Emma Stone (Irrational man): muze van Woody Allen, redster van Joaquin Phoenix

"Ik, een braaf meisje? Ik moet op mijn tong bijten om geen schuine moppen te vertellen,” zegt Emma Stone. De roodharige actrice met de blauw-groene ogen laat op Oscar-winnaar Birdman de komische misdaadfilm Irrational Man volgen, haar tweede samenwerking met Woody Allen.

Meisjes kennen Emma Stone als de slimme hoofdrolspeelster uit de steengoede highschoolkomedie Easy A, jongens als het huidig liefje van Spider-Man en volwassenen als de verslaafde dochter die Michael Keaton assisteert in het met Oscars overladen Birdman. Tijdens het Festival van Cannes vertelde Stone ons alles over Irrational Man. In Woody Allens filosofische misdaadkomedie speelt ze een ravissante studente die haar levensmoeë professor filosofie tracht op te peppen.

Je speelde ook een hoofdrol in Woody Allens vorige film: Magic in the Moonlight. Was de tweede keer anders of vielen vooral de gelijkenissen op?
Emma Stone: Het was anders. Magic in the Moonlight was een roomsoes van een film. De hele cast logeerde op dezelfde plek, bij iedereen stond de deur open. Simon McBurney (een van de acteurs, nr) liep zomaar mijn keuken binnen om mayonaise te maken. De sfeer was familiaal. We aten samen. Deze keer was de cast kleiner maar leefden we redelijk ver uit elkaar. En ik was meer geïntimideerd door Joaquin (Phoenix) dan door Woody (Allen).

Joaquin Phoenix boezemt meer angst in dan Woody Allen?
Stone: Woody (Allen) heeft de reputatie dat hij rustig toekijkt van op de zijlijn en zijn acteurs niet aanspreekt maar daar heb ik nog niets van gemerkt. Hij is wel mondig en bereid om over je personage te praten. Wat zijn dialogen betreft, is hij niet pietluttig. Als het ongeveer klinkt zoals hij het neergeschreven heeft dan is hij tevreden. Ik voelde me zeer vrij. Dat er niet gerepeteerd wordt en je de scène meteen goed moet kunnen spelen, maakt je in het begin wat angstig. Daarna ontdek je hoe opwindend die manier van werken is.

Op welke manier was Phoenix intimiderend?
Stone: Ik wist niet waar ik me aan kon verwachten. Ik zag hem voor het eerst tijdens de cameratest. Een eerste gesprek hadden we pas op de eerste dag van de opnames. Joaquin is een buitengewoon acteur, een echte stroomkabel. Hij bleek ontzettend grappig en genereus. Omdat ik nooit wist wat hij ging doen, bleef ik tot op het einde geïntimideerd. Bovenal is hij een professional. Hij stelt zich vollédig ten dienste van de regisseur: van Paul Thomas Andersson maar dus ook van Woody Allen. Hij wil hun verhaal zo goed vertellen als hij maar enigszins kan. Daar werkt hij zich te pletter voor.

Je speelt een studente maar als ik het goed begrijp ben je zelf niet naar de unief geweest. Heb je het gevoel iets gemist te hebben?
Stone: Wat je niet kent, kan je niet missen. Vanaf mijn vijftiende koos ik voor thuisscholing. Het jaar dat al mijn vrienden afstudeerden, had ik wel een raar gevoel. Het goeie aan de unief is dat je er altijd nog naar terug kunt. Niet dat ik dat op dit moment van plan ben.

Jill is een mooi, jong meisje dat zich inspant om een oudere, somberende filosoof op te beuren. Is dat niet een beetje een archetype?
Stone: Je zou Jill tot de Manic Pixie Dream Girl-bende kunnen rekenen. Een Manic Pixie Dream Girl duikt plots op in het leven van vermoeide mannen, raapt hen op en probeert hen te redden. Maar ik zie Jill als meer dan dat. Ze is actief op zoek naar een toxische energie om haar leven léven in te blazen. Ze groeide op in een beschermd gezin, in een klein dorp, ze studeert filosofie om haar denkbeeld te verruimen. Zij hunkert naar meer drabbigheid, naar een spannender leven. Ze heeft wat last van het Redder-complex maar ze wil ook zelf donkerder zijn dan ze is en haar eigen moraal bevragen. Dat maakt van haar een interessant personage.

Welke film had de grootste impact op je leven? Easy A of The Amazing Spiderman?
Stone: Daar moet ik even over nadenken. Easy A was de eerste keer dat alle druk op mijn schouders terecht kwam. Voor die film heb ik me uit de naad gewerkt. Maar Birdman heeft ook een grote impact op me gehad. De grootste interne verschuiving heeft Caberet veroorzaakt, de musical die ik op Broadway opvoerde. Ik was Sally Bowles, het meisje dat volledig ontspoort. Door die ervaring hou ik nu meer van acteren dan ooit tevoren. Je ziet me zeker terug op de planken.
Een film neem je niet chronologisch op. Film is puzzelwerk. Je moet je herinneren hoe je je drie weken eerder voelde toen deel één van de scène opgenomen werd. Op de planken beleef je alles in één ruk, elke avond opnieuw. Elke avond is anders omdat de timing anders is of de temperatuur van de zaal. Zo’n productie vergt ook een grote volharding. Ik was verplicht om te leven als een monnik of atleet. Het leek alsof ik aan de steroïden zat, zo spannend was die tijd.

Je zang- en danskunst gaan straks ook van pas komen in La La Land, de nieuwe film van Whiplash-revelatie Damien Chazelle.
Stone: In La La Land speel ik voor de derde keer met Ryan Gosling. Wie weet hoeveel vrouwen me straks haten? Chazelle heeft een compleet originele musical geschreven. Zijn grootste invloed is Les parapluies de Cherbourg. Er zitten fantastische scènes tussen met dans, muziek en ballet. Ik zal wel eleganter en delicater voor de dag moeten komen dan als Sally Bowles. Die Sally is een zootje.

Sally is een zangeres in een obscure nachtclub die abortus overweegt. Zijn er ook rollen die je wel afschrikken?
Stone: Zeker. In actiefilms heb ik geen zin. Ik wil niet lopen of aan onzichtbare draden hangen. Niet dat ik iets tégen lopen heb, atletiek is fijn. Maar ik zie mezelf niet weglopen van monsters of bruten. De voorbije maanden hebben mijn idee van wat zoal mogelijk is, enorm verruimd. Ik speel nu rollen waar ik jaren geleden niet eens aan durfde denken. Is dat opgroeien? Is dat niet meer bang zijn om op je gezicht te gaan? Ik ben niet zo goed in pauzeren als zou moeten. Gelukkig zijn er ook kalmere periodes. In 2012 heb ik bijna niet gewerkt. Op het einde van dat jaar kon ik mijn haar wel uitrukken. Nu komt er veel op me af. Daar wil ik van profiteren.

release: 5/8