Almaar minder Brusselse bloemenwinkels: ‘Met supermarkten kun je niet concurreren'

Snoeiharde concurrentie van de retailsector, hinderende circulatieplannen en een nieuwe generatie die het vak links laat liggen: bloemisten hebben het tegenwoordig niet onder de markt. "Je moet dit echt uit passie doen, anders hou je het niet vol."

Wie regelmatig door de Brusselse straten flaneert heeft het misschien al gemerkt: kappers en snackbars te over, maar bloemenwinkels vind je minder en minder. Sinds 2018 is hun aantal met ruim 8 procent gedaald tot 147, blijkt uit cijfers van Hub.brussels, het Brussels Agentschap voor het Ondernemerschap.

Koen Van Malderen van sectorfederatie Be-Florist wijst vooral naar afzwaaiende eigenaars die geen overnemers vinden als verklaring voor die daling. “Bloemist is een zeer zwaar beroep," vertelt hij. "Je moet ‘s morgens vroeg bloemen aankopen, in de veiling of groothandel en na sluitingsuur moet je vaak nog bestellingen wegdragen naar begrafenisondernemers of evenementen. Dagen van 11 uur en langer zijn geen uitzondering, maar veel jonge mensen hebben daar geen zin meer in.” Dat bleek in juni nog toen Bloemen Jettie aan de Lakensestraat na 75 jaar de deuren sloot.

Juliane Movaert die samen met haar zus en nichtje Movaert Florist in Sint-Lambrechts-Woluwe runt, kan dat werkritme bevestigen. “Vier keer per week kopen wij onze waren in op veilingen die telkens beginnen om 5u30 en op feestdagen staan we vaak tot 2 uur in de nacht te zwoegen."

"Dat is zwaar, maar wij kennen dat wel al van onze eigen ouders en grootouders die de zaak in de jaren 50 hebben opgestart. Je moet zoiets echt uit passie doen anders hou je het niet vol."

Verschuiving

Daarnaast speelt ook de hevige strijd met supermarkten - die tegenwoordig ook steeds vaker losse bloemen aanbieden - een rol in het dalende aantal bloemenwinkels. "Retailers kunnen grote contracten afsluiten per jaar en verkopen dan bijna aan dumpingprijzen om zo mensen naar de winkels te lokken", vertelt Van Malderen.

“Daarmee kan je niet concurreren. De klanten die dus gewoon een bosje willen kopen voor thuis zijn bloemenwinkels op die manier stukje bij beetje kwijtgespeeld."

Het zorgde de voorbije jaren voor een grote verschuiving in de sector waarbij bloemisten zich meer en meer gingen richten op bedrijven en evenementen zoals feesten, maar ook begrafenissen of trouwerijen. "Ik haal 90 procent van mijn omzet uit leveringen, en praktisch niets meer uit passage", vertelt André de Mooy van Brussels Flowers in de Lemonnierlaan zo. “Als ik per dag tien mensen over de vloer krijg is het veel.”

Daarbij hekelt hij ook de Brusselse circulatieplannen die hem naar eigen zeggen het leven moeilijker en moeilijker maken. "Om te leveren in hotel Le Plaza aan de Adolphe Maxlaan ben ik intussen al een uur onderweg, dat kan toch niet? Op die manier jaagt de gemeente de mooie winkels gewoon weg. Er wordt bij die plannen veel te weinig gecommuniceerd met de lokale handelaars."

Koopkracht

De dalende inkomsten uit de passage hebben volgens verschillende handelaars evenwel ook voor een stuk te maken met de koopkracht van mensen die steeds meer onder druk staat.

"Er worden ook echt wel minder bloemen verkocht hoor", zegt Luc Beullens van de bloemenwinkel Au Gentil Home in Jette die er begin dit jaar na vijftig jaar mee stopte. "Mensen besparen waar ze kunnen en bloemen zijn ook gewoon een stuk duurder geworden."

Dat heeft te maken met de personeelskosten en de verwarmingkosten van serres bij de kwekers, maar ook met het duurdere transport: volgens Be-Florist halen bloemisten gemiddeld zo’n 40 procent van hun waren uit België, de rest komt vooral uit Nederland, Spanje en Italië.

Volgens Van Malderen blijven mensen echter wel bereid om wat dieper in de buidel te tasten voor een mooi boeket. “Bloemen gaan vaak gepaard met emotionele momenten en dus willen mensen daar niet op besparen.” Dat beaamt Juliane Movaert: "Bloemisten onderscheiden zich met hun kwaliteit. Als je maar één keer per week in bulk inkoopt... dat is gewoon niet te vergelijken."

Hoewel het klassieke publiek van een bloemist wat ouder en koopkrachtiger is, vinden bovendien ook jongeren nog steeds de weg naar de gespecialiseerde winkels op belangrijke dagen als Moederdag of Valentijn. "Een attentie geven, dat is niet uit de mode hé, absoluut niet," benadrukt Beullens. "Op Valentijn staan alle jongens hier nog steeds voor rozen."