Hoe gevaarlijk was de rookpluim boven Brussel? 'Rook in principe altijd giftig'

Na de grote rookwolk die donderdagavond ontstond als gevolg van een industriebrand in de Groendreef heerst er ontevredenheid over de communicatie van safe.brussels. Hoe gevaarlijk was de rookpluim? En waarom kregen sommigen geen BE-alert?

Vrijdagmiddag was de brandweer nog druk in de weer bij Stevens Recycling, het afvalverwerkingsbedrijf waar de brand omstreeks 21.30 uur donderdagavond ontstond. De brand is ondertussen onder controle, maar de stapel wasmachines en droogkasten moet laag per laag weggehaald worden. Volgens Walter Derieuw, woordvoerder van de Brusselse brandweer, gaat het om een incident en is de oorzaak moeilijk te bepalen. "Er zijn tal van mogelijkheden: zelfontbranding, een reactie van verschillende metalen of de oververhitting van een batterij", aldus Derieuw.

Rookpluim altijd giftig

Een Brusselaar uit de Vijfhoek stelde via een app omstreeks middernacht een gevaarlijke hoeveelheid schadelijke luchtdeeltjes vast in de Kanonstraat. Maar in het BE-alert-bericht was daar geen sprake van. De Brusselse brandweer baseert zich daarvoor op een deskundige. Die kon gisterenavond geen giftige stoffen vaststellen. "Maar rookvorming is natuurlijk altijd in zekere mate giftig", reageert Derieuw.

Ook toxicoloog Jan Tytgat van de KU Leuven roept op tot voorzichtigheid bij zulke incidenten. "Het is een complex verhaal", aldus Tytgat, "waarin honderden factoren een rol van betekenis kunnen spelen." Maar zelfs als er geen bijkomende giftige stoffen aanwezig zijn, kan roet volgens Tytgat voor gezondheidsproblemen op korte en lange termijn zorgen.

De plek waar de brand ontstond had vrijdagochtend veel bekijks, maar beter is dus om de Groendreef nog even te vermijden. Zelfs wanneer de rookgeur verdwijnt, want, zo verklaart Tytgat, "geur en giftigheid staan los van elkaar."

BE-alert

De combinatie van geur en rook bereikte ook al snel het stadscentrum, wat bij verschillende Brusselaars vragen opriep over de communicatie van safe.brussels, dat de veiligheid en de preventie in Brussel coördineert. "In samenspraak met de brandweer en de drie betrokken gemeenten (Schaarbeek, Molenbeek en stad Brussel, red.) kozen we voor een bereik van twee kilometer rond de brand", verduidelijkt Jolien Nackaerts, woordvoerder van safe.brussels.

De keuze voor dat bereik was volgens Derieuw vooral gebaseerd op de windrichting. "Maar zelfs zonder officiële vraag is het aan te raden ramen en deuren te sluiten wanneer er brandgeur of rook merkbaar is", voegt hij er veiligheidshalve aan toe.

Inwoners die op de hoogte willen blijven van alle noodsituaties dienen zich eerst in te schrijven via de website van BE-alert. Bij noodsituaties die een dringende handeling vereisen, krijgt iedereen binnen de geselecteerde omgeving een BE-alert. Ongeacht of ze al dan niet zijn ingeschreven. Of dat laatste ook geldt voor deze brand, is voorlopig nog onduidelijk.

Mazout

Volgens Alphonse Stevens, eigenaar van het betrokken recyclagebedrijf, heeft de brandweer erger kunnen vermijden. "Enkele meters verwijderd van de hoop oude wasmachines en droogkasten stond een mazouttank", zo zegt hij aan BRUZZ. "Mocht de brand daarop zijn overgeslagen, zouden de gevolgen veel groter geweest zijn."