De een zijn dood... is de ander zijn horecadroom

Faillissementen en uitbaters die de handdoek gooien maken het momenteel een stuk goedkoper om een horecazaak over te nemen. Bovendien was er de afgelopen periode tijd genoeg om renovaties en werken uit te voeren. Is dit, ondanks de lockdown, hét moment om te starten als horecaondernemer?

Ook aan de vooravond van een mogelijke heropening van de terrassen blijven de gordijnen van de Brusselse cafés en restaurants veelal dicht. Die aanblik is een treurige confrontatie met een horecasector die zwaar getroffen is door de coronacrisis. Veel restaurants en cafés snakken naar het einde van de lockdown. De berichten over uitbaters die het bijltje erbij neergooien worden steeds talrijker. Afgelopen week nog hekelde Christian Vanden Boogard, eigenaar van Brasserie Park Side in de Europese wijk, het gebrek aan steun vanuit de overheid, toen hij het faillissement van zijn zaak publiek maakte.

Toch beweegt er tegelijkertijd wel wat in de Brusselse restaurants en cafés. Een korte wandeling door het centrum van de stad laat zien dat er ook tijdens deze crisis voldoende ondernemers overblijven die kansen zien. Kom bij Ma aan het Sint-Katelijneplein wordt Pita Barouche, Kipkot op hetzelfde plein wordt Mamma Roma, Grill 57 aan de Anspachlaan wordt HFC Chicken & Burgers en de helft van stripboekenwinkel Brüsel wordt Manga Café. Waar sommigen hun dromen moeten opbergen of vestigingen moeten sluiten, zien anderen een ideaal moment om in te stappen. De één zijn dood… weet u wel.

Amaury Van Rossem zou graag tot de categorie van de starters behoren. De barman van Café Les Brasseurs is al twee jaar op zoek naar een zaak voor zichzelf. Volgens hem is er het laatste jaar veel veranderd op de markt. “Waar ik eerst moeite had om zelfs maar iets te vinden dat beschikbaar zou komen, worden me nu constant zaken aangeboden. De prijzen liggen ook een stuk lager. Tot nu toe heb ik geen geluk gehad, maar ik denk wel dat het een ideaal moment is om jezelf te lanceren.”

Van Rossem heeft het over kortingen van 20 tot wel 50 procent. “Het hangt ervan af hoe snel iemand ergens vanaf wil,” zegt hij.

Geen rugzak

Ook Marc Van Muylder van Horeca Brussel ziet dat de prijzen van horecazaken onder druk komen te staan. “Al verwacht ik geen stormloop,” zegt hij. Het blijft immers een risico om nu te investeren in een horecazaak. Zelfs de heropening van de terrassen op 8 mei is nog voorwaardelijk. Wanneer de horeca weer op volle toeren kan draaien, blijft volkomen onduidelijk.

“Wij rekenen op 2024 voordat alle Brusselse wijken weer volledig normaal zullen draaien,” zegt Van Muylder. “Met name in de wijken die afhankelijk zijn van toeristen of werknemers in de bureaus in de omgeving kan het langer duren voor de horeca weer op volle toeren draait. Op sommige locaties zal het misschien wel nooit terug naar vroeger gaan, want het telewerk zal blijven.”

Van Muylder stelt dat het voor zowel startende als bestaande ondernemers moeilijk blijft om een financiële planning te maken. “Het moment van de waarheid zal ergens in deze zomer zijn,” zegt hij. “Dan zijn de zaken weer even open en kunnen ze echt zien hoeveel ze kunnen omzetten. Bestaande horecaondernemers zullen op basis daarvan akkoorden moeten maken met de schuldeisers om te zien hoeveel ze kunnen aflossen.”

Want de rugzak van anderhalf jaar corona zullen de oudere zaken voorlopig nog moeten meezeulen. De steunpremies waren vaak onvoldoende om de vaste kosten van te betalen. Van Muylder: “Wanneer iemand met 50.000 euro aan schulden ziet dat hij per maand maar 1.000 euro zal kunnen aflossen, dan weet hij dat hij 50 maanden bezig zal zijn om hier bovenop te komen. We hebben ook al dossiers gezien van mensen die er in 8 maanden vanaf zouden kunnen zijn. Hoe dan ook is dat een last die starters niet zullen moeten dragen.”

Extra marge

Om de horeca te steunen werd afgelopen week door de federale regering beslist dat de btw op voeding en dranken tot september geen 21, maar 6 procent zal bedragen. Het verschil moet de horeca toelaten sneller de putten van de coronacrisis te dempen. “We dringen ook nog aan op een verlaging van de sociale bijdragen,” aldus Van Muylder. “Alles om de marges te kunnen verhogen, zodat schulden van de coronacrisis sneller terugbetaald kunnen worden.”

Een extra marge waar starters uiteraard ook van kunnen profiteren, maar zij hoeven daar geen coronaschulden mee af te lossen. “Zij zijn ook hier in het voordeel,” beaamt Van Muylder.

En zelfs de verplichte sluiting van de laatste maanden speelde paradoxaal genoeg in het voordeel van de starters. Het was namelijk het perfecte moment om renovaties of werken uit te voeren in een overgenomen zaak. “Veel bestaande zaken hebben ook gebruik gemaakt van die mogelijkheid,” aldus Van Muylder.

Het wordt helemaal aantrekkelijk wanneer je gedurende die periode ook nog aanspraak kunt maken op de verschillende steunpremies voor de horeca. Maar die vlieger blijkt niet volledig op te gaan. “Ik denk niet dat je als starter direct recht hebt op alle steunpremies voor de horeca,” aldus Anton Van Assche van Unizo. “In sommige gevallen is die berekend op een omzetverlies van 40 procent. Als je nog nooit open bent geweest, kun je ook geen omzetverlies hebben, natuurlijk. Daarnaast zal het ook afhangen van de ondernemingsvorm.”

Kansen voor ketens

Van Rossem had eind vorig jaar een deal om een zaak over te nemen. Tegen een aantrekkelijke prijs kon hij ergens in het centrum van de stad voor zichzelf beginnen. “Maar finaal duurde het te lang voor ik een akkoord kreeg van de bank,” baalt hij nog altijd. Waar de barman zelf vooral de kansen ziet om juist nu te investeren, talmde de bank vanwege de onzekerheid over de heropening van de horeca.

De zaken die we in het centrum passeerden zullen wellicht minder last gehad hebben van een aarzelende bank. Mamma Roma, Pita Barouche en HFC Chicken & Burgers zijn allemaal niet toe aan hun eerste vestiging en vormen dus een minder groot risico voor investeerders. “Grotere ketens of mensen met geld, voor hen is het is echt het moment om zaakjes te doen,” concludeert Van Rossem, die zelf de moed ook nog niet opgeeft. “Hopelijk lukt het binnenkort wel. Ik heb er vertrouwen in.”