Politieke week: 'We kregen een glimp te zien van een iets stabielere meerderheid'

Of er nu in 2024 nog een Brusselse regering komt of niet, het politieke gekonkel wordt er alleszins niet minder boeiend op. Of zoals politiek analist Steven Van Garsse het inschat: "Vanaf eind oktober is er vijf jaar lang geen druk meer van nieuwe verkiezingen. Misschien brengt dat eindelijk wat soelaas."

Eerst het meest recente nieuws en dat kwam vrijdag uit Schaarbeek waar de vervangster van MR-lijsttrekker Lahbib door MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez werd voorgesteld. Audrey Henry zal de lijst trekken nu Lahbib de komende weken de handen vol heeft met de voorbereiding op haar examen voor Europees commissaris.

Van Garsse: "Van het Europees parlement is geweten dat ze er niet voor terugschrikken om tijdens zo'n proces een of twee kandidaat-commissarisen naar huis te sturen. En over Lahbib gaan hardnekkige geruchten dat ze te licht weegt. Ook haar neutraliteit zou een probleem kunnen zijn, want deelnemen aan verkiezingen op lidstaatniveau staat daar natuurlijk haaks op."

Zal ook vloeken aan de keukentafel: titelvoerend burgemeester Bernard Clerfayt (Défi). "Voor hem was een tegenstander als Lahbib een godsgeschenk geweest in de verkiezingsstrijd", denkt Van Garsse.

Vlaams-nationalisten aan tafel

Zoals iedere week vielen er ook deze week enkele rimpelingen te noteren in de formatiegesprekken over de vorming van een Brusselse regering. Aan Nederlandstalige kant liet Cieltje Van Achter van N-VA ineens van zich horen. Haar partij zit nu zelfs mee aan de tafel voor de onderhandelingen, een gegeven dat enkele weken geleden voor onmogelijk werd gehouden.

"Maar", zegt Van Garsse, "de Franstalige partijen, de CD&V en Open VLD voerden de jongste tijd de druk op om de Vlaams-nationalisten erbij te nemen. En omdat ook Vooruit daar plots geen bezwaar meer tegen had, biedt dat een glimp op een iets stabielere meerderheid, want in de praktijk betekent dat tien en geen negen van de zeventien zetels aan Nederlandstalige zijde."

N-VA bij de gesprekken betrekken kan volgens Van Garsse ook een voordeel zijn omdat die partij ook in Vlaanderen en de federale regering aan zet is. "Iedereen verwacht grote hervormingen, onder meer in het arbeidsmarktbeleid, zo zou onder andere de werkloosheid beperkt worden in de tijd. Dat zal een grote impact hebben op Brussel, dan kun je daar beter partners hebben."

Groen-Vooruit-CD&V en N-VA?

De stap van de N-VA betekent evenwel niet dat alle obstakels weg zijn. Het tekort aan ministerposten blijft, weet Van Garsse: "Er zijn met Groen, N-VA, Open VLD en Vooruit nog altijd vier partijen voor drie ministerposten. Vooruit is dan de kleinste, maar is niet van plan om zomaar met een kluitje in het riet te worden gestuurd. Er is nog een andere formatie mogelijk met N-VA, namelijk Groen, Vooruit, CD&V en N-VA. Dus zonder Open VLD, maar met CD&V. Maar ook daar zijn er vier partijen voor drie ministerposten, al zou Benjamin Dalle in dit scenario misschien wel instemmen met een regeringscommissariaat."

Mag ook niet over het hoofd gezien worden: de afwijzende geluiden in de fractie van Groen in het Brussels parlement bij de recente gebeurtenissen. "Logisch", aldus Van Garsse. "Die staat ideologisch diametraal tegenover de N-VA. Tegelijk is de steun van die groep vanuit het parlement cruciaal, want het is het parlement dat de ministers moet voordragen. Dus als daar dissidenties zijn, zijn we terug naar af."

Ordonnanties goedkeuren

En dan hebben we het nog niet gehad over het subtiele spel dat N-VA uit de kast moest halen om haar communautaire eisen rond tweetaligheid op tafel te kunnen leggen, "want", zo weet Van Garsse, "de Franstaligen hebben niet veel zin om hierover te onderhandelen."

Om af te ronden nog één ontwikkeling aan Franstalige kant die de moeite van het vermelden waard is. Daar heeft MR deze week Ludivine De Magnanville van Défi binnengehaald, waardoor de meerderheidspartijen nu een volstrekte meerderheid in het Brussels parlement hebben. Ze kunnen dus heel wat ordonnanties goedkeuren zonder steun van de Nederlandstaligen, dus ook zonder de steun van Groen. Van Garsse: "Ze hebben ook al aangekondigd dat ze dat zullen doen. Zo willen ze een uitstel van de uitrol van de Lage Emissiezone - de corebusiness van Groen. Het voorspelt alleszins weinig goeds voor de samenhang van die volgende Brusselse regering."

Hoe dan ook, de komende weken is het toch alle hens aan dek voor de gemeenteraadsverkiezingen. "Misschien", zo voorspelt Van Garsse, "kan daarna een soort van afkoelingsperiode volgen, waarna de partijen weer aan tafel gaan. Vanaf eind oktober is er vijf jaar lang geen druk meer van nieuwe verkiezingen. Misschien zorgt dat wel voor wat soelaas."