Evere: mossel noch vis

In elk geval wil titelvoerend burgemeester Rudi Vervoort (PS) de resterende stukken groen – die er wel degelijk zijn – goed beschermen. “Bijvoorbeeld aan de Macquisstraat, waar binnenkort het park Mandela komt. Maar er wordt inderdaad nog bijgebouwd, wat ook moet, want de bevolking groeit. We doen dat vooral op terreinen die sowieso al bebouwd waren. En waar mogelijk vormen we kantoren om tot appartementen.”

Toch verdwijnt er nog steeds open ruimte, bijvoorbeeld op de Josaphatsite, een voormalig goederenstation op de grens met Schaarbeek. Daar komen 1600 woningen, waarvan een deel op Evers grondgebied.

Verkeersdrukte

“Het gaat niet alleen om de extra woningen,” zegt Griet Hubrechts van oppositiepartij Groen. “Alles hangt samen. Door die woningen zijn er meer auto’s. En zowel de verkeersdrukte als de verkeers­agressie is fel toegenomen de laatste jaren."

Philippe Surmont van de N-VA deelt die analyse, en komt met een voorstel dat verrassend goed op het Gentse circulatieplan lijkt. “We moeten wijken creëren waar geen doorgaand verkeer mogelijk is,” zegt hij. “Met bewonerskaarten die alleen voor die wijk gelden.”

Verkeersveiligheid leeft in Evere. De vraag is of de oppositie hier garen bij kan spinnen. Ook de meerderheid heeft het thema ontdekt, en zet het bovenaan het lijstje. “Dat thema is overal in het gewest belangrijk,” zegt Vervoort. “Net als veiligheid en netheid.”

Mede omdat de gemeentelijke thema’s voor iedereen dezelfde zijn, hebben ook dit keer weer drie Vlaamse partijen – CD&V, SP.A en Open VLD - zich op de Lijst van de Burgemeester gezet. “Ook maken we zo meer kans op verkozenen,” zegt de plaatselijke CD&V-voorzitter Michel Goethals. “Er zijn niet zoveel Vlaamse stemmen meer te rapen in Evere.”

Voor gemeenteraadslid Guy Vanhengel (Open VLD) liggen de zaken nog anders. Aanhoudende strubbelingen met de Franstalige liberalen en een persoonlijke band met Rudi Vervoort hebben hem in 2012 overgehaald de lijst van Vervoort te duwen. Aan Vlaamse kant haalt hij veruit de meeste stemmen, maar hij laat, als minister van Begroting in het gewest, de honneurs aan Martine Raets, die schepen van Nederlandstalige Aangelegenheden is.

Behalve drie Vlaamse partijen heeft de Lijst van de Burgemeester nog enkele onafhankelijken op de lijst. Op dit moment heeft die lijst een coalitie met Défi. Veel oppositie rest er dus niet. En als bijvoorbeeld de MR of CDH al tegen iets zijn, onthouden ze zich eerder dan tegen te stemmen - voor kletterende gemeenteraden moet je niet in Evere zijn.

“Wij hebben een dorpse, maar gezellige manier van politiek bedrijven,” zegt Vanhengel daarover. Als er dan toch grote verschillen zijn tussen meerderheid en oppositie, zitten de fractieleiders samen om het probleem op te lossen.

Rustige vastheid

Een beetje gezapig dus, wat kan wijzen op consensusdenken, maar evengoed op een gebrek aan grote projecten, die onvermijdelijk tegenstand oproepen. Het is dan ook de vraag of met zo’n koers de gemeente Evere ingrijpend zal veranderen.

Niet dat de gemeente slecht wordt bestuurd, maar echte ambitie is ver te zoeken bij de bestuursleden. Zo zou Evere werk kunnen maken van een eigen smoel, door naar het voorbeeld van Jette een eigen Kardinaal Mercierplein aan te leggen, waar horeca en middenstand zich rond clusteren. Een centrum dus, dat in Evere nu ontbreekt.

“We hebben hier inderdaad geen Voorplein zoals in Sint-Gillis, of een Kardinaal Mercierplein zoals in Jette,” zegt Vervoort. “We hebben dat geprobeerd rond het gemeentehuis, maar het is moeilijk om dat aan te pakken en om te zeggen: dat is nu hét centrale punt.”

Op het gebied van verkeersveiligheid gaat het college niet vrijuit. Ook de meerderheid klaagt over verkeers­agressie en straatraces. Als hoofd van de politie kan de burgemeester daar strenger op toezien. “Daarop zeggen ze dat de meeste problemen zich op de gewestwegen voordoen,” zegt Hubrechts. “Maar met Vervoort en Vanhengel zijn er toch deuren genoeg om dat aan te pakken, denk ik.”

Toch lijkt Vervoort stevig in het zadel te zitten. In 2012 kreeg hij met 2.744 voorkeursstemmen ruim drie keer meer kiezers achter zich dan de nummer twee: Alain Vander Elst (MR).
Maar zelf verkiest hij het gewest boven de gemeente. De vraag is dus wie zijn plek zal innemen – het half jaar dat hij nog minister-president is, en de periode erna, mocht hij opnieuw een mandaat hebben in de gewestregering.

Huidig waarnemend burgemeester Pierre Muylle (PS), wordt het alvast niet. “Ik ben moe,” zegt hij. “Ik ben 67, heb vier kleinkinderen, het is genoeg geweest.”

In de politieke wandelgangen klinkt de naam van Ridouane Chahid (PS) als coming man. Hij was ondervoorzitter van de MIVB en adviseur op de kabinetten van Charles Picqué en Vervoort, en werd door die laatste meteen tot schepen gebombardeerd, ook al haalde hij helemaal niet zoveel stemmen. “Chahid is een goede kandidaat,” zegt Vervoort.

“Maar Christian Beoziere is dat ook. En daarbij, ik wil niet vooruitlopen op de feiten. Eerst zien welk mandaat we van de kiezer krijgen.”

Nederlandstalig beleid

"Ze doen hun best." Dat hoor je zowat overal, als je naar een evaluatie van het Nederlandstalige beleid in Evere vraagt. Dat houdt in dat er nieuwe scholen gebouwd worden. Al mag dat van de oppositie best wat vlugger.

Wanneer je het uit de kluiten gewassen gemeentehuis binnenstapt, merk je dat er belang aan wordt gehecht. Het onthaal is tweetalig, net zoals de meeste medewerkers én de waarnemend burgemeester. Op de benedenverdieping liggen de Nederlands- en Franstalige bibliotheek zusterlijk tegenover elkaar, en in de gemeenteraad zijn tolken zelfs niet nodig – daar waar in andere gemeenten het eerste woord Nederlands naar de hoofdtelefoon doet grijpen. “Er zijn hier dan ook geen communautaire twisten,” zegt schepen voor Nederlandstalige aangelegenheden Martine Raets (Open VLD).

Volgens Philip Surmont (N-VA) doet de gemeente het inderdaad niet slecht, maar is een en ander wel voor verbetering vatbaar. “De communicatie van de gemeenschapswachten bijvoorbeeld. Of de medewerkers die aan de ingang van het gemeentelijk containerpark staan. Die spreken geen Nederlands.” Volgens Raets valt het allemaal nog wel mee. “Ook zij doen hun best.”

De Nederlandstalige instellingen dan. Die bloeien. Zo draait het gemeenschapscentrum Everna op volle toeren. En het jeugdhuis Schabernak, vorig jaar omgedoopt tot ’t Schab, herleeft nu het in datzelfde Everna is geïntegreerd. “Ik weet waarover ik praat,” zegt Raets lachend. “Ik woon ernaast.” Verder zijn er nog de toneelvrienden, de muziekmaatschappijen, de Wit Lof Parade en de Jeannekes Boys & Girls – een cafévoetbalploeg waar Guy Vanhengel (Open VLD), trouwens al 21 jaar werkgever van Raets, nog in meespeelde.

Scholen en crèches

Om de bevolkingsgroei aan te kunnen, wordt geïnvesteerd in scholen, ook aan Nederlandstalige kant. “De gemeentelijke basisschool Everheide krijgt een nieuwe vleugel,” zegt Raets. "Met op termijn plaats voor 250 extra leerlingen.” De nieuwbouw van gemeenschapsschool Papageno werd in december vorig jaar ingehuldigd.

Het gemeentelijk kinderdagverblijf De Hummeltjes verhuist naar een nieuw gebouw, ook weer aan Everheide, maar breidt nauwelijks uit. Wel komt er een nieuwe Go!-crèche, goed voor vijftig plaatsen, in Hoog-Evere.

De oppositie vreest echter dat het niet zal volstaan. “Er wordt inderdaad gebouwd, maar de infrastructuur volgt niet snel genoeg,” zegt gemeenteraadslid Griet Hubrechts (Groen). Surmont (N-VA) treedt haar daarin bij. “De volgende tien jaar komen er achtduizend nieuwe mensen bij. De huidige capaciteitsuitbreiding zal niet volstaan.” Een waarschuwing dus aan de gemeente. En aan Vanhengel, dit keer als VGC-collegelid bevoegd voor scholenbouw.

OCMW

Martine Raets is niet de enige Nederlandstalige in het Everse bestuur. Ook OCMW-voorzitter Katrien Debeuckelaere (SP.A) spreekt thuis de taal van Conscience. Ze nam in 2016 de portefeuille over van Christian Beoziere (PS), die nu voogdijschepen OCMW en Sociale Zaken is. Hij verving op zijn beurt Joseph Corten (PS), die met pensioen ging.

“Evere is een middengemeente,” zegt ze. “We hebben evenveel leefloners als in Ukkel, dat dubbel zoveel inwoners kent. En na Watermaal-Bosvoorde hebben wij procentueel het grootste aantal sociale woningen. Toch is Evere niet armoedig.”

Haar prioriteit is een betere begeleiding van de OCMW-­cliënten. “Daarvoor heb ik meer plaats en meer tijd per cliënt nodig,” zegt ze. Die tijd gaat onder meer naar persoonlijke begeleiding, opleidingen, de energiecel of schuldbemiddeling. “Evere kent ook het hoogste aantal alleenstaande ouders van het gewest."

"En doordat de bevolking stijgt, stijgt ook het aantal aanvragen voor een leefloon. We moeten dat kunnen blijven bolwerken,” aldus Debeuckelaere.

Ook zij zal, net als Raets, opnieuw op de pluriforme lijst van burgemeester Rudi Vervoort (PS) staan. Ze krijgt daar concurrentie van Tina Martens (SP.A), die als regeringscommissaris de Samusocial-­vergoedingen mee aan het licht bracht, en zich ook op sociale thema’s profileert. Voor de CD&V schuift zeker Ingrid Haelvoet (CD&V) opnieuw mee aan.

Vanhengel duwt

De precieze plaatsen op die Lijst van de Burgemeester zijn nog niet bekend. Het enige wat al zeker is, is dat Vervoort trekt en Vanhengel duwt. Bij de groenen wacht Griet Hubrechts dan weer de onderhandelingen met Ecolo af. Surmont wordt wel zeker lijsttrekker voor de N-VA, dat absoluut apart wil opkomen. Of het Vlaams Belang een lijst neerlegt, is nog onzeker.