Voormalig burgemeester van Brussel Freddy Thielemans overleden

Voormalig socialistisch burgemeester van Brussel Freddy Thielemans (PS) is zaterdagavond op 77-jarige leeftijd overleden. Dat heeft zijn opvolger Philippe Close (PS) zondag bekendgemaakt. Thielemans had er een lange carrière opzitten in de Brusselse politiek, waarvan tien jaar als burgemeester. Hij was een ketje in hart en nieren en voelde zich zowel in de hogere kringen als op café in zijn sas.

"Het is met heel veel emotie en droefheid, dat de familie van Freddy Thielemans me gevraagd heeft om zijn overlijden mee te delen. Ten gevolge van een ongeval thuis 5 jaar geleden was de gezondheid van Freddy Thielemans zwaar achteruit gegaan," laat Philippe Close (PS) weten via Twitter.

Thielemans was volks en intellectueel tegelijk, iemand die thuis was in de cafeetjes aan het Vossenplein en tegelijk een indrukwekkende boekenkast bezat. Hij was ook een polyglot. Hij sprak verschillende talen uitstekend maar had noties van veel meer. Hij maakte er een sport van om buitenlandse bezoekers of jonge trouwers in hun eigen taal aan te spreken. En bleek de bruid dan Catalaans te spreken in plaats van Spaans dan schakelde hij vlot over.

Hij was ook een volksmens. En een begenadigd speler van de mondharmonica. Legendarisch is het verhaal over hoe op een warme zomernacht in de vroege jaren 90 de buren van een bar in de sint gorikswijk de politie bellen omwille van geluidsoverlast. Tot hun verbazing treffen ze er op het trottoir Thielemans aan die er een miniconcert stond te geven voor de nachtbrakers.

Socialist zonder dogma's

De oud-burgemeester heeft een lange en indrukwekkende staat van dienst. Geboren in Laken op 11 september 1944, kreeg Thielemans een op het onderwijs gerichte vorming: hij behaalde een graduaat in de handelswetenschappen en een aggregaat voor het lager secundair onderwijs in de Germaanse talen.

Zijn socialistische grootvader Georges, die 49 jaar lang Brussels gemeenteraadslid was, wijdde hem in het marxisme in. Tijdens zijn adolescentie kwam Freddy Thielemans dan ook bij de Communistische Jongeren terecht, al liet hij de dogma's snel voor wat ze waren.

Strijd om burgemeesterschap

Op 1 september 1976 ging Thielemans weer aan de slag in het onderwijs, maar op 8 maart 1983 werd hij kabinetschef van de toenmalige Brusselse burgemeester Hervé Brouhon (PS). Ondertussen was hij ook verkozen tot voorzitter van de PS-afdeling van Brussel-Stad. Na de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 1988 werd hij schepen voor Schone Kunsten, hoewel hij amper 517 voorkeurstemmen haalde. Eind 1993 kreeg hij er de bevoegdheid Onderwijs bij.

In maart 1994 raakte burgemeester Demaret (PSC) politiek geïsoleerd na een interview in "Le Soir Illustré". Thielemans wierp zich op als waarnemend burgemeester en baseerde zich daarvoor op een bestuursakkoord. Maar de eerste schepen en Vlaming Fernand Lefère (CVP) noemde zich ook waarnemend burgemeester, op grond van de gemeentewet. Na heel wat gehakketak werd de zaak bijgelegd en op 28 april legde Thielemans de eed af als burgemeester. Toen men hem kort voor zijn eedaflegging in een interview vroeg wie hij is, "een Brussels ketje, een diplomaat, een man met veel ambities, een bon vivant of een cultuurfanaat", antwoordde hij: "Allemaal".

Brussel Bad

Het tekende Thielemans ten voeten uit. Na de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 1994 werd Thielemans eerste schepen en schepen van Onderwijs van Brussel. Van 1995 tot 2001 was hij tevens voorzitter van de vzw Atomium. In 1999 werd hij ook nog Europarlementslid. Maar die functie liet hij vallen toen hij na de gemeenteraadsverkiezingen van 2000 opnieuw burgemeester van de stad Brussel kon worden, ten koste van de liberaal François-Xavier de Donnea, die sinds 1995 de sjerp droeg.

Als burgemeester zorgde Thielemans er onder andere voor dat er 's zomers een strand is in het centrum van de stad, op de kaaien aan het Saincteletteplein.

Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 kan Thielemans aanblijven als burgemeester. De PS-CDH-Ecolo-coalitie van zijn eerste mandaat laat hij los door de groenen naar de oppositiebanken te verwijzen. Ook de verkiezingen van 2012 hielden Thielemans op de burgemeestersstoel. Critici van Thielemans zeggen dat hij de gemeenteraad op een autoritaire manier bejegende.

Vriend en vijand gaf toe dat de man zich zowel in de hogere kringen als op café in zijn sas voelde. Thielemans was ook gekend als groot liefhebber van motoren. Als levensgenieter werd hij in 2001 opgenomen in het broederschap van de "Buûmdroegers" (boomdragers) om tot 2015 bijna elk jaar de Meyboom te hijsen. Zijn gezondheid verhinderde hem dat sindsdien te doen.

Close met Close

Bij de stad Brussel was hij goed bevriend met de huidige burgemeester Philippe Close, die, behalve hun gedeelde passie voor rugby, ook zijn kabinetschef was. Het was echter OCMW-voorzitter Yvan Mayeur, die door de PS-afdeling van de stad werd aangewezen om hem als burgemeester op te volgen in 2013.

Op 20 juli 2017 ging zijn lang geheim gebleven wens echter in vervulling en kreeg Philippe Close de sjerp. Tot het einde stond Thielemans in nauw contact met Close. Die laatste maakte zondag het overlijden van de voormalige burgemeester bekend op Twitter. Daarbij verwijst hij ook naar de val die Thielemans maakte, thuis van de trap, waardoor hij een schedelfractuur en een traumatische bloeding aan het hoofd opliep. Thielemans bleef meer dan een maand in het ziekenhuis, maar zou uiteindelijk nooit helemaal herstellen van de val.

Hij laat een vrouw en twee dochters achter.