Vooruit: ‘Racistisch vandalisme van verkiezingsaffiches enorm toegenomen’

Tanden die met zwarte stift zijn weggewist, rode neuzen en snorren: al jaren worden affiches van verkiezingskandidaten gevandaliseerd. Toch gaat het tijdens deze verkiezingscampagne een extremere kant uit, zegt Neal Raes, campagneleider van Vooruit Brussels. “Affiches van kandidaten met een migratieachtergrond worden systematisch gescheurd.”

Vorige week dienden PS en Ecolo in Vorst een klacht in nadat verschillende van hun verkiezingsaffiches werden gescheurd. Opvallend: elke keer ging het om een kandidaat met een migratieachtergrond. De affiches van onder andere Ahmed Laaouej (PS-lijsttrekker van het gewest), Ahmed Ouartassi (PS-schepen van Vorst) en Nawal Ben Hamou (Brussels staatssecretaris voor de PS) werden geviseerd.

Het blijft niet beperkt tot de gemeente Vorst. Zeynep Balci, eerste opvolger voor het Vlaams parlement voor Vooruit, zag haar verkiezingsaffiche aan flarden gaan op een paneel in Koekelberg. De affiches van partijgenoten Hannelore Goeman, Filip Rogiers en Hicham Vanborm bleven grotendeels intact.

“Het gaat er tijdens deze verkiezingen harder aan toe,” zegt Neal Raes, campagneleider van Vooruit Brussel. Sinds vorige week krijgt hij bijna dagelijks meldingen van vandalisme op verkiezingsaffiches. “Vandalen beschadigen de affiches of trekken ze af. Iedere keer gaat het om een kandidaat met migratieroots.”

‘Racisme’

Dat betreurt de partij. “Onze lijst weerspiegelt de Brusselse samenleving. Daarnaast gaat het niet alleen om beroepspolitici, maar ook om werknemers uit het middenveld. Dat zijn mensen die bijvoorbeeld dagelijks in het onderwijs of in de kinderdagverblijven staan. Zij worden geviseerd en krijgen met racisme te maken.”

In tegenstelling tot PS en Ecolo ondernam Vooruit geen verdere stappen. De partij laat iedere keer nieuwe affiches aanplakken. “Maar dat is eerder symptoombestrijding. Wat we zeker niét doen is affiches van andere kandidaten ophangen om te voorkomen dat de affiches opnieuw beschadigd worden.” Volgens Raes gaat het niet over bepaalde wijken of gemeenten, maar krijgt hij meldingen van over het hele gewest.

Ook N-VA ziet vandalisme van hun affiches, hoewel het volgens campagneleider Simon De Decker niet beperkt blijft tot mensen met migratieroots. “We krijgen dagelijks melding van affiches die zijn afgescheurd of waar de kandidaten een hitlersnor of clowneske snor hebben gekregen. Dat is jammer voor de kandidaten die zich voor Brussel willen inzetten.”

Groen, nochtans een partij met diversiteit in haar lijsten, vangt echter niet dezelfde signalen op. “Ik zag wel net een affiche van Nadia Naji die was gescheurd, maar het is niet zo dat wij hier iedere dag melding van krijgen. Moest het zo zijn dat mensen met migratieachtergrond worden geviseerd, is dat racisme en willen wij dat de daders hiervoor verantwoordelijk worden gehouden,” zegt Stijn Bex, die voor het Brussels Gewest opkomt.

Negentien reglementen

Sinds medio april kunnen de partijen hun affiches laten aanplakken in de Brusselse gemeenten. Hoewel er op gewestelijk niveau wel algemene regels bestaan, mag iedere gemeente een eigen reglement uitwerken. Als een partij een afgescheurde of bekladde affiche wil vervangen, moet dat volgens de regels van de betrokken gemeente: soms houdt de gemeente vandalisme zelf in de gaten, soms moet de partij het vandalisme melden.

Wie de affiches aanplakt, verschilt dan weer. Zo mogen de affiches enkel op de daarvoor bestemde gemeentelijke panelen worden aangeplakt en moet dat door het gemeentepersoneel gebeuren. Behalve in Watermaal-Bosvoorde, daar plakken de partijen zelf hun affiches op. Ook de grootte van de panelen verschilt per gemeente: in Brussel is een verkiezingsbord 1,12 meter op 1,80 meter, in Oudergem dan weer 1,20 meter op 2,40 meter.

Sommige gemeenten leggen regels vast over de verdeling van de panelen, waarbij in de meeste gevallen meer ruimte voorzien is voor partijen die in minstens twee van de drie instanties vertegenwoordigd zijn waarover de verkiezingen gaan (Europees, federaal en gewestelijk).

‘Gewestelijk reglement nodig’

Oudergem maakt de verdeling dan weer op basis van de partijen die vertegenwoordigd zijn in de gemeenteraad. “Hoewel het niet eens gemeenteraadsverkiezingen zijn,” zegt Cieltje Van Achter (N-VA). Haar partij deelt in Oudergem een verkiezingsbord met andere Nederlandstalige partijen die niet in de gemeenteraad zitten, zoals bijvoorbeeld Voor U en Team Fouad Ahidar. “Eigenlijk is dit een schrijnende poging om de verkiezingen te beïnvloeden,” stelt Van Achter.

Tot ergernis van N-VA heeft een aantal gemeenten ook regels vastgelegd over de taal van de partijen en de ruimte die ze krijgen op de verkiezingspanelen. In Sint-Gillis, Watermaal-Bosvoorde, Sint-Joost-ten-Node, Elsene en Ukkel is dat het geval: daar wordt telkens 70 tot 80 procent van de ruimte voorzien voor Franstalige partijen en de resterende ruimte voor de Nederlandstalige.

“In principe zou het eerlijk zijn om evenveel plaats te voorzien voor Franstalige als Nederlandstalige partijen, maar soms is een pragmatische oplossing nodig als Franstalige partijen meer kandidaten hebben”, zegt Stijn Bex (Groen). “De gemeenten doen goed werk door zelf de affiches aan te plakken. Dat geeft ons meer tijd om onze aandacht op de verkiezingscampagne te richten. Natuurlijk zou het beter zijn als er één gewestelijke regelgeving was, waarbij de borden dezelfde grootte hebben en we de affiches op een centraal punt zouden kunnen afgeven. We zijn ook vragende partij om het Gewest meer dingen zelf in de hand te laten nemen.”