoet” van de asielzoekers voor wie er momenteel geen plaats is in de opvangstructuren van Fedasil.

“We verlaten zijn kantoren niet totdat we een vaste toezegging hebben dat dit mechanisme voor het einde van de week zal worden geïmplementeerd”, klonk het bij Tine Claus.

1.000 plaatsen

De ngo’s kijken naar de Heizel of Thurn & Taxis voor de opening van een noodopvangsite met minstens 1.000 plaatsen. Het gaat naast Vluchtelingenwerk Vlaanderen om Dokters van de Wereld, Artsen zonder Grenzen, het burgerplatform BelRefugees, Ciré en de Humanitaire Hub.

“Dit kan perfect worden uitgerold met de hulp van Defensie en de civiele bescherming. Onze organisaties worden nu al maandenlang gedwongen in de bres te springen voor de overheid die haar opvangplicht niet nakomt en de gevolgen dragen van haar falend beleid”, klinkt het in een persbericht van Vluchtelingenwerk Vlaanderen.

'2.700 mensen in de wachtrij'

De voorbije dagen viel bij zowel De Croo als staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (CD&V) te horen dat er geen asielzoekers meer onvrijwillig op straat zouden slapen.

“Er wordt de indruk gewekt dat de opvangcrisis opgelost is, maar niets is minder waar”, aldus Claus. “Ongeveer 2.700 mensen hebben een asielprocedure lopen en kunnen niet terecht in het opvangnetwerk.”

Door de vrieskou werd afgelopen week een aantal noodopvangplekken gecreëerd en zijn ook medische teams uitgestuurd naar bijvoorbeeld het gekraakte gebouw in de Paleizenstraat in Schaarbeek waar 800 à 900 asielzoekers in onhygiënische toestanden samenleven omdat er voor hen geen asielplek is. Zondag kondigde staatssecretaris de Moor in De Zevende Dag wel aan dat de bewoners vanaf het einde van de week mondjesmaat uit het pand zullen vertrekken.

Ook in Jabbeke en Glons zijn tijdelijke sites geopend waar asielzoekers sinds het begin van de maand terechtkunnen, maar die opvangplekken zijn nog maar beperkt operationeel. Tegen het einde van het jaar zouden er nog 500 plaatsen bij moeten komen.

Daarnaast is in het Koning Boudewijnstadion is nachtopvang op poten gezet voor 150 mensen, al blijft voorlopig vier van de vijf bedden leeg.

'Hoogdrempelig'

“Deze initiatieven zijn niet alleen ontoereikend, ze zijn ook veel te hoogdrempelig”, klinkt het bij Vluchtelingenwerk Vlaanderen. “Opvang moet elke dag opnieuw gevraagd worden, per telefoon en in het Frans. Voor asielzoekers die de taal niet machtig zijn en vaak geen sim-kaart hebben is dit een heel hoge drempel.”

“Voor 2023 zijn verdere maatregelen aangekondigd, maar er is geen garantie dat deze daadwerkelijk zullen worden uitgevoerd. Vandaag de dag worden slachtoffers van deze crisis nog steeds van het kastje naar de muur gestuurd. Ze overleven in geïmproviseerde tenten op straat, in kraakpanden, voeden zich alleen dankzij voedselbedeling van de Humanitaire Hub en vrijwilligers, lijden aan schurft, tuberculose, difterie, polio", aldus de organisatie.

“We kunnen ons niet langer tevreden stellen met loze aankondigingen. De maatregelen die afgelopen dagen genomen werden blijven ontoereikend om te voorzien in de behoeften die zich al maanden opstapelen en verergeren. Het gaat er niet alleen om noodopvang te bieden aan mensen in gevaar, maar om verplichtingen aan te gaan op het vlak van reële opvang, gezondheid, preventie en ondersteuning van kwetsbare personen die in België om bescherming vragen.”

Vrees voor ongelukken

Na afloop van de wanhoopsactie van de ngo's aan het kabinet van de premier klinkt Joost Depotter van Vluchtelingenwerk Vlaanderen teleurgesteld. Hij zat een drietal uur in de Wetstraat 16.

"Helaas is er geen engagement gekomen van de premier, hoewel er wel degelijk pistes voor preopvang mogelijk zijn. Wij verkiezen geen actietechniek, maar we zagen geen andere optie meer", vertelt Depotter. "Uiteindelijk zijn we op eigen houtje naar buiten gegaan, want we wilden geen geweld uitlokken." De politie was immers opgeroepen om de ngo-vertegenwoordigers uit het bureau van De Croo te halen, indien nodig met harde hand.

Er dreigen door het tekort aan opvangplekken en de circa 2.700 asielzoekers die op een opvangplek wachten ongelukken te gebeuren, vreest Depotter. "Wij krijgen signalen van zelfmoordneigingen, we noteren ernstige, smeulende ziektes. Voorbije week zijn er daklozen gestorven in Wallonië. We krijgen meldingen van vechtpartijen. We vrezen voor ongelukken."