Popster in een rollercoaster: de ups en downs van Angèle

Dat haar leven een rollercoaster is, maakt de hoes van haar nieuwe album op een speelse manier duidelijk. De Brusselse popster Angèle geniet van de rit, maar af en toe wordt ze ook wel eens flink door elkaar geschud. Nonante-cinq voelt als de comedown na het adrenalineshot.

“Je bent hier nooit klaar voor,” vertelt Angèle (Van Laeken) in de Netflix-documentaire Angèle, doelend op het onwaarschijnlijke succesverhaal dat ze de voorbije vier jaar schreef. Sinds ze in 2017 debuteerde met het nummer 'La loi de Murphy' belandde de zangeres uit Linkebeek, net 26 geworden, op een achtbaan die almaar waanzinniger werd. “Dus heb ik iemand gemaakt. Een verbeterde versie van mezelf, een mix van al mijn fantasieën. De kleine zeemeermin, een prinses, Hélène Ségara en Ariana Grande,” zegt ze in de documentaire. Alleen, vertelt ze, is ze onderweg de echte Angèle kwijtgespeeld.

Dat worstelen met haar identiteit, de strijd om controle en zelfbehoud terwijl de wereld een vergrootglas op je leven legt, is een rode draad op haar naar haar geboortejaar vernoemde tweede album Nonante-cinq. Het is een vrees die Angèle al vanaf het begin parten speelt. “Les gens t'aiment pas pour de vrai / Tout le monde te trouve génial alors que t'as rien fait,” zong ze drie jaar geleden in 'Flou', het laatste nummer op haar debuut Brol. “Tout est devenu flou / Et j'en ai peur, la suite on verra.”

La suite kennen we ondertussen. Van Brol gingen een miljoen exemplaren over de toonbank in Frankrijk, anderhalf miljoen wereldwijd. De zelfrelativerende humor die tegelijk critici de mond snoerde en schoonheidsidealen doorprikte leverde haar op Instagram, waar het in 2015 voor Angèle allemaal begon, al meer dan drie miljoen volgers op. Op vraag van Lady Gaga voegde ze zich voor het online benefietconcert One World: Together at Home vorig jaar toe aan een rijtje artiesten als Pharrell, Billie Eilish en Paul McCartney. En dan was er nog 'Fever', de wereldhit die ze schreef met de Britse superster Dua Lipa, intussen goed voor meer dan 200 miljoen streams.

Maar die rush richting roem bracht meteen ook twijfels en angsten met zich mee. Haar documentaire toont wat de aanstormende popprinses daarover op haar 23e in haar dagboek schrijft: “Ik weet niet meer wie ik ben. Ik werk meer dan ik adem. Ik stik. Wat maakt me gelukkig? Succes? De 350.000 volgers? De 10 miljoen views van 'La loi de Murphy? Wat me gelukkig maakt, is nep.”

“Soms voel ik een leegte als ik thuiskom omdat ik besef dat dit allemaal zinloos, nep en ongrijpbaar is,” gaat ze verder. “Eerst leefde ik nog. Vol twijfels, vragen, verlangens. Nu is succes mijn enige wens. Ik ren weg van al het andere. Vroeger was ik vrij.” Tegelijk beseft de Brusselse met een voet in Parijs dat ze niet anders wil: “Ik wil mijn leven niet ruilen voor wat ik vroeger had. Zelfs niet als het kon. Wat me overkomt, is prachtig. Ik heb er hard voor gewerkt. Dit is waar ik altijd van heb gedroomd.”

Succes is geen vanzelfsprekende shortcut naar het rijk der vrijheid voor Angèle, geen verlossing van haar twijfels en trauma's. Roem boezemt haar vaker wel dan niet angst in. “Alsof iedereen naar me keek,” zegt ze in Angèle. “Ook al vond niemand het belangrijk. Ik bleef maar huilen. Ik huilde de hele dag. Ik was bang. Ik dacht: waar ben ik aan begonnen?”

Die vrees bleek ook niet ongegrond. Aan het begin van haar carrière werd de blonde zangeres door de Franse Playboy weggezet als lustobject met een weinig verhullende foto die ze niet gepubliceerd wilde zien. In één beweging reduceerde de Belgische pers haar tot 'naakt poserende dochter van' Allez Allez-bassist Marka en actrice Laurence Bibot, of 'zus van' Roméo Elvis. Toen die laatste beschuldigd werd van aanranding, werd ook Angèle, die met 'Balance ton quoi' haar kar aan #metoo had vastgehaakt, voor hypocriete bitch de mantel uitgeveegd. Niet veel later werd haar coming-out 'gestolen' door de Franse presentator Cyril Hanouna. “Ik voel me niet goed. Ik wil niet meer spelen,” zegt ze huilend in een voicemail uit die periode.

Op Nonante-cinq, dat oogt als een round-up van haar quarterlife, legt Angèle een link naar het begin van haar carrière met een featuring van Damso. De Brusselse rapkoning was de eerste die haar op sleeptouw nam, hij liet haar toetsen spelen in zijn band en liet haar het voorprogramma doen. Geen evidente keuze, de zangeres werd met haar luchtige popsongs uitgejouwd door de rabiate rapfans. Dat de arena van de popmuziek ook bevolkt wordt door criticasters en haters, en dat ze zou moeten doorbijten, was een belangrijke les. Damso bleef geloven in haar. “On ne la voit pas très bien mais elle niquera pas mal de mères avec son projet c'est certain,” schrijft hij in 2016 in zijn eigengereide stijl op Instagram bij een foto van hem met op de achtergrond Angèle.

Op Nonante-cinq zingen ze niet toevallig samen 'Démons', een sleutelnummer. “L'angoisse me fait la guerre et part en fumée,” zingt Angèle. “Comment faire pour tuer mes démons?” Damso reageert gevat. “J'feat avec Angèle, pas d'gros mots, radio, faut qu'on passe / Au lieu d'un : 'nique ta-' non, non, j'dirai : 'grand bien leur fasse',” een knipoog naar de controverse over zijn vrouwonvriendelijke teksten.

Angèle lijkt op het eerste gezicht door het leven te dartelen, maar onder de pastelkleuren van haar popsongs suddert tristesse. Dat verdriet huisde ook al in Brol en kwam wat meer aan de oppervlakte in songs als 'Perdus' op Brol la suite een jaar later, na haar breuk met de Franse danser en choreograaf Léo Walk.

Vandaag laat ze die droefgeestigheid de vrije loop. De lockdown was daarin een katalysator. “Als er geen pandemie was geweest, zou ik waarschijnlijk hebben gereisd en gefeest,” klinkt het in Angèle. “Dan was ik mijn angsten niet onder ogen gekomen.” Door thuis te zitten, ging ze ook in haar dagboeken graven. “In de periode van Brol was ik nog triester dan nu,” vertelde ze in Ongehoord, de podcast­reeks van BRUZZ. “Maar wellicht kan ik me nu gewoon beter uitdrukken. Het ligt natuurlijk ook aan de moeilijke situatie waarin we vandaag zitten. Erover schrijven helpt om de droefenis van me af te zetten.”

Het openhartige 'On s'habitue', een song over verliezen en aanpassen, is daar een fraaie poging toe. In 'Solo' vraagt Angèle, die onlangs haar relatie met de Franse actrice Marie Papillon zag stranden, zich af of ze ooit nog verliefd wil worden. In 'Taxi' beschrijft ze dan weer hoe een koppel willens nillens uit elkaar drijft.

Soms wordt ze bijna zwartgallig, zoals in 'Profite': “Je me sens comme une merde,” zingt ze, “Pas faire semblant que je trouve que tout est super.” 'Mauvais rêves' ademt dezelfde donkerte. “Mes rêves sont des naufrages qui me traînent jusqu'au cauchemar,” klinkt het neerslachtig in het intieme pianonummer dat haar album afsluit. En dat voor de zangeres die drie jaar geleden zong dat “le spleen n'est plus à la mode, c'est pas compliqué d'être heureux.”

Nonante-cinq is zoals Angèle aankondigde persoonlijker en minder universeel, maar de zangeres houdt ook de vinger aan de pols van het tijdsgewricht. De songs voor Brol schreef ze op haar twintigste, vijf jaar later etaleert ze opvallend veel maturiteit. ‘Plus de sens' zoekt naar zinvolle gedachten in een wereld die gegijzeld wordt door een virus. In 'Pensées positives' zingt ze hoe we nood hebben aan positieve denkers, en hoe we open moeten praten om niet in cirkels te blijven draaien. De haaien die klaarstaan om haar neer te halen, geeft ze lik op stuk: “De manière générale, il faut rester ouvert / Mais si on m'parle mal, j'ai pas envie d'me taire.” In het aangrijpende 'Tempête' vertelt ze het verhaal van een vrouw die het slachtoffer is van psychisch en lichamelijk geweld, maar nergens heen kan met haar verhaal en zich opgesloten voelt. De song is haar vervolg op 'Balance ton quoi'.

“Langzaam lukt het ons beter om over dat soort dingen open te praten,” zegt ze daarover in Ongehoord. “Kijk naar wat er gebeurde met #balancetonbar. We hebben misschien de neiging om onze ogen te sluiten, omdat het een harde realiteit is die we niet willen zien. Tot je die verschrikkelijke getuigenissen hoort. Niet één, maar twee, drie, tot je uiteindelijk overweldigd bent en het extreem verontrustend wordt. Ik vind het heel goed dat mensen op straat komen, dat ze duidelijk kunnen maken dat ze er niet mee akkoord gaan. Zo kan er geluisterd worden en kunnen er dingen worden rechtgezet.”

'Tempête' zet het handelsmerk van Angèle nog eens scherp: een serieus thema van een speelse muzikale wikkel voorzien. Daarvoor deed ze opnieuw een beroep op haar vaste compagnon Tristan Salvati, de Franse producer die precies weet waar hij de luchtigheid van de cake moet benadrukken. Salvati kreeg hier ook nog het gezelschap van Josh Gudwin, die eerder al bewees hoe hij de beats van Justin Bieber en Dua Lipa nog beter kon laten shinen.

Dat Angèle ons ondanks de somberte opnieuw wil laten dansen en sjansen, wisten we al dankzij de vooruitgeschoven single 'Bruxelles je t'aime'. Daarin belijdt ze haar liefde voor haar thuisstad op een vrolijk huppelende beat, pleit voor communautaire eenheid en schuift er tintelende eightiessynths onder. Ook 'Libre', dat begint met een basloopje dat bij Tame Impala lijkt ontvreemd, 'Solo' en 'Plus de sens' mikken onbeschroomd op de heupen.

'Pensées positives' kringelt fluks rond een exotisch motiefje, en 'Démons' schuifelt dankzij Damso richting een dikke hiphopbeat. Maar Angèle houdt ook opvallend vaak de voet op het rempedaal. Onder meer met de van de melancholie overlopende pianosongs 'Taxi', 'Mots justes' en 'Mauvais rêves'. “Mauvaise idée, tout allait bien avant que je decide d'aller chercher dans mes pires souvenirs,” zingt de Brusselse daarin, alsof ze er spijt van heeft dat ze zo diep in zichzelf is gaan graven.

Het valt af te wachten hoe Angèle haar nieuwe, donkerdere universum, haar angst voor de toekomst gaat vertalen naar het podium. De speelse vibe die ze uitte in haar eerste songs en de tongue in cheek, licht-surrealistische look die ze creëerde met de Belgische fotografe Charlotte Abramow, heeft ze, jammer genoeg, achter zich gelaten.

Vijf keer Vorst Nationaal mag ze er volgend jaar mee vullen, één keer het Sportpaleis. En dan ook nog als opwarmer van Dua Lipa de Londense O2-arena. “Depuis 1995, j'ai confiance qu'en mes potes,” klinkt het in 'Pensées positives', “Il faut rester solide, de tout, on se souvient / Et soyons réalistes, le monde nous appartient.” De wereld ligt inderdaad aan Angèles voeten. Ze moet het alleen zelf nog geloven.

ANGÈLE
Nonante-cinq is nu (digitaal) uit, de fysieke versie verschijnt op 10/12 (Universal)
Live: 16/5, 19 > 22/12/2022, Vorst Nationaal, www.vorstnationaal.be
Ongehoord #8 met Angèle: www.bruzz.be/de-podcasts-van-bruzz