Een Brusselse begroting zonder Vlamingen? 'Nederlandstalige coalitie wordt dringend'

Nederlandstalige politici zijn niet te spreken over het voorstel van PS-kopstuk Ahmed Laaouej. Die dreigde er gisteren mee om bij gebrek aan Nederlandstalige meerderheid, dan maar met de drie onderhandelende Franstalige partijen een Brusselse begroting goed te keuren. “Dit getuigt van gebrek aan respect.”

Laaouej reageerde met zijn voorstel op het gebrek aan vooruitgang bij de Brusselse regeringsvorming door onenigheid tussen de Nederlandstalige partijen. Maar Vlaamse politici in Brussel reageren misnoegd. Bij N-VA, Vooruit en CD&V klinkt opnieuw de roep om snel een meerderheid aan Nederlandstalige zijde te vormen in Brussel. Bij Groen, N-VA en CD&V wordt er ook gevraagd om "respect voor de Nederlandstaligen in Brussel".

“Ahmed Laaouej draait de zaken om”, reageert Stijn Bex, fractieleider voor Groen in het Brussels parlement. “Groen zat aan tafel, de Franstaligen weten perfect wat nodig is om ons opnieuw aan tafel te krijgen. Een onderhandelde oplossing op de LEZ en de garantie dat de Nederlandstaligen niet meer voor voldongen feiten geplaatst worden. Meneer Laaouej stelt nu net het omgekeerde voor. Dit brengt oplossingen helaas niet dichterbij.”

Bex voegt er nog aan toe dat het om “een staaltje showpolitiek" gaat, "met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen”. Hij werpt daarnaast op dat er "nog andere meerderheden mogelijk zijn, zonder Groen.” “Als de andere partijen blijven zeggen dat ze niet met ons willen onderhandelen over hun voorstel voor de LEZ, dan is het hypocriet om te zeggen dat ze voor de rest wel op ons rekenen.”

Daarnaast vindt Bex dat Laaouej “heel wat op de helling zet.” “Dat is niet hoe Brussel bestuurd wordt. De Franstaligen kunnen de Nederlandstaligen niet buitenspel zetten.”

'Gebrek aan respect'

Cieltje Van Achter, Brussels fractieleider voor N-VA, is ook niet te spreken over het voorstel van Laaouej, en vindt dat Franstaligen de Vlamingen in Brussel niet serieus nemen. “De begroting is het sluitstuk van een regeerakkoord. Blijkbaar wil dhr. Laaouej een regeerakkoord maken zonder Nederlandstaligen. Het getuigt van een gebrek aan respect voor de Nederlandstaligen en een gebrek aan besef van de institutionele evenwichten in het land.

“Het toont ook aan dat een sterke Vlaamse meerderheid in Brussel nodig is om weerwerk te bieden en respect van de Franstaligen af te dwingen.”

Toch klinkt Van Achter eerder bezorgd over het gebrek aan vooruitgang bij de formatie dan door het voorstel van Laaouej. “Sommige collega’s lijken achterover te leunen en niet te willen bewegen tot 13 oktober, dat is toch geen manier van aan politiek doen? N-VA stelt zich constructief op en wil meehelpen om de uitdagingen in Brussel aan te pakken.”

Maar voor Van Achter kan dat niet door in te gaan op het voorstel van Laaouej. “Je kan de mega-begrotingsoefening niet doen door rap-rap iets door het parlement te jagen. Daarvoor moet er eerst een meerderheid zijn, met een project.”

Vaart zetten achter formatie

Ook bij Vooruit en CD&V zien ze in het voorstel een aansporing om vaart te zetten achter de formatie. "De enige manier om hiertegen efficiënt te reageren en te zorgen dat we gehoord worden is door snel een meerderheid aan Nederlandstalige kant te vormen”, denkt Ans Persoons van Vooruit, ontslagnemend staatssecretaris voor Stedenbouw in de Brusselse regering. “Het is aan de onderhandelingstafel dat de strijd voor een leefbare en financieel gezonde stad gestreden zal worden."

"Dit toont opnieuw aan dat het dringend is om een coalitie te vormen langs Nederlandstalige kant”, denkt ook Benjamin Dalle, Brussels parlementslid voor CD&V en ontslagnemend Vlaams minister voor Brussel. “Maar het is niet omdat er nog geen coalitie is gevormd langs Nederlandstalige kant, dat men de Nederlandstaligen zomaar kan negeren."

Bij Open VLD, de partij van ontslagnemend Brussels minister van Financiën Sven Gatz, klonk er ‘geen commentaar’. Al reageerde zijn woordvoerder Eva Vanhengel op X, het voormalige Twitter. “Stop de sfeerschepping, het parlement kan geen begroting maken.” Team Fouad Ahidar was voorlopig niet bereikbaar voor een reactie.

Gewone meerderheid volstaat

Grondwettelijk gezien kan een begroting voor het Brussels Gewest worden goedgekeurd met een gewone meerderheid in het Brussels parlement. Daarvoor volstaan 45 van de 89 zetels, ongeacht tot welke taalgroep die behoren. MR, PS en Les Engagés, de drie partijen die aan Franstalige kant in Brussel onderhandelen over een regeerakkoord, komen samen nét aan die benodigde 45, door de recente overstap van Ludivine de Magnanville van Défi naar MR.

Maar volgens experts zal het zo’n vaart niet lopen. “Dat is politieke sciencefiction”, reageert Daniël Buyle, voormalig politiek journalist en oud-griffier van de Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie. “Theoretisch kan het parlement een begroting goedkeuren die niet wordt ingediend door de regering, maar door fracties in het parlement. Maar de huidige regering-Vervoort, die nog steeds in lopende zaken zit, zou die moeten uitvoeren. Het is in de praktijk onwerkbaar om een begroting te hebben zonder regering.”

Volgens Buyle moet het voorstel dan ook gelezen worden als een dreigement om druk te zetten op de Nederlandstalige partijen, die er in Brussel maar niet in slagen om een meerderheid te vinden.

Wat bij een gewestbegroting wel kan, kan bovendien niet voor die van de Gemeenschapellijke Gemeenschapscommissie (GGC). Die instelling, die onder andere gaat over het Brusselse gezondheidsbeleid en de uitbetaling van de kinderbijslag, heeft voor haar begroting van ongeveer 1 miljard euro wel een meerderheid in beide taalgroepen nodig.