Decumul speelt schepenverdeling parten in Brussel-Stad

Terwijl de inhoudelijke gesprekken binnen de nieuwe, progressieve meerderheid in de Stad Brussel volop lopen, bepaalt de discussie rond decumul wie al dan niet schepen wordt. Aftredend PS-schepen Karine Lalieux, maar ook de groene lijsttrekker Benoît Hellings zullen afscheid moeten nemen van hun parlementair zitje om schepen te worden of te blijven. “Voor mij is dat een heel moeilijke keuze”, erkent Lalieux.

Dat Philippe Close (PS) zichzelf mag opvolgen als burgemeester, daar bestaat geen discussie over. De PS’er kreeg maar liefst 8.500 voorkeurstemmen achter zijn naam en zag zijn partij ook de grootste blijven. Close verwees daarop prompt de liberalen naar de oppositie en vormde een linkse meerderheid met Ecolo-Groen en de burgerlijst Change.Brussels van voormalig schepen Ans Persoons (SP.A).

Maar de verdeling van de schepenposten en de bevoegdheden die daar bij horen, verloopt minder vlot. Op de achtergrond speelt immers ook de kwestie van de decumul, die stelt dat schepenen en burgemeesters hun ambt niet meer mogen combineren met een parlementair mandaat.

Alle meerderheidspartijen passen decumul toe

De groenen hebben bij de start van de onderhandelingen al geëist dat geen enkele schepen van het nieuwe College nog zou cumuleren. Close, die zelf het goede voorbeeld al gaf door zijn parlementair mandaat stop te zetten toen hij Mayeur opvolgde als burgemeester, heeft daarmee ingestemd.

Dat is ook logisch, aangezien de PS na de schandalen beslist heeft om vanaf de gewestverkiezingen van mei 2019 de cumul te verbieden in gemeentes van 50.000 inwoners.

Die beslissing heeft nu al impact op de meerderheidsgesprekken in de Stad Brussel. Aftredend schepen van Netheid en Cultuur Karine Lalieux (PS) is bijvoorbeeld bijzonder actief als federaal parlementslid. Zij maakt, met net geen 3.000 voorkeurstemmen en als vierde op de PS-lijst, in principe aanspraak op een nieuw schepenambt. Maar dan zal ze na mei 2019 wel moeten kiezen, als ze opnieuw verkozen geraakt in het parlement.

"Inderdaad, dat zeggen de nieuwe PS-statuten en ik zal mij daar ook naar schikken. Maar ik moet toegeven dat mijn hart balanceert tussen de twee. Ik heb me altijd volop ingezet als schepen, maar ik ben ook zeer gehecht aan mijn parlementair werk”, zegt Lalieux aan BRUZZ.

Lalieux zal de beslissing pas nemen na de verkiezingen van mei 2019, en is op dit moment zeker kandidaat-schepen. Ze bevestigt ook dat ze als onderhandelaar mee aan tafel zit bij de gesprekken over het meerderheidsakkoord.

Stoelendans na mei 2019?

Het kan dus zomaar zijn dat Lalieux nu schepen wordt, maar binnen 6 maanden die post alweer afstaat aan iemand anders. Zo'n stoelendans deed zich vorige legislatuur ook al enkele keren voor, maar dan bij de toenmalige coalitiepartners van MR. “Dat is wat bijzonder, dat weet ik. Maar ik ben dan ook een wat bijzonder geval, met mijn jarenlange ervaring en wat ik de lokale sectie hier bijbreng”, zegt Lalieux.

De groene lijsttrekker Benoît Hellings moet wél nu al de knoop doorhakken, omdat de groenen al lang de decumul toepassen. Over de keuze die Hellings zal maken, houden de groenen voorlopig de lippen stijf op elkaar. Een andere bron aan de onderhandelingstafel verwoordt het als volgt: "Van Benoit heb ik de indruk dat hij toch echt gemaakt is voor het federaal parlement. Al denk ik wel dat hij toch voor het schepenambt zal kiezen."

Persoons mag gewestelijke ambities opbergen

Vooral bij Ecolo-Groen woedt de discussie dus nog volop over wie er schepen moet worden. Dat Bart Dhondt (Groen) als Nederlandstalige kopstuk mag rekenen op een zitje in het College, lijkt wel zo goed als zeker.

Ans Persoons is, als lijsttrekker en enige verkozene van Change.Brussels, al helemaal een certitude. Dat betekent echter ook dat Persoons niet prominent kan uitgespeeld worden voor de SP.A bij de gewestverkiezingen van 2019. Want ook de statuten van SP.A verbieden de cumul. "Ik had me in eerste instantie misschien niet verwacht aan een nieuw schepenambt, maar ik ben er wel dolgelukkig mee”, zegt ze. Persoons zou in 2019 wel de gewestelijke lijst van de SP.A kunnen duwen. “Maar daar is het nog veel te vroeg voor”, klinkt het.

Wie claimt Mobiliteit?

Bij de PS lijkt Faouzia Hariche een zekerheid, als tweede op de lijst en met de meeste voorkeurstemmen achter haar naam na burgemeester Close. Of ze ook het gemeentelijk onderwijs opnieuw onder haar hoede krijgt, valt nog af te wachten. Er kwam de afgelopen legislatuur vaak kritiek op het feit dat de schepen het Nederlands niet machtig is, maar wel bevoegd is voor het Nederlandstalig onderwijs.

Wat de andere bevoegdheden betreft, hebben de groenen al de bevoegdheid Milieu en Groene Ruimten geclaimd. Een belangrijke vraag blijft wie de zeggenschap over mobiliteit krijgt en dus het ambt van voormalig schepen Els Ampe (Open VLD) erft.