Kijken door de ogen van Raoul De Keyser

In De Loketten van het Vlaams Parlement worden de groten van de Vlaamse beeldende kunsten stelselmatig geëerd met een meestal goed gestoffeerde en bovendien gratis tentoonstelling. Na Panamarenko, Fabre en Raveel is momenteel Raoul De Keyser aan de beurt met De dingen die ik zie.

Raoul De Keyser (1930, Deinze) is een van de ouderdomsdekens van de Belgische hedendaagse kunst. Hij is bijna vijftig jaar bezig, brak in de jaren 1980 internationaal door en schildert nog altijd nieuw werk. Van zijn ruime oeuvre maakte Robert Hoozee, directeur van het Museum voor Schone Kunsten in Gent, een overzicht aan de hand van een zeventigtal werken. Hij groepeerde die chronologisch in vijf 'fases'. De architecten Robbrecht en Daem, vermaard om hun ontwerpen die de kunst en de kunstenaars in een mooi daglicht stellen, bedachten de tentoonstellingsarchitectuur: hun strakke constructie in wit hout laat behalve de kleurrijke werken van De Keyser ook de architectuur van Victor Bourgeois' gerestaureerde Lokettenzaal tot zijn recht komen, en zorgt voor een eenvoudig meanderend tentoonstellingsparcours dat voor iedereen vrij toegankelijk is.

Abstractie
De vijf fases die curator Hoozee onderscheidde, zijn door de veelkantigheid van het werk van De Keyser (ook wat betreft het gebruik van materialen overigens) subjectief. Maar De Keyser werkt zelf inderdaad vaak in reeksen, en de vijf groepen werden genoemd naar sleutelwerken die er deel van uitmaken, en die De Keyser zelf soms al gebruikte als titel voor een tentoonstelling. De werken van de Deinzenaar kennen allemaal een zeer hoge graad van abstractie, maar bij sommige werken is de concrete werkelijkheid waarvan De Keyser in zijn waarneming vertrok, nog meer aanwezig dan in andere. Het ensemble 'Krijthoek' bevat het vroege werk uit de jaren 1960 en '70. Op het schilderij Krijtlijnen hoek (1979) zie je nog duidelijk de groene gekrijte 'corner' van een voetbalveld. Maar dat geometrische motief wordt in de andere werken onderdeel van een spel van vlakken en volumes. Hetzelfde spanningsveld zit in de latere werken. De meest abstracte werken zijn verzameld in 'Zeilen heuvels' en het late 'Remnants', terwijl in 'Zinkend' en 'Bleu de ciel' nog duidelijk sporen te herkennen zijn van natuur, hout, lucht en water.

De brochure die aan de ingang van de tentoonstelling verdeeld wordt, verschaft een begrijpelijke tekst en uitleg. Maar enige affiniteit met of openheid voor abstract werk is natuurlijk wel welkom. Uiteindelijk is het werk van De Keyser een kleuren- en vormenspel en is het moeilijk om als objectieve commentator iets anders te doen dan de materialen te beschrijven, of terugkerende motieven op te merken.

Zonder titel
Voor alles is deze tentoonstelling een kleine viering van een schildersleven. Van een man die zich al decennia uitleeft door op doek en papier zijn zin te doen. Het soms geheimzinnige werk dat daar het resultaat van is, wekt misschien nieuwsgierigheid naar wat er zich in het hoofd van De Keyser zou kunnen afspelen, maar De Keyser is zelf altijd karig geweest met commentaar. Het staat iedereen vrij het al dan niet ver te gaan zoeken, maar waarschijnlijk is de eenvoudige titel De dingen die ik zie wel goed gekozen. Hij komt uit een interview met de kunstenaar zelf: "De dingen die ik zie keren op de een of andere manier terug."

Beschouw deze tentoonstelling dus vooral als een uitnodiging om even deelachtig te zijn aan de wereld van De Keyser, of om zelf weg te dromen bij het hoe, het wat of het waarom van deze verfstreek, of die kleurkeuze. Dat de bijschriften bij de doeken (vaak 'zonder titel') zijn weggehouden van de schilderijen en apart gegroepeerd staan, is in dat opzicht overigens een goede zaak.

wanneer: > 11/7 • ma > za 10 > 17.00,
tickets: gratis
waar: de loketten Vlaams Parlement, IJzerenkruisstraat 99, Brussel
info: 02-552.46.11, deloketten@vlaamsparlement.be