Reconstructie (1): nachtclub Fuse ging dit jaar even dicht

Begin dit jaar zorgde een enkeling voor de sluiting van een van de grootste Brusselse nachtclubs.

Een café, appartement en studio verhuren naast een van de bekendste technotempels van het land, zou dat geen interessante bijverdienste zijn? Nurettin G. besloot in 2010 de stap te wagen. Hij kocht het huis links van nachtclub Fuse, deed er enkele renovatiewerken en zocht een caféuitbater voor de gelijkvloerse verdieping. Zelf ging hij met zijn gezin in een van de appartementen wonen. Het bleek al snel moeilijk leefbaar. “De trillingen en het lawaai zijn 's nachts niet te harden,” vertelt zijn advocaat Henri-Paul Mukendi, in een terugblik op het voorbije jaar. G. diende, net als vier andere buren, een klacht in bij Leefmilieu Brussel voor geluidsoverlast. Eind vorig jaar kreeg hij van die administratie gelijk. “De expertises en tegenexpertises bewezen duidelijk dat de woningen onleefbaar waren,” zegt Mukendi. Zijn cliënt was begin dit jaar naar eigen zeggen al een half miljoen euro kwijt aan isolatiewerken en gemiste huurinkomsten.

Fuse kreeg op slag strikte voorwaarden opgelegd: maar twee openingsdagen per week, verplichte isolatiewerken en nooit luider dan 95 decibel in het eerste en laatste uur. Te strikt, vond de club, die in januari koos voor een sluiting. Het leverde Fuse flinke ruggensteun op van publiek én politiek. De nachtclub in de Blaesstraat moest en zou weer openen, vonden het Brusselse stads­bestuur en de regering. Verlossend nieuws kwam er uiteindelijk in maart, toen het Milieucollege de beslissing van Leefmilieu Brussel terugdraaide. “Alle voorwaarden mochten daardoor naar de vuilnisbak,” zegt artistiek directeur Steven Van Belle van Fuse.

Macht van de klacht

Een van die voorwaarden was een verhuizing van de club, mocht die niet met de nodige isolatiewerken beginnen binnen de twee jaar. “Wij rekenen nog altijd op die verhuizing,” zegt advocaat Mukendi. Hij hoorde Fuse die belofte maken bij het Milieucollege, herinnert hij zich. “Anders stappen we naar de rechter.” Volgens Van Belle is die belofte alleen mondeling gedaan in het begin van het jaar. “Toen hadden we het mes nog op de keel. De laatste beslissing van het Milieucollege heeft een verhuizing onnodig gemaakt,” zegt de club-directeur. “Wij hebben altijd gezegd dat we graag in de Blaesstraat willen blijven. Het blijft een historisch pand.”

Al sluit Fuse een nieuwe locatie ook niet uit. “Als er iets op ons pad komt met minder buren en meer mogelijkheden, zoals feesten overdag, willen we dat bekijken,” zegt Van Belle. Fuse testte de paleizen onder het Zuidstation dit jaar al eens uit voor zijn verjaardagsfeest, maar er een echte club van maken, zou nog behoorlijk wat kosten.

Een goede feestlocatie vinden is in Brussel sowieso niet meer evident. Zowel de Brusselse nachtraad als de horeca trok dit jaar aan de alarmbel over klagende buren. “Het gaat soms over feestzalen zonder directe buren, waar toch klachten komen over geparkeerde wagens of mensen op straat,” weet Van Belle. In de lente moest zelfs koffiebar Gruun dicht na aanhoudende klachten van een bovenbuur. “Zelfs jeugdhuis Tongeluk in Ganshoren, in een buurt met weinig woningen, moet op zijn tellen passen. We noemen het de macht van de klacht,” vertelden de Brusselse jeugdhuizen in het voorjaar. De Brusselse nachtraad droomt alvast van nieuwe clubs in leegstaande kantoren of parkeergarages, zonder gesakker.

Erfgoed

En toch, van een gevreesd 'Fuse-effect' was nu ook weer geen sprake: Leefmilieu Brussel kreeg dit jaar zelfs een kwart minder klachten over geluidshinder dan vorig jaar. Over horeca, nachtclubs, theaters en andere infrastructuur kwamen tussen januari en midden augustus alles samen nog 214 klachten binnen. Vorig jaar waren dat er 290. “En dat terwijl klachten over andere milieu­kwesties, zoals afval, luchtkwaliteit of biodiversiteit, toenemen. Het Fuse-dossier is vooral gemediatiseerd,” meldt Judith Verbist van Leefmilieu Brussel. Al heeft wel degelijk meer dan één buurman last van de club. De milieuadministratie kreeg nog drie nieuwe klachten over Fuse sinds het voorjaar, toen de club weer zonder voorwaarden open mocht. “De nodige geluidsmetingen zijn uitgevoerd, maar we beschikken nog niet over resultaten,” zegt Verbist daarover.

De hele geluidsdiscussie heeft het Brusselse nachtleven in elk geval op de kaart gezet. Om de technotempel in de Blaesstraat te beschermen riep de regering Fuse en een twintigtal andere clubs net voor de zomer uit tot immaterieel erfgoed. Een titel die het nachtleven deelt met de Ommegang, het bloementapijt en de frietkotcultuur. “De erkenning is symbolisch, maar we onderstrepen zo wel het belang van de hele clubscene,” zei erfgoedstaatssecretaris Ans Persoons bij de bekendmaking. Brussel promoot zijn nachtclubs ook toeristisch en bij buitenlandse bedrijven met jonge werknemers. Daarvoor is dit jaar een citymarketing-campagne gelost. Ondertussen heropenen oude dozen als Zodiak en You respectievelijk als Umi en Volt. Die clubs liggen gewoon in het stadscentrum.

“Zo moet het ook. In het centrum blijven clubs bereikbaar en is er sociale controle,” vindt Steven Van Belle van Fuse. “Clubs zijn nu erkend, maar aan de geluidsnormen en andere regels is niets veranderd. Je hoeft maar één buur te hebben die lang genoeg doorzet, en je bent je investering kwijt.” Buurman Nurettin G. zou dat kunnen doen, maar heeft zijn procedures voorlopig gestaakt. Privé heeft hij andere zorgen en huurders heeft hij nu niet. “We volgen het op,” besluit advocaat Mukendi. “Het dossier is in behandeling,” meldt ook Leefmilieu Brussel.