Pierres: de vele gezichten van de Franse pop

In zijn vorige projecten voelde Pierre Leroy zich altijd een beetje beknot. Daar brengt hij nu verandering in, met Pierres laat hij al de facetten van zijn persoonlijkheid los en bewijst de chansonnier dat hij, nu ja, un caractère singulier is.

“Of ik een meervoudige persoonlijkheid heb?” Pierre Leroy heeft net zijn laptop opengeklapt in zijn woonst in Etterbeek en kijkt me met guitige glimlach en glinsterende ogen aan. Die vraag dringt zich namelijk onherroepelijk op bij zijn artiestennaam: “Pierres, avec un 's',” zoals Leroy zichzelf in het interview meerdere keren omschrijft. Hoeveel Pierres zitten er zoal in hem, behalve de Joaquin Phoenix uit Her? “Haha, die snor, dat brilletje – à fond,” grinnikt Leroy. “Ik krijg die opmerking af en toe weleens. Goeie film, hè, een unieke kijk op de liefde, prachtige esthetiek.”

Pierres, zijn, euh, alter ego's, hebben met die film niets te maken, wuift Leroy. “Het zit zo: in andere projecten waarin ik betrokken was, had ik het idee dat ik telkens een stukje van mezelf op 'off' switchte. Zo zat ik voor Pierres twee jaar geleden geboren werd in Azerty, een folkduo met twee gitaren en twee stemmen, à la Kings of Convenience. Toen we een meer elektronische weg in wilden slaan, liep het spaak. Met iemand samenwerken is fijn, je wisselt ideeën uit en verdeelt de koek, maar uiteindelijk sluit je altijd een compromis. Ik had het gevoel dat ik er nooit mijn hele zijn in kon stoppen. Met de Pierres in mij hoef ik het niet op een akkoordje te gooien. Er zijn geen grenzen, alleen maar totale vrijheid. Wil de Pierre die van rock houdt zijn ding doen? Dat kan. Een song van een minuut zonder refrein? Geen probleem. Pierre de rapper, waarom niet?”

De Pierre die Leroy ontbloot op zijn debuut-ep Disque de platine (titre temporaire) is die van de weemoedige Franse chansonnier. De druiloor die het ziet beginnen te plenzen terwijl hij zich net vol verwachting op een pas geopend terras genesteld heeft, zoals het beeld dat hij schetst in 'Il m'a manqué quelqu'un', met op de achtergrond “le léger bruit d'une heure qui passe.”

“Ik hou van contrepieds,” beaamt Leroy met een sfinxachtige glimlach. “De muziek kan vrolijk kwetteren, terwijl de ondergrond donker is. Donkerte en lichtheid die elkaar zo opheffen, en die je ook in staat stellen om verschillende dingen tegelijk te voelen. Als ik zeg dat ik het loodje leg terwijl ik op een xylofoon sta te tikken, lach je, maar het blijft natuurlijk wel een tragische mededeling. Zo ontstaat er een dubbele laag, een soort van onthechting ook. Ik zing over serieuze onderwerpen, maar ik hou tegelijk van spontane, lichte, bijna kinderlijke dingen. Muziek is voor mij in de eerste plaats een spel. Als ik naar een concert ga, wil ik verrast worden met onverwachte ritmepatronen, verrassende toonsoorten, bizarre akkoorden. Muziek moet me amuseren, niet mijn wenkbrauwen doen fronsen.”

Kijkt hij op de hoes van zijn plaat nu net niet met een diepe frons in de lens? “Die foto heb ik genomen met mijn telefoon. Ik vond dat een goede smoel. Het is ook dat contrast met de muziek die licht is, en zo'n tronie onthoud je gewoon makkelijker dan iemand die lacht.” (Lacht)

Leroy zegt het zonder ironie, en dat is ook hoe we Pierres, ondanks alle kwinkslagen, moeten bekijken. “Natuurlijk kan je denken dat wat ik doe tongue in cheek is, maar ik probeer net zo eerlijk mogelijk te zijn. Dit zijn liedjes die heel dicht bij mij staan, dus breng ik ze ongeveinsd. Met humor, dat wel.” Zijn aanpak doet een beetje denken aan de Franse cultzanger Philippe Katerine, of dichter bij huis, het kleurrijke Brusselse poptalent David Numwami: het Franse chanson een nieuwe gloed geven, maar wel flirten met die door hen geliefde second degré. Een beetje zoals de Amerikaanse singer-songwriter Mac DeMarco meesmuilend pop benadert. En toch is het geen pastiche, benadrukt Leroy, de liefde voor Franse pop is oprecht.

“Als jonge gast vond ik het Franse variété verschrikkelijk. He was iets cheesy, ik negeerde het compleet. Maar intussen is de Franstalige pop geherwaardeerd, en zie ik er zelf ook de schoonheid van in. Dat heeft veel met rap te maken, rappers hebben getoond dat je creatief kan zijn met de Franse taal. Rappers zijn ook steeds meer beginnen te zingen, kijk naar de hybride van artiesten als Roméo Elvis en Lomepal. Daar zitten refreinen in die iedereen kan meezingen. En nu zie je dat artiesten als Flavien Berger en Clara Luciana die Franse pop ook weer bij een jong publiek populair hebben gemaakt.”

Vroeger zong Leroy, een romanist die halftijds Frans geeft in het middelbaar onderwijs, in het Engels. Tot hij de Franse zanger Bertrand Belin ontdekte. “Dat was in 2013 of zo. Toen ik naar zijn liedjes luisterde, besefte ik dat je ook mooi kan vertellen in het Frans. Wat me bij hem zo aansprak, was zijn zuinige taalgebruik. Met heel weinig woorden schildert hij de prachtigste beelden. Ik besliste meteen om dat Engels overboord te kieperen, in het Frans kon ik veel onbeschroomder en eerlijker zijn. De link tussen wat ik zong en wat ik dacht, was gewoon veel directer. Zo belandde ik bij Philippe Katerine, en Laurent Voulzy, en zo ben ik helemaal in die Franse pop gerold.”

Die directheid van zijn liedjes verdoezelt Leroy soms met Auto-­Tune, de bij rappers erg geliefde stemvervormer. “Mijn liefde voor Auto-Tune is ontstaan door het Franse rapduo PNL, zij gebruiken het op een heel melodische manier. Voor mij is Auto-Tune een echt instrument: als ik mijn stem erdoor stuur, begeef ik mij in landschappen waar ik anders niet in was terechtgekomen. Ik moet ook anders zingen als ik die tool gebruik.”

Een van de songs waarin Leroy met die andere stem zingt, is 'Un énorme tattoo'. Hij past er de economie van Bertrand Belin toe en croont slechts anderhalf zinnetje: “Je me suis fait un énorme tattoo,” herhaalt hij altijd maar weer, tot hij er op het einde “et je le déteste” aan toevoegt. “De Auto-Tune daarin zorgt voor iets klaaglijks, maar tegelijk heeft het ook iets agressiefs. Wat er mis is met die tattoo? Dat verklap ik niet. Maar je kan Pierres, met een 's', wel zien als een tatoeage die ik me heb laten zetten. En nu moet ik ermee zien te leven. Ik moet ervoor knokken dat Pierres in leven blijft. Hij is deel van mij, maar soms maakt hij me ook ongelukkig. Het is een haat-liefdeverhouding.”

Zijn project is niettemin zwanger van ambitie, zoals de titel Disque de platine (titre temporaire) met een knipoog aangeeft. “Het is als grap bedoeld, maar ik wil natuurlijk dat zoveel mogelijk mensen naar mijn muziek luisteren. Ik besef wel dat dit mijn eerste wapenfeit als soloartiest is, dus bescheidenheid dringt zich op. (Lacht) Ach, er is niks mis met gezonde ambitie. Als je dingen voor jezelf projecteert, geef je jezelf de sporen om ergens te raken. Met Pierres heb ik mezelf verplicht om echt tot het uiterste te gaan.”

Leroy houdt zijn Pierres boven de doopvont met twee concerten in LaVallée, tijdens een driedaagse waarin hij ook de tekeningen tentoonstelt die hij maakte bij de liedjes, en die in een apart boekje verschijnen. Dat tekenen begon hij spontaan te doen tijdens de lockdown. “Ik heb nooit een opleiding in die richting gevolgd. Zie je, Pierres gaat niet alleen maar over muziek, Pierres gaat over mezelf ontplooien en uitdagen. Dat tekenen doe ik zoals met mijn teksten, in een soort van klare lijn, heel simpel, maar heel suggestief. Ik doe ook improvisatietheater, muziek maken is in zekere zin ook een vorm van improviseren en acteren. Artiesten die koketteren met hun timiditeit begrijp ik niet zo goed. Ik wil net dingen delen, verhalen vertellen, entertainen. Een concert is meer dan alleen de muziek.”

Die driedaagse in LaVallée, daar kijkt hij echt naar uit, zegt hij voor hij zijn laptop weer dichtklapt. “Een album releasen voelt soms als trouwen: één dag feesten en het is voorbij. Dit feest duurt drie dagen, zoals het altijd zou moeten. En ik beloof je, alle Pierres zullen er zijn.”

Disque de platine (titre temporaire) verschijnt op 28/5
Pierres exposé(s), 4 > 6/6, LaVallée