Wat verandert er voor de Brusselaar in 2025?

Textiel niet langer bij het restafval, een verbod op vapes en stijgende elektriciteits- en gasdistributietarieven. De start van het nieuwe jaar luidt ook heel wat nieuwe regels en maatregelen in in Brussel. Wat zal er in 2025 precies veranderen?

1. Rookmelders verplicht in alle Brusselse woningen

Rookmelders worden vanaf 1 januari verplicht in alle Brusselse woningen, en niet langer alleen in huurwoningen. De nieuwe reglementering brengt Brussel op één lijn met de andere gewesten.

Het doel van de maatregelen is om het aantal vermijdbare branden te voorkomen dat zich elk jaar in het Gewest voordoet, en tegelijkertijd opnieuw een veiligheidscultuur rond woningbranden te introduceren. Vanaf vier of meer toestellen is het verplicht om gekoppelde rookmelders of een gecentraliseerd detectiesysteem te plaatsen.

De verschillende soorten apparaten en de manieren waarop melders moeten worden geplaatst, worden gedetailleerd beschreven in de schema's die terug te vinden zijn op de website brandweer.brussels.

2. Vliegen met Brussels Airlines wordt duurder door milieutoeslag

De Duitse luchtvaartgroep Lufthansa heft een milieutoeslag op vluchten vanaf 1 januari met vertrek uit Europa. Die geldt bij alle luchtvaartmaatschappijen van de groep, en dus ook bij Brussels Airlines.

De toeslag varieert van 1 tot 72 euro, afhankelijk van de afstand en de reisklasse. Bij Brussels Airlines zal de milieutoeslag maximaal 36 euro bedragen. "Deze toeslag is bedoeld om een deel van de steeds toenemende extra kosten die voortvloeien uit milieuregelgeving, te dekken", zo zei de luchtvaartgroep eerder in een persbericht.

De maatschappij verwijst onder meer naar de EU-verplichting om vanaf 2025 duurzamere, maar ook duurdere, brandstof toe te voegen aan de traditionele kerosine. Ook aanpassingen aan het emissiehandelssysteem van de Europese Unie (EU ETS) spelen een rol.

3. Huurcontracten tweemaal registreren

In afwachting van een uitspraak van het Grondwettelijk Hof moeten Brusselaars hun nieuwe huurcontracten vanaf 1 januari tweemaal registreren. Aanleiding is een geschil tussen het Brussels Gewest en de federale overheid.

In april werd een hervorming goedgekeurd waardoor Brusselse huurders hun huurcontract registreren bij het Brussels Gewest. Het probleem is dat die registratieplicht ook op het federale niveau bestaat.

Voor Brussels staatssecretaris voor Huisvesting Nawal Ben Hamou (PS) is het Gewest bevoegd in deze materie en sluit de nieuwe ordonnantie de huurcontracten die onder de Brusselse Huisvestingscode vallen uit van de federale registratieplicht. De federale regering is het daar echter niet mee eens en de ministerraad heeft een vordering tot nietigverklaring ingediend bij het Grondwettelijk Hof. Het Hof heeft het beroep in juli ontvangen, maar heeft nog geen zittingsdatum of datum van uitspraak bepaald.

4. Textiel niet langer bij het restafval

Vanaf 1 januari mogen Brusselaars textiel niet langer met het restafval wegzetten. Vanaf dan treedt namelijk de Europese richtlijn voor de gescheiden inzameling van textiel in werking.

Naast de wettelijke verplichting is er ook het milieubelang om het textielafval apart te verzamelen. Volgens een studie in opdracht van het Gewestelijk Agentschap voor Netheid uit 2023 wordt in Brussel jaarlijks naar schatting 13 tot 15 kg textiel per inwoner geproduceerd, wat neerkomt op een totaal van 15.000 ton. Volgens dezelfde schattingen wordt amper 29% van deze stroom selectief ingezameld en belandt de rest in de verbrandingsoven.

Textiel moet voortaan naar een recypark of een textielcontainer.

Door textiel afzonderlijk in te zamelen, streeft het Gewest ernaar de hoeveelheid afval die wordt verbrand te verlagen en het ingezamelde textiel opnieuw te gebruiken voor tweedehandswinkels en recycling.

5. Elektronische wegwerpsigaretten verboden

In heel het land, en dus ook in Brussel is de verkoop van elektronische wegwerpsigaretten of vapes verboden. De maatregel tegen het product dat vooral populair is bij jongeren, moet het gebruik van tabak terugdringen en uiteindelijk leiden tot een rookvrije generatie.

"De wegwerp-e-sigaret brengt de maatschappij en het milieu veel schade toe. Dit schadelijk product viseert voornamelijk onze jongeren. Ik ben dan ook verheugd dat we dit van de markt kunnen halen", zei minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke in maart bij de aankondiging van het nieuws.

Aantrekkelijke "functionaliteiten" bij e-sigaretten zoals lichtjes waren al verboden. Ook het aroma van de elektronische sigaret mag enkel op een neutrale manier op de verpakking staan. Voor kleinhandelaars geldt tot 11 januari nog een overgangsfase voor die regels.

6. De elektriciteits- en gasdistributietarieven in Brussel stijgen

De distributietarieven voor elektriciteit en gas in Brussel zullen vanaf 1 januari stijgen, met een jaarlijkse verhoging van ongeveer 50 euro. Daarnaast zal er ook een specifiek bedrag moeten worden betaald om een aansluitpunt te versterken voor het plaatsen van een laadpaal of het installeren van een warmtepomp.

De distributiefactuur voor een gemiddeld Brussels huishouden dat jaarlijks 2.104 kWh elektriciteit verbruikt, zal in 2025 met 26,58 euro stijgen, wat een verhoging van 11,6% ten opzichte van 2024 betekent. Deze factuur zal vervolgens in 2026 met 5,1% en in 2027 met 4,3% stijgen.
De transporttarieven voor 2025, goedgekeurd door de federale regulator, zullen met meer dan 60% stijgen, wat betekent dat een gemiddeld Brussels gezin jaarlijks 17,70 euro extra zal betalen.

Voor gas zal een huishouden dat 12.000 kWh per jaar verbruikt, volgend jaar een verhoging van 23 euro voor de distributiekosten ondervinden, wat 12,7% meer is dan dit jaar. De verhogingen zullen daarna beperkt blijven tot 1,8% in de daaropvolgende jaren, aldus de regulator. Voor een gemiddeld gezin zal de distributie- en transportkosten tussen 2024 en 2025 met ongeveer 67 euro stijgen, wat neerkomt op een verhoging van 5,60 euro per maand.

7. Preventief RSV-vaccin voor aanstaande moeders terugbetaald

Vanaf 1 januari zal de overheid een vaccin terugbetalen waarmee aanstaande moeders hun baby kunnen beschermen tegen het RSV-virus. De beslissing maakt dat moeders binnenkort twee terugbetaalde opties hebben om hun kind te beschermen tegen RSV. Vorige zomer werd immers al beslist om het preventief RSV-medicijn Beyfortus voor baby's terug te betalen.

Binnenkort kan het dus ook via een vaccin voor zwangere vrouwen die zullen bevallen tijdens het RSV-seizoen (september - maart). Het vaccin Abrysvo zorgt dat antilichamen worden aangemaakt die aan de baby worden doorgegeven, waardoor de baby bij de geboorte meteen beschermd is.

"Te veel baby's in ons land raken nog besmet met het RSV-virus. En we zien dat het aantal hospitalisaties drastisch afneemt wanneer de moeder gevaccineerd is of de baby het RSV-geneesmiddel Beyfortus krijgt", zei ontslagnemend minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) eind november. "De ziekenhuizen staan tijdens de winter elk jaar onder druk door de vele luchtweginfecties. Door nu ook het vaccin terug te betalen, beschermen we niet alleen de allerkleinsten, maar we verlichten ook de druk op onze zorg."

RSV, het Respiratoir Syncytieel virus, is de belangrijkste oorzaak van luchtweginfecties bij jonge kinderen. In ernstige gevallen kan een infectie leiden tot een ziekenhuisopname of zelfs overlijden. Gezondheidsagentschap Sciensano registreert jaarlijks ongeveer 7.000 gevallen in België.