Culinair ontdekt: Silvester

De feesttijd is nu aangebroken, ik vermoed dat veel mensen al wekenlang denken aan wat we die avonden zullen eten. Er zijn veel van die dagen: zonnewende (21/12), kerstavond, kerstdag (het Romeinse feest van Sol Invictus), tweede kerst (Boxing day 26/12), Onnozele Kinderen (28/12), Oudejaarsavond (Sint Silvester), Nieuwjaarsdag … Dan hebben we er nog niet genoeg van, er komt nog Driekoningen en ten slotte Verloren Maandag. Ondertussen vieren de joden het lichtfeest Hannukah.

Ik herinner mij hoe het Leger des Heils kwam zingen op het Muntplein, rond een vuurkorf. Zij nodigden iedereen uit om mee te doen met hun hymnes en kerstliedjes. Het was dan ook te verwachten dat een omstaander plots luidkeels “Doe was een vuigelke da kost er nemi k…” inzette op de muziek van de tango 'Adios muchachos'. Zo zat Brussel destijds ineen. Hij kreeg een paar afkeurende blikken van de dienstdoende officier van het Heilsleger, maar ook applaus voor zijn enthousiasme.

Mijn herinneringen gaan vooral naar winkels en grootwarenhuizen, zij kaapten de eindejaarsfeesten en zetten ons aan om te kopen, te kopen, te kopen. De lichtjes van Kerstmis trokken bezoekers aan uit alle provincies. Het was vaak hun enige bezoek aan Brussel in een jaar. Vandaag heeft ieder provinciestadje zulke versieringen, én een ijspiste én een kerstmarkt. De tijd waarover ik spreek, was er nog geen Winterpret in Brussel. Kerstmarkten, daarvoor moest je naar Duitsland, dat is geen Vlaamse traditie.

Maar iedereen wil overal alles hebben. Nu! Heel de wereld wordt identiek. Hoe potsierlijk is het om in Paramaribo of Suva in december imitatiesneeuw op de ramen gespoten te zien, en tekeningen van kerstmannetjes? In Australië ligt er in de winter sneeuw op Mount Kosciuszko, de hoogste berg van het land. Maar hun sneeuwseizoen valt van juni tot oktober, op kerstdag in december is het in het nabijgelegen hoofdstad Canberra heet, putje zomer. Dus voerden de handelaars er een Yulefest in, een nep-kerstperiode wanneer het er toch een beetje koud is en er van ver sneeuw te zien valt. Restaurants hebben winterkost op hun kaart, winkels zijn als met kerst versierd, alleen is er geen Kerstmis.

En dan komen we bij Silvester. Dat was een paus in de vierde eeuw van onze jaartelling die stierf op 31 december. Hij werd heilig en beschermer van het vee. Het is de dag waarop iedereen zijn werk hoort af te hebben en daarom wordt er die dag vroeg opgestaan. Wie als laatste uit de veren is, wordt tot het nieuwe jaar beschimpt en uitgelachen. Hij is Silvester!
Maar ik laat u aan uw inkopen en potten en pannen. Laat het smaken, gelukkig nieuwjaar en hou in gedachten wat de grote Auguste Escoffier schreef: “Et surtout: faites simple.”