'Armwoede troef' in de KVS

“De winter zal dit jaar erg zichtbaar zijn op straat.” Guy Dermul heeft het helaas niet over sneeuw en ijs, maar over de ellende van de talloze armen in onze stad. Samen met de rest van de KVS-ploeg wil hij armoede op ieders agenda. De KVS reserveert zelf een hele maand voor het thema, en dat is nog maar een begin.

We kennen de armoedecijfers ondertussen bijna uit het hoofd. Voor Brussel zijn ze al ronduit dramatisch, en de asielcrisis maakt alles alleen maar erger. De KVS staat daarom een hele maand - de laatste van dit Europees jaar van de armoede - in het teken van armoede. Op het programma staan tal van projecten, van zuiver artistieke producties over socioculturele initiatieven tot politiek-wetenschappelijke debatten. Theater-maker Guy Dermul zette één en ander in gang en presenteert tegelijk de première van de KVS-productie Barakstad.

Guy Dermul: "Het thema 'armoede' ligt hier al op tafel sinds de nieuwe KVS-ploeg in 2006 aan de slag ging. Dat het er nu dan toch van gekomen is, heeft dus eigenlijk niet meteen iets met het Jaar van de armoede te maken. Als onze agenda het had toegelaten, dan hadden we trouwens ook bewust niet voor de kerstperiode gekozen. Juist omdat armoede permanent op de agenda moet, niet alleen als de winter er aankomt. Daarom willen we er hier met de KVS nog regelmatig op terugkomen."

U staat met Nico Sturm, David Dermez, het Ictus-ensemble en jazzdrummer Han Bennink op het podium in Barakstad, dat ook armoede als thema heeft.
Guy Dermul: Het is belangrijk dat je mensen vindt die een artistieke vertaling van je onderwerp maken. De naam van J.M.H. Berckmans (de pas overleden Antwerpse cultschrijver die aan de rand van de maatschappij leefde en onder meer het boek Het zomert in Barakstad schreef, mb) was allang gevallen. We hebben er nog aan gedacht om hem te vragen iets te schrijven. Hij was iemand die zich zeer goed bewust was van zijn situatie - ook van zijn ziekte want hij was manisch depressief - maar er een intelligente kijk op had en er met humor mee kon omgaan. De monoloog met gecompileerde fragmenten uit zeven van zijn boeken vormt de hoofdbrok van de voorstelling.

Zelf speelt u een monoloog waarin u armoedespecialist Patrick Declerck gestalte geeft.
Dermul: Declerck is een Belgische antropoloog, filosoof en psychoanalyticus die in Parijs woont en werkt in het opvangtehuis voor clochards van Nanterre. Hij heeft zelf ook twee jaar bij de clochards op straat geleefd. Les naufragés is een boek daarover. In 2005 heeft hij daar met 'Le sang nouveau est arrivé' een pamflet aan toegevoegd waarin hij zowat iedereen die met deze zaken te maken heeft - ook de overheid en de hulpverlening waartoe hijzelf behoort - onderuithaalt. Hij klaagt aan dat er over clochardisme geen wetenschappelijke expertise bestaat, hoewel het gaat om mensen die ziek zijn of worden en zo moeten worden behandeld.

Zijn discours gaat ook over 'normaliteit': wie bepaalt de norm, en laat gebeuren dat diegene die ervan afwijkt binnen de kortste keren in de meest extreme armoede kan terechtkomen.

De derde stem in de voorstelling, de monoloog die u schreef voor David Dermez, zorgt voor tegengewicht.
Dermul: Die monoloog is sterk gebaseerd op de ideeën van Theodore Dalrymple. Als psychiater die in verschillende bijstandswijken en gevangenissen werkte, heeft die ook recht van spreken. Ik was een beetje laat om hem te ontdekken, want toen ik hem begon te googelen zat ik meteen op de site van het Vlaams Belang. Ook Bart De Wever heeft hem als inspiratiebron genoemd voor zijn ideeëngoed dat ingaat tegen de illusie van de totale vrijheid uit de jaren 1960, dat mensen suste met uitkeringen en subsidies ten koste van hun zelfredzaamheid. Jean-Marie Dedecker heeft er ook zijn mosterd gehaald. Het woord 'pamperen' is bijvoorbeeld van Dalrymple. Zijn conclusies zijn soms hallucinant simplistisch en veralgemenend, maar er zitten ook terechte bemerkingen en waarheden tussen. Het is belangrijk om daarover in gesprek te gaan.

wanneer: 7, 8, 11 > 16/1, 20.00 (16/1: 15.00)
ticket: €10/16
praktisch: NL, sur-titré en FR/subtitled in EN