Edito: Stadsfierheid

De Brusselse staatssecretaris Fadila Laanan wil meer inzetten op openbare reinheid. Nadat de vorige regeringen het sorteren van het huishoudelijk afval centraal stelden. Het is een nobel doel. Brussel is een vuile stad. Er is een kentering nodig. Dat de Brusselse beleidsmakers dit inzien, is alvast een hele vooruitgang.

Ooit zei haar voorganger, ook van PS-signatuur, dat vuil iets ‘subjectief’ is. De boodschap was: de ene is er toleranter voor dan de andere. Niet dus. Brussel kan objectief gezien stukken properder. Het volstaat om andere Europese steden te bezoeken.

Laat ons toch, ondanks de goede bedoelingen van Laanan, even twijfelen aan de uitkomst van de nieuwe beleidsaankondiging. Laanan gaat straatvegers aanwerven en affiches ophangen. Werkgelegenheid creëren en sensibiliseren. Het is het klassieke recept dat al lang zijn onnut heeft bewezen. Met meer straatvegers krijg je geen properdere straten, maar net meer mensen die hun afval op straat gooien.

Een tijdje geleden deed een wijk in een Vlaamse centrumstad een schitterend experiment. Er werd geen zwerfvuil meer geruimd. Binnen de kortste keren was de straat een grote smeerboel. Maar de wijkbewoners beseften dat het vuil wel ergens vandaan moest komen.

De enige echte oplossing om de straten proper te krijgen zit bij de Brusselaars en de stadsgebruikers zelf. Niet bij de straatvegers of de affiches. De Brusselaars moeten begrijpen dat ze niets op straat mogen gooien. De straatvegers zullen glunderen als ze alleen nog bladeren moeten vegen. De factuur voor de stad kan naar beneden, en de belastingen navenant.

De vraag rijst of dat besef bij de Brusselse overheid aanwezig is. Een andere minister van openbare reinheid, ook van PS-signatuur, vertelde ons ooit dat hij het helemaal geen probleem vindt dat een zakje chips op straat wordt gegooid. Er was immers iemand om het op te rapen. Toegegeven, die uitspraak dateert van meer dan tien jaar geleden. Het valt te hopen dat die paternalistische visie nu verdwenen is.

Maar onze analyse draagt nog geen oplossing in zich. Want hoe krijg je een snel wisselende en groeiende bevolking met een lage graad van stadsfierheid zo ver dat ze het afval gooien op de plek waar het hoort? Opvoeding en onderwijs is zeker een antwoord. Misschien moeten stadsscholen openbare reinheid nog stringenter in het curriculum inschrijven. De ouders moeten dan wel mee willen. Anders is het een maat voor niets.

Repressie is methode nummer twee. De gemeente Schaarbeek heeft op een haast wetenschappelijke manier aangetoond dat onverbiddelijkheid en boetes het sluikstorten doen krimpen. Laat het gewest daar een voorbeeld aan nemen. Anders kan de volgende (PS) minister van Openbare Reinheid over vijf jaar opnieuw aankondigen dat hij of zij iets aan dat vuile Brussel wil doen.