Pionier Sint-Gillis viert 30 jaar Parcours d'Artistes

Onder het motto 'Never change a winning team' organiseren de gemeenten Vorst en Sint-Gillis opnieuw samen het Parcours d’Artistes. Vooral voor Sint-Gillis is het een belangrijke mijlpaal. Dertig jaar geleden ging daar de eerste editie van het kunstparcours door, en het blijft meer dan ooit mikken op contacten tussen de lokale kunstenaars en de rest van de bewoners.

“Het mag dan wel een jubileumeditie zijn, maar we gaan dat nu ook niet met toeters en bellen vieren. Het blijft gewoon het Parcours d’Artistes. Less is more.” Aan het woord: Jean Spinette. Hij is al sinds 2001 voorzitter van de organisatie achter het parcours, dat zaterdag weer van start gaat. Hij heeft zowel het evenement als de gemeente enorm zien evolueren: “Als je je Sint-Gillis dertig jaar geleden voorstelt, is het logisch dat de gemeente een kweekvijver voor artiesten geworden is. Het was hier goedkoop en multicultureel. Dat trok toen enorm veel kunstenaars aan. Daar plukken we nu de vruchten van.”

'Eten uit de mond sparen voor passie'

Dankzij zijn functie bij het OCMW kwam Spinette in aanraking met de kunstenaarsgemeenschap in zijn gemeente. “Ik ontmoette veel artiesten die tegen de armoedegrens leefden. Dat vond ik fascinerend. Ik kwam uit een academisch wereldje. Mensen die zo vol voor hun passie gingen dat ze er bijna letterlijk het eten voor uit hun mond spaarden had ik nog nooit gezien.”

Toch stonden ze volgens Spinette te vaak los van de rest van de bevolking en hadden ze niet altijd een goede reputatie. Daaruit is het idee voor het Parcours d’Artistes gegroeid. “We wilden aan onze inwoners tonen dat de kunstenaars in onze stad niet zomaar in hun ivoren toren zitten, maar dat ze allemaal iets te vertellen hebben. Dat ze een boodschap willen overbrengen. Door het parcours hoopten we die boodschap aan onze inwoners duidelijk te maken. Dat is trouwens nog altijd een van de hoofddoelen van het parcours.”

Maar het artiestenparcours is volgens Spinette niet zomaar een forum voor artiesten. “Ik wil vooral dat onze inwoners de dialoog met elkaar aangaan. Daar dient het festival ook voor. Daarom zetten de kunstenaars de deuren van hun atelier open."

"Daarbij is het ook heel belangrijk dat het parcours een spiegel is voor onze gemeente. Het huwelijk van de verschillende culturen is heel belangrijk. Niet alleen de verschillende culturen binnen Sint-Gillis, maar sinds de samenwerking met Vorst ook de mix van onze gemeenten.”

'Thuismatch'

Kunstenaarsduo Benoit + Bo verpersoonlijkt perfect de doelen van het festival. Het Frans-Chinese duo woont in Vorst en exposeert tijdens het parcours in Sint-Gillis. “We spelen een thuismatch” lacht Benoit. “Dat is vooral heel praktisch. We moeten ons niet te veel zorgen maken om de logistiek.”

Voor het festival plaatsen ze vier gigantische opblaasbare maskers op verschillende plaatsen in de gemeente. “In ons werk vermengen we onze beide culturen ook. Je ziet natuurlijk dat het Chinese maskers zijn, maar de felle kleuren komen dan weer uit de pop art en de westerse reclame-industrie.”

Het duo vertolkt echt alle waarden die het parcours wil uitdragen. Zo gingen de kunstenaars in dialoog met de inwoners van Sint-Gillis. Voor een van de maskers werkten ze samen met de bewoners van een rusthuis. “We hebben daar een fotoreeks gemaakt en er staat op het dak ook een masker dat ‘het lange leven’ voorstelt.”

Ze zijn lang niet de enigen die de conversatie aangingen. Kunstenaar Luis Pôlet werkte voor zijn 'mosgraffiti' samen met kinderen uit het buurthuis Maison des Cultures.

“We hebben in de paasvakantie de kinderen een week lang op sleeptouw genomen", zegt Pôlet. "Het was zeker niet alleen een artistieke week. We hebben ze uitgelegd hoe belangrijk mossen zijn voor een ecosysteem. Ze leerden bij over de natuur in de stad. De laatste stap was dan fresco’s met mos maken, zoals het kunstwerk dat je buiten aan het Maison des Cultures kan zien.”

Pôlet wil met zijn kunstwerk de natuur in de stad in de kijker zetten. Zijn werk is dan ook volledig biologisch. “De lijm waarmee het mos vastgeplakt wordt is een papje van bloem en water. Je kan met de restjes nog wafels bakken als je wil.”

Maar de kern van het artiestenparcours, dat blijven natuurlijk de ateliers. Tijdens de weekends in Sint-Gillis kun je de ateliers van ongeveer 260 artiesten bezoeken. “We willen aan onze buren tonen wat we hier nu eigenlijk allemaal uitspoken” zegt Chloé Houyoux Pilar. Samen met enkele andere kunstenaars huurt ze een atelier in Sint-Gillis. “We zijn een deel van de buurt, en dat willen we tijdens het parcours extra in de verf zetten.”

Voor Jean Spinette blijft dat ook altijd het einddoel, en maakt dat het artiestenparcours in Sint-Gillis en Vorst ook uniek. “Natuurlijk ben ik blij dat andere gemeenten het idee oppikken. Het is alleen jammer dat ze cultuur daar vaak gebruiken als uithangbord voor hun gemeente. Het doel van ons parcours is altijd om het netwerk van onze gemeente te gebruiken om kunstenaars en inwoners samen te brengen.”

> Parcours d'Artistes, in de hele gemeente. Sint-Gillis: weekends 26 & 27 mei en 2 & 3 juni. Vorst: 16 & 17 juni en 23 & 24 juni.