Vlaamse topkunst even uit depot voor 20 jaar Coloma

Uit de enorme collectie van 18.000 kunstwerken van de Vlaamse overheid, ondergebracht in depot in Schaarbeek, krijgt ongezien werk het daglicht te zien. Curator Els Stubbe koos 30 topstukken uit als paradepaardje voor de ‘Rozendagen - 20 jaar Coloma’ in het rozenparkkasteel van Sint-Pieters-Leeuw.

Europa’s grootste rozentuin viert haar twintigste verjaardag. Dat wordt gevierd met open dagen, een nieuwe duurzame roos Coloma en een unieke tentoonstelling van Vlaamse kunst in combinatie met bloemschikcreaties, uiteraard van rozen.

Eerst de tentoonstelling. Curator Els Stubbe, in een vorig leven expo-coördinator van het Vlaams cultuurhuis Brakke Grond in Amsterdam, werd ingezet voor het expositieconcept. De Vlaamse Gemeenschap dacht aan ontsluiting van haar kunstverzameling en vroeg Stubbe om kunst die past bij het rozenthema bijeen te scharrelen. Daarvoor trok de curator naar de Vlaamse reservecollectie van Kunst en Erfgoed.

Extra dimensie
De Vlaamse Gemeenschap heeft zowat 18.000 kunstwerken in bezit. De meeste staan of hangen netjes in het depot, de topstukken zijn grotendeels uitgeleend ter verfraaiing van ministeries, kabinetten en andere panden. Stubbes ogen vielen er open. “Jammer dat ik geen weet had van deze collectie, anders had ik hieruit destijds in de Brakke Grond wel wat geëxposeerd. Spijtig dat er geen actief beleid rond de circulatie van deze kunstwerken bestaat.”

Toch vond de curator in de beperkte tijd die ze kreeg een unieke verzameling. “Ik ben vertrokken uit het thema rozentuin: de schoonheid van de bloem, de natuur, het verwelken,... Ik wou niet vervallen in de clichés van geuren en kleuren die rozen oproepen, maar kon wel associatief tewerk gaan. Extra moeilijkheid was dat samen met de kunst een bloemstukkenexpositie is geëtaleerd.“ Die bloemsierkunst komt van de hand van het Edingse echtpaar Stefan en Françoise Roosen-Vandonink, gespecialiseerd in rozen en al meermaals nationaal kampioen bloemschikken. “We proberen om elkaar een extra dimensie te gunnen, zodat de bloemensierkunst niet louter decoratief is; de dialoog lijkt me goed gelukt,” aldus Stubbe.

Blikvanger van de expositie is een keramieken torso met roosachtige blaadjes van Johan Creeten (foto). Creeten krijgt nu ook in de expo Vormidable, hedendaagse Vlaamse beeldhouwkunst in Den Haag een centrale plek. Verder is er grafisch werk van Panamarenko, schilderwerk van Dirk Braeckman, Antoine Mortier, Joris Ghekiere en sculpturen van Wilfried Pas (teloorgang van de natuur), Roland Monteyne, Koenraad Tinel en Jan Dries.
Brusselaar Walter Swennen vormt wat hedendaags tegengewicht. Lettertjes van een gedicht van Koen Van Synghel hangen in een glazen lichtbak (bleek door zijn fragiliteit moeilijk uit te lenen). Van coryfee Camiel Van Breedam koos de curator een assemblage ‘redenaar op kruiwagen’, met een knipoog naar het element tuinarbeid.

Puzzelstukjes
Over haar ervaring in het depot wil Stubbe dit kwijt: “Beperkte of geen beschrijving van de werken zorgde al voor een uitval van de selectie die ik kon maken. Een deel van de verzameling is gedigitaliseerd, veelal zijn er echter geen foto’s bij.”

“De klimatologische omstandigheden voor conservatie en de ophangingsystemen zijn in orde. Maar ik heb het gevoel dat heel die collectie te weinig circuleert. De onderbezetting aan personeel maakte dat ik beperkt werd in mogelijkheden. Van een installatie kon men de puzzel niet meteen in elkaar zetten. En werk dat ik buiten wou zien, kon niet worden verplaatst. Ik zag kunst met een stuk af, ander werk waar het glas van gebroken was en nog meer onvolledig werk, al kunnen de onderdelen wel verspreid liggen in het depot. De opvolging van de catalogi is stopgezet.” Stubbe kreeg ook geen tuinsculpturen mee; een werk van de pluridimensionale artiest Honoré d’O bleek te fragiel om uit te lenen.

Buiten in de rozentuin is tussen het drieduizendtal rozenvariëteiten uit vier continenten en gans Europa een nieuw parcours aangelegd. Een selectie van de 101 beste rozen (naar ziekteresistentie, sterkte, geurkracht en onderhoudsgemak) is het kroonstuk van twintig jaar noeste rozentuinarbeid, dankzij Marcel Vossen.

Rozendagen – 20 jaar Coloma, van 27 juni tot 6 juli, Joseph Depauwstraat 25, Sint-Pieters-Leeuw. Rozentuin open van dinsdag tot zondag van 10 tot 20u. Expositie ‘Verborgen kunstschatten tussen de rozen’ in het kasteel, alle dagen open van 10 tot 17 uur