Capoeira: niet zomaar een sport

Het is gevechtskunst, dans, acrobatie én spel tegelijk. Ooit gehoord van ‘capoeira’ (spreek uit: ka-poe-ee-ra)? Deze bijzondere sport komt helemaal overwaaien uit Brazilië en wordt hier ook alsmaar meer beoefend. Zoals in Sint-Gillis, waar Lilu (11), Zhao (8) en Luca (11) elke woensdag capoeirales volgen. Zazie zag hen trainen, en sprak nadien met de drie jonge capoeira-dansers en met hun leraar Steve, alias Tattoo!

Waarom hebben jullie voor deze elegante gevechtskunst gekozen en niet voor bijvoorbeeld judo, of een andere sport?
Zhao (Z): Door mijn papa, die vond dat ik het eens moest proberen. Ik werd ook veel gepest op school en ik dacht: "Als ik capoeira kan, dan gaan ze misschien met mij willen spelen." En nu heb ik meer vriendjes... Want capoeira, dat is iets speciaals hè!
Lilu (L): Onze papa was ooit naar Brazilië op reis geweest, maar daar had hij het niet gezien. Hij heeft het hier in België ontdekt. Hij had veel spijt dat hij het zelf niet kon doen en zei dat je er veel leuke trucjes mee kon leren, zoals radslag en zo.
Luca (Lu): Ik deed vroeger judo en ook jiujitsu, maar daar ben ik mee gestopt. Ik wou liever capoeira doen, omdat er zoveel acrobatie in zit.
L: Wat ik ook leuk vind is dat er muziek en ritme bij horen. Het is eigenlijk sporten op ritme, en dat heb je niet bij andere sporten. En het zijn ook leuke ritmes, die we meestal niet kennen.
En is het soms lastig, die capoeira-bewegingen? Moet je bijvoorbeeld soepel, sterk, snel zijn?
Z: Soms is het wel lastig. Je moet soepel leren zijn en je moet ook goed oefenen om je evenwicht te behouden. En ook moet je je beenspieren veel trainen. Want radslag moet je soms heel recht doen, met je benen recht de lucht in, bedoel ik.
L: Ja, bij de eerste lessen waren mijn benen heel stijf. We oefenden toen veel de cadeira, dat is een houding waarbij je door je knieën moet zakken en je armen voor je borst houden.

Jullie hebben op het eind van de les per twee bewogen, terwijl de anderen in een kring om jullie heen stonden en liedjes zongen. De twee 'dansers' in het midden moesten elkaar goed in de ogen kijken. Waarom?
Z + L + Lu: Weten we niet...
Tattoo (T): Eigenlijk is capoeira vooral een gevechtsspel, dat je per twee doet. Je moet er goed je aandacht bij houden, want anders zou je bijvoorbeeld een trap van iemand kunnen krijgen, of kunnen er andere ongelukjes gebeuren. Daarom vragen we de kinderen maar ook de volwassenen om zich eerst goed te concentreren en in elkaars ogen te kijken. Om elkaar goed te vertrouwen.
Z: Als iemand je wil pijn doen, kan je ook capoeira gebruiken om je te verdedigen.

Heb je dat ooit al gedaan?
Z: Ja, een paar keer. Op de speelplaats bijvoorbeeld, want er zijn veel leerlingen die met mij willen vechten. Het begint met ruzie en soms wordt het vechten. Af en toe doe ik dan capoeirabewegingen en dan stoppen ze. Allez, soms toch...

Ik heb gelezen dat capoeira héél lang geleden is bedacht door slaven die vanuit Afrika naar Brazilië werden gebracht. Weten jullie daar iets meer van?
Z: Ja, papa heeft me de legende eens verteld. Die slaven mochten eigenlijk niet vechten en dus hebben ze van hun gevechten stiekem een soort dansen gemaakt. Zo wisten hun meesters niet echt wat ze deden.
T: Wat Zhao vertelt klopt. Heel vroeger was capoeira zelfs verboden, maar nu is het in Brazilië erg populair. Bijna iedereen doet het daar, op sommige scholen wordt het zelfs aangeleerd. Het is ook goed om de kinderen van de straat te houden. Er is veel armoede in de grote Braziliaanse steden, en sommige kinderen hebben niets om mee te spelen. Door capoeira te doen kunnen ze zich toch amuseren, en hebben ze een doel in hun leven.

Anderhalf uur per week trainen jullie. Hoe voel je je na zo'n les?
Z: Goed, ik heb dan opnieuw veel energie om mijn huiswerk en zo te maken...
Lu: Ik ben altijd opgewonden, ik zou willen dat het al meteen de volgende week was.

------------------------------------
Ook zin in capoeira? Je kan nog altijd aansluiten bij de lessen van Tattoo. Bel naar Lionel van de Pianofabriek op 0474-24 00 96 of stuur een mail naar abadakids@hotmail.com.