Michel Goovaerts, 'gold commander' op oudjaar: 'Arrestaties voelen als een nederlaag'

Op oudejaarsavond worden steevast de limieten getest van de Brusselse ordediensten. Michel Goovaerts moet volgende week als hoofd van de Brusselse politie de feestvreugde in goede banen leiden en onrust in de kiem smoren. "Wij proberen vooral preventief aanwezig te zijn om wangedrag te ontmoedigen."

De meeste Brusselaars denken bij oudejaarsavond spontaan aan bubbels en aftellen, maar voor de Brusselse hulpdiensten is het vooral een van de drukste nachten van het jaar. Vechtpartijen en vandalisme zijn vaste prik: vorig jaar werden maar liefst 206 amokmakers opgepakt.

Om de avond toch zoveel mogelijk in goede banen te leiden, voorziet het gewest sinds 2019 in een gecentraliseerde politiecoördinatie over het hele grondgebied. De zes politiezones staan daarbij voor één nacht onder het eengemaakte commando van ‘gold commander’ Michel Goovaerts, de korpschef van de zone Brussel Hoofdstad Elsene.

D-Day nadert voor u, hoe lopen de voorbereidingen?

MICHEL GOOVAERTS: De voorbereidingen zijn al maanden aan de gang, hoor, met zowel de politiediensten als de brandweer, de hulpdiensten en de MIVB. Het is nu nog vooral wat finetunen, maar we zijn er wel ongeveer klaar voor.

Op vlak van politie zijn de gewone diensten serieus opgeschaald en zijn er toch enkele honderden extra mensen gemobiliseerd. Daarnaast krijgen wij ook ondersteuning van het federale niveau dat onder meer drones en enkele waterkanonnen ter beschikking stelt.

Het nieuwjaarsvuurwerk vindt dit jaar plaats aan het Atomium. Maandag kreeg u daar al een eerste stresstest voor de kiezen toen een evenement met influencers uit de hand liep.

GOOVAERTS: Goh, een stresstest is wat veel gezegd: we hebben jaarlijks 4.000 evenementen en een duizendtal manifestaties. Toch was ik zeker tevreden toen ik bericht kreeg dat de jongeren uiteindelijk vertrokken waren. We hebben kort op de bal kunnen spelen en dankzij een snelle interventie is de situatie niet verder uit de hand gelopen: dat geeft inderdaad moed voor oudejaar.

Dat gezegd zijnde ben ik blij dat het vuurwerk dit jaar aan de Heizelvlakte plaatsvindt. Die site is perfect met een capaciteit van zo’n 80.000 man. Wij kunnen daar op een veilige manier toegangscontroles uitvoeren en er zullen zo ook een pak minder mobiliteitsproblemen in het centrum zijn.

Vorig jaar was oudjaar een erg woelige nacht met maar liefst 170 administratieve en 36 gerechtelijk aanhoudingen. Hoe wil u het dit jaar aanpakken?

GOOVAERTS: Wij proberen vooral preventief aanwezig te zijn om wangedrag te ontmoedigen. In moeilijke wijken zetten we in op drie assen: wijkagenten die een goed contact met de buurt hebben, voldoende blauw op straat en lokale rechercheurs.

Die laatste treden op in burger en werken wijkgericht. Zij kennen daar hun pappenheimers (amokmakers, red.) en hun taak is dan ook om zéér gericht op te treden en indien nodig de lont uit het kruitvat te halen.

Wat betreft die arrestaties, wil ik toch ook even onderstrepen dat dat zeker geen doel op zich is voor ons. Integendeel, hoe minder we dat moeten doen hoe beter, want een arrestatie voelt voor ons een beetje als een nederlaag. Wij willen liever dat het rustig blijft.

In Anderlecht verbiedt burgmeester Fabrice Cumps (PS) minderjarigen uit Kuregem om alleen buiten te komen op oudejaarsavond. Een goed idee?

GOOVAERTS: Hij heeft die keuze gemaakt op basis van zijn analyse en ik heb daar alle begrip voor. Zelf hebben wij dat ook geëvalueerd voor de andere zones, maar hebben we het niet nodig geacht om dit in te voeren.

Hoopt u dat er volgend jaar nog gemeenten dergelijke stappen nemen? Het maakt het werk van de politie wel makkelijker.

GOOVAERTS: Ik hoop vooral dat oudejaar dit jaar rustiger verloopt en dat we volgend jaar de maatregelen kunnen terugschroeven. Sowieso moet je dit soort ingrepen geval per geval bekijken.

Ik denk dat die maatregel voor Kuregem goed gemotiveerd is, maar we leven wel in een rechtsstaat. Je kunt niet overal te pas en te onpas beperkende maatregelen gaan invoeren. Dat is toch iets waar we behoedzaam mee moeten omspringen.

De afgelopen jaren werden hulpdiensten op oudejaar regelmatig het slachtoffer van aanvallen. Krijgen zij extra bescherming?

GOOVAERTS: Sinds een aantal jaren vragen wij sowieso systematisch een vuurwerkverbod. Er zijn gewoon te veel incidenten: het leuke is er echt af.

Toch maak ik me zeker zorgen over het gebruik van pyrotechnische middelen. Op de algemene briefing dinsdagochtend heb ik daarom nog gepleit om alle hulpverleners gehoorbescherming mee te geven. De knallen van Cobra-vuurwerk zijn echt niet te onderschatten.

De laatste jaren sturen we met de brandweer of dringende medische hulp ook steevast politiebegeleiding mee naar moeilijke zones. De ‘treintjes-aanpak’ noemen we dat, en het werkt goed.

In de Brusselse formatie werd al verwoed gediscussieerd over het idee van een eengemaakte politiezone. Toont oudejaarsavond niet dat dit beter werkt dan zes afzonderlijke zones?

GOOVAERTS: Een eengemaakt commando voor grootschalige evenementen is niet nieuw. Ik ben korpschef geworden in 2017 en kort daarna werd al met de andere korpschefs en de burgemeesters beslist dat er in zo'n geval altijd een ‘gold commander’ moet zijn.

Ik ben daar voorstander van, maar ben wel van mening dat je ook altijd moet beschikken over wat wij ‘silvers’ noemen. Dat zijn mensen vanuit de specifieke gemeenten of zones die terreinkennis hebben: een sterke wijkpolitie is echt essentieel.

Een eengemaakt commando voor eender welke situatie lijkt mij dan ook geen goede zaak. Het gaat hier evenwel om een politieke beslissing. De discussies zijn daarover, zowel federaal als op Brussels niveau, volop bezig. Wij zijn dienders en zullen sowieso loyaal uitvoeren wat wordt beslist.

Wanneer zal oudejaarsavond voor u geslaagd zijn?

GOOVAERTS: Als het aantal incidenten beperkt blijft en liefst ook daalt tegenover vorige jaren. We zullen dat proberen te bewerkstelligen door zo aanwezig mogelijk te zijn in de wijken en ik heb er het volste vertrouwen in dat onze mensen dat goed zullen doen."

Gaat u zelf ook kunnen feesten?

GOOVAERTS: De vorige jaren zat ik in het commandocentrum van 18 uur ‘s avonds tot 6 uur 's ochtends. Een lange nacht dus, maar goed, we willen een stad die leeft en waar mensen graag feesten en uitgaan. Als politie moet je je daarnaar schikken.