Tuesday, after Christmas (Marti, dupa Craciun)

Verbluffend naturalistisch acteerwerk, foutloze dialogen, uitgekookte lange opnames en een heldere, onverbiddelijke analyse van de situatie? Dat moet het werk van een Roemeen zijn. Radu Muntean is een waardige collega van Cristian Mungiu, Cristi Puiu en Corneliu Porumboiu. Een mooier compliment kunnen we niet bedenken.

Er zijn ook verschillen tussen de Roemeense regisseurs die imponeren op de belangrijkste festivals. Muntean heeft het in Tuesday, after Christmas over een welgestelde Roemeen die moet kiezen tussen zijn vrouw en zijn maîtresse. "Het leek me een goed onderwerp om de onrust te illustreren die zich roert in elk van ons. Zodra je hebt bereikt wat je wilt bereiken, wil je weer wat anders. Die onrust is een drijfveer, maar staat ook ons geluk in de weg. De buitenwereld benijdt Paul. Hij heeft een mooie vrouw, een prachtige dochter en goed betaald werk. En toch wil hij nog wat anders," zegt Radu Muntean. "Ik weet niet waar die onrust vandaan komt. Velen lijden eronder. Ook ik. Eerst wou ik dat de film voor Cannes geselecteerd werd, en nu ik hier in Cannes ben, wil ik in de prijzen vallen. En als ik in de prijzen val, dan wil ik wellicht dat de film in alle landen wordt verdeeld. Zo zal ik nooit gelukkig zijn."

In de meest prangende scène biecht Paul zijn affaire op. "Paul zegt dat hij verliefd is. Zijn vrouw glimlacht, want ze denkt een paar seconden lang dat hij op haar verliefd is. Dat maakt het nog pijnlijker. Veel mannen zeggen liever dat ze verliefd zijn dan dat ze een affaire hebben. Ze proberen zich te verontschuldigen. Ze kunnen er niets aan doen: ze zijn verliefd geworden. Ik heb dat ook beweerd op een bepaald punt in mijn leven. Maar denk nu niet dat ik ongelukkig getrouwd ben! Als ik rond me kijk, zie ik weliswaar veel interessante vrouwen en verandering is verleidelijk. Maar ik ben allang samen met mijn vrouw en ik wéét wat ik zou verliezen als ik haar en mijn kind in de steek zou laten. Dat was wellicht mijn motivatie om dit verhaal te vertellen. Er is geen goede en geen slechte keuze, maar Paul is wel verplicht om een keuze te maken. Wat hij ook beslist, hij zal ongelukkig zijn."

In tegenstelling tot zijn befaamde collega's heeft Muntean het niet over Ceausescu of de sociale malaise in zijn land. "Ik kan me ergeren aan het vooroordeel dat Roemeense cinema een bepaalde couleur locale moet hebben of over Ceausescu moet gaan. Mag het even? Hebben wij soms het recht niet om films te maken over koppels of over een driehoeksverhouding? Ik kan niet spreken voor de anderen, maar ik wil persoonlijke films maken." De Roemeense regisseurs lezen wel eens elkaars scripts of bekijken voorlopige montages, maar een hechte vriendengroep vormen ze niet. "We zijn geen concurrenten. Iedereen volgt zijn weg. Al behoren we wel min of meer tot dezelfde generatie en studeerden we aan dezelfde filmschool in Boekarest. We waren gefrustreerd door wat we in onze jonge jaren allemaal rondom ons zagen gebeuren, maar ook door die vreselijke school. Men zette ons op een dieet van poëtische, onrealistische, artificiële films. We moesten allemaal Tarkovski nadoen. Dus begon iedereen in slow motion witte paarden te filmen. Oerstom!" Muntean heeft geen geheim recept voor het naturalisme van de acteurs. "Ik zweer bij een ouderwetse methode: veel repeteren. En ik geloof niet in marionetten, ik geloof in intelligente acteurs."