80.000 stemmen: nog nooit kozen zoveel Brusselaars voor een Nederlandstalige lijst

Nog nooit stemden zoveel Brusselaars op een Nederlandstalige lijst. Met ruim 80.000 stemmen mag het record van 2019 alweer in de prullenmand. "Wellicht konden zowel Team Fouad Ahidar, Vlaams Belang als Groen veel anderstalige kiezers overtuigen."

Het was een van de opmerkelijkste conclusies na de stembusgang van 2019: na jaren van achteruitgang was het aantal stemmen op Nederlandstalige lijsten plots met een reuzensprong gestegen, tot 70.000. De ‘Vlaamse stemmen’ waren zo goed voor 15,3 procent van het aantal geldige stemmen, een evenaring van het record van 1989, het jaar dat het Brussels Gewest werd opgericht.

Een van de hamvragen van deze verkiezingseditie was dan ook of dat aantal nog kon stijgen. Het antwoord is een volmondige ‘ja’. Liefst 80.379 Brusselaars brachten uiteindelijk een stem uit voor de Nederlandse taalgroep in het Brussels parlement. Dat zijn er niet enkel 10.000 meer dan in 2019. Het betekent ook dat de Nederlandstalige lijsten nog nooit zo’n groot aandeel in het totaal voor hun rekening namen: 17,1 procent, tegenover de 15,3 uit 2019, op een totaal van 470.140 geldige stemmen.

Wat verklaart het nieuwe record? Wellicht speelt net als vijf jaar geleden mee dat veel kiezers die thuis geen Nederlands spreken toch voor een Nederlandstalige lijst kozen. Dat lijkt alvast het geval voor dé revelatie van deze verkiezingen in de Nederlandse taalgroep: Team Fouad Ahidar, die vanuit het niets ruim 12.000 kiezers kon overtuigen, goed voor drie van de zeventien Nederlandstalige zetels.

"Het is een score die niemand had zien aankomen,” zegt politicologe Caroline Sägesser (ULB). “Maar hij heeft een eigen kiespubliek kunnen aanboren met een duidelijk profiel: religie, de moslimgemeenschap en Palestina. Hij begon van niets, maar het hielp natuurlijk dat hij al geloofwaardigheid en politieke feeling had als parlementslid en VGC-voorzitter."

Dreiging van het Vlaams Belang

Sägesser wijst erop dat ook het Vlaams Belang een flinke stap vooruit zet en bijna 3.000 stemmen wint. "Ook daar zullen best wel wat Frans- of anderstaligen bij zijn", denkt de politicologe. Vlaams Belang had dan ook het monopolie op de radicaalste standpunten over migratie en veiligheid in de campagne. Aan Franstalige zijde kwam Chez Nous bijvoorbeeld niet in Brussel op, na een akkoord met het VB.

Een derde partij die wellicht met succes wist te vissen in de grote vijver van de anderstalige stem is Groen. "Het dreigende succes van het Vlaams Belang en N-VA in de Nederlandse taalgroep kan heel wat kiezers tot een stem op Groen bewogen hebben", denkt Sägesser.

Meer Nederlandstalige kiezers

Naast de groei van de drie net genoemde partijen speelt mogelijk ook de groei van de Nederlandstalige gemeenschap in Brussel mee. Eerder deze week berichtte BRUZZ nog dat het aantal kiezers met een Nederlandstalig adres (en dus identiteitskaart) fors gestegen is de afgelopen vijf jaar. Experts wijzen op een groeiend aantal jonge Vlamingen dat zich in het Brussels Gewest vestigt.

Ook de blijvende groei van het Nederlandstalig onderwijs speelt mogelijk een rol. Ruim 20 procent van de Brusselse kinderen gaat naar school in het Nederlands in Brussel. Überhaupt groeit ook het aantal Brusselaars dat zich niet meteen met één van de twee traditionele taalgroepen identificeert.

Een laatste factor van belang is de manier waarop de kieslijsten getoond worden sinds 2019. Kiezers krijgen sindsdien alle Brusselse lijsten in één oogopslag te zien, waardoor de stap naar een partij uit de andere taalgroep een stuk kleiner is.