'Fascisten', 'zorgwekkend', maar ook 'onze Bart': zo reageert Brussel op premier De Wever

Nu gewezen N-VA-voorzitter Bart De Wever als eerste Vlaams-nationalist premier wordt, rijst de vraag hoe Franstalig België en Brussel hierop reageren. Op een zonnige zondag lopen de reacties op de markten aan het Zuidstation en op Sint-Gillisvoorplein uiteen. Terwijl sommigen hopen op verandering, vrezen anderen een ruk naar rechts, al is er ook voorzichtige steun: "We noemen hem al 'onze Bart'."

"En De Wever met zijn fascisten!" Een man uit zonder enige aanleiding zijn woede over de huidige politieke situatie – overduidelijk iemand die weinig op heeft met de aanstaande premier.

In de Franstalige media wordt de N-VA dan ook, veel meer dan in Vlaanderen, in verband gebracht met ultrarechts. Zo werd Drieu Godefridi, de eerste N-VA-politicus in Franstalig België, meteen geweerd door Franstalige televisie vanwege het cordon médiatique.

De Franstalige socialisten weigeren daarnaast al maanden de N-VA in de ogen te kijken aan de Brusselse onderhandelingstafel. En in april moest LGBTQ-organisatie Rainbow House een debat annuleren vanwege de hevige kritiek op de deelname van N-VA. Het mag dan ook niet verbazen dat veel Franstalige Brusselaars wantrouwend staan tegenover de nieuwe regering en diens premier.

Gevoelig onderwerp

Ook op de Zuidmarkt blijkt al snel hoe gevoelig het onderwerp ligt. Niemand wil op de foto, velen willen anoniem blijven of reageren liever niet van zodra ze de vraag horen: wat vindt u als Franstalige ervan dat Bart De Wever premier wordt? "Het is helemaal niet cool", zegt een jonge Franstalige Brusselaar kortaf, zonder verdere uitleg en anoniem. Anderen reageren onverschillig. Velen geven aan de politiek niet te volgen of onthouden zich van commentaar.

Op het Sint-Gillisvoorplein noemt een 26-jarige Franse studente, die nog maar enkele maanden in Sint-Gillis woont, een Vlaams-nationalist aan het hoofd van het land 'zorgwekkend'. "Het gaat overal in Europa naar rechts, het is verschrikkelijk. Met hun anti-woke, anti-feministische en anti-buitenlanderspolitiek zal de discriminatie erger maken. Het vergroot de kloof tussen mensen, terwijl we juist socialere politiek nodig hebben. Het leven wordt duurder en er zijn veel mensen die aan het einde van de maand niet rondkomen."

De 27-jarige Edgard Martin uit Sint-Gillis deelt die bezorgdheid en vreest tevens voor zijn job onder de nieuwe regering. "We maken ons zorgen, want ik werk voor een culturele instelling en we vrezen dat ze onze subsidies gaan wegnemen."

En niet alleen jongeren maken zich zorgen. "Ça fait peur", zegt de nette en modieus geklede Gabrielle uit Sint-Gillis. Ze is oorspronkelijk uit Duitsland, maar woont intussen al een tijd in Brussel. "Het is jammer dat er zo iemand voor nodig was om tot een akkoord te komen, dat er iemand van een extremistische en nationalistische partij nodig was om iedereen rond de tafel krijgen."

'Onze Bart'

De 58-jarige Patrick Farriol Hengels uit Brussel-Stad hoopt dan weer dat de socialisten hun stempel op het beleid kunnen drukken. "Bart De Wever zou niet mijn eerste keuze als premier zijn, maar we zien wel wat er gebeurt", zegt hij op de Zuidmarkt. "Ook Vooruit zit in de coalitie, hopelijk kunnen zij het beleid wat socialer maken." Een oudere Maghrebijnse man is minder optimistisch: "Het zal allemaal hetzelfde blijven."

Maar er zijn wel degelijk Franstaligen met sympathie voor N-VA. Hoewel de Vlaams-nationalisten nergens in Wallonië een zetel wisten te verzilveren bij de verkiezingen in juni, haalde de partij volgens HLN er wel 40.000 stemmen binnen. Een koppel van middelbare leeftijd uit Sint-Lambrechts-Woluwe dat boodschappen doet op de volkse Zuidmarkt ziet het zo: "We hopen dat hij orde op zaken gaat stellen, we noemen hem al 'onze Bart'".

Het koppel runde ooit een bakkerij, maar moest de zaak sluiten wegens een gebrek aan personeel. "We vonden niemand om voor ons te werken, terwijl zoveel mensen een uitkering krijgen en geen belastingen betalen. Ik hoop dat hij hen zal verplichten hun belastingen te betalen."

Dat er een taboe rust op steun voor De Wevers beleid, blijkt opnieuw wanneer het koppel aangeeft anoniem te willen blijven in dit artikel.