Aantal Palestijnse vluchtelingen stijgt fors: ‘Begeleiding is niet op noden afgestemd’

Het aantal Palestijnse vluchtelingen in ons land gaat voor de derde maand op rij stevig de hoogte in. Voor Gazanen die op de wachtlijst voor een asielplek belanden, is de ontnuchtering groot. “Ze komen terecht in Brusselse dak- en thuislozencentra, die bieden slechts een basaal opvangkader.”

Terwijl de federale regering bakkeleit over de erkenning van de staat Palestina, luidt Vluchtelingenwerk Vlaanderen bij BRUZZ de alarmbel over de opvang van Gazaanse oorlogsvluchtelingen.

De afgelopen maanden zit het aantal Palestijnse asielzoekers in ons land in de lift: van 340 in februari naar 417 in maart tot 520 in april. “Maar omdat het asielnetwerk verzadigd blijft, komen alleenstaande mannen nog steeds terecht op de wachtlijst voor een opvangplek,” klinkt het bij Fedasil.

Het asielagentschap blijft worstelen met de bekende opvangproblematiek, waardoor zogenaamde kwetsbare profielen voorrang krijgen.

‘Uitzichtloze wachtlijst’

Dat veel Palestijnen daarom in Samusocial-centra verzeild raken, leidt tot ongerustheid en moeilijkheden bij de daklozenorganisatie. In een opiniestuk in La Libre klaagde Samusocial vorige week al aan hoe haar medewerkers absoluut niet opgewassen zijn tegen de noden van fel getraumatiseerde Palestijnse vluchtelingen, die soms mishandelingslittekens en andere oorlogswonden met zich meedragen.

“De dak- en thuislozencentra doen uiteraard wat binnen hun mogelijkheden ligt, maar het gaat over een basaal opvangkader zonder de nodige begeleiding in de asielprocedure,” legt Thomas Willekens uit, beleidsmedewerker bij Vluchtelingenwerk Vlaanderen.

“En dat terwijl we weten hoe slecht mensen uit Gaza eraan toe zijn,” vervolgt hij. “Ze moeten in asielinterviews vertellen over hun familie in Gaza die daar nog probeert te overleven, of waarvan ze niet weten wie nog in leven is. Ondertussen zijn ze sterk getraumatiseerd en kampen ze met fysieke naweeën. Het wordt pijnlijk duidelijk dat Palestijnse vluchtelingen geen kwalitatieve en gepaste begeleiding kunnen krijgen,” besluit Willekens. “Dat je als Gazaanse vluchteling dan op een uitzichtloze wachtlijst terechtkomt, betekent nog een extra mentale weerbots.”

Opvangtekort

Psychologische en andere medische ondersteuning biedt Fedasil enkel aan asielzoekers die in het reguliere opvangnetwerk beland zijn. Een specifiek beleid voor recent aangekomen vluchtelingen uit Palestina die op de wachtlijst belanden, bestaat er niet.

“Maar we erkennen de extra moeilijkheid die asielzoekers ervaren als ze hier lang moeten wachten op een plek in het opvangnetwerk, ongeacht hun land van herkomst,” geeft het asielagentschap nog mee, waar de zoektocht naar nieuwe plaatsen voortduurt.

“Dat blijft in ieder geval de opdracht,” vindt Willekens. “De toegang tot en kwaliteit van de opvang moeten voor iedereen omhoog, niet alleen voor Palestijnen. We blijven al jaren hameren op nieuwe opvanginitiatieven, maar iedereen merkt dat het te traag gaat.”

Lees verder onder de foto.

21 maanden

Woensdag liet het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS) nog weten dat de beslissing over asielzoekers uit Palestina niet langer binnen maximaal zes, maar tot 21 maanden na de indiening van de beschermingsaanvraag genomen kan worden.

“Verschillende elementen verhinderen dat een beslissing binnen die aanvankelijke termijn van zes maanden kan worden genomen,” klinkt het.

Het CGVS wijst bijvoorbeeld op de verdubbeling van het aantal asielaanvragen van Palestijnen de voorbije jaren en de meervoudige revaluatie van Palestijnse dossiers door “grote veranderingen in de situatie in Palestina en in de rechtspraak van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen.”

Die elementen hebben dan weer een impact op de werkdruk en resulteren zo in “een langere behandelingstermijn voor Palestijnse dossiers,” aldus het CGVS. De oudste verzoeken worden prioritair behandeld, klinkt het nog.

Griekenland

Bij de Dienst Vreemdelingenzaken valt tot slot te horen dat het gros van de Palestijnse asielzoekers in ons land is doorgereisd uit andere Europese landen. Dat heeft alles te maken met de moeilijke vluchtroutes uit Gaza sinds de oorlog er losbarstte.

“Wanneer iemand een verzoek om internationale bescherming indient, worden zijn vingerafdrukken gecontroleerd in de Europese databank Eurodac om te kijken of die al in een andere lidstaat geregistreerd werden,” licht Paulien Blondeel van Dienst Vreemdelingenzaken toe aan BRUZZ.

“Dat kan gaan over personen die nog geen of een negatieve beslissing kregen in hun asieldossier, sinds midden 2023 zien we echter ook een stijging in het aantal asielzoekers dat reeds een vluchtelingenstatus kreeg in een ander land. De meesten komen uit Griekenland en het merendeel daarvan heeft de Palestijnse nationaliteit,” aldus Blondeel.

“Die dossiers zullen worden doorgestuurd naar het CGVS, die het verzoek zal beoordelen ten opzichte van Griekenland, en dus niet ten opzichte van het land van herkomst.”