Wim Mertens: meer dan de som van de noten

Wim Mertens blikt op zijn best of-tournee terug op de periode 1980-2020, waarin de Belgische pianist en zanger zowel onvergetelijke deuntjes als een veelgelaagd oeuvre heeft gecomponeerd.

Wim Mertens zal wel altijd vereenzelvigd worden met zijn minimalistische, repetitieve hits uit de jaren 1980. Via filmsoundtracks en publiciteitscampagnes allerhande klonken ze zich onontkoombaar vast onder je hersenpan. Maar de voorbije veertig jaar heeft de Belgische pianist en zanger veel meer dan alleen deuntjes gecomponeerd. Over die breed toegankelijke, lyrische melodieën zal je hem trouwens nooit luchtig horen doen: “Schrijf maar eens een deuntje,” luidde steevast het devies aan de criticasters. Tegelijk is hij aan een oeuvre blijven werken dat intussen een universum is geworden. Solowerk, stukken voor kleine en grote ensembles en alle mogelijke instrumentengroepen werden via multipele lagen gekaderd in wereldse, vaak filosofisch geïnspireerde, niet altijd even behapbare concepten. De som van de noten moest altijd meer zijn dan een louter muzikale oefening.

Los van de huidige best of-tournee, die terugblikt op de periode 1980-2020 en dik twee jaar na het uitbreken van de pandemie weer is opgepikt, verscheen vorige week met Heroides 's mans 75e (!) album – inclusief soundtracks en compilaties. Daarvoor zocht de componist inspiratie in een reeks gedichten waarin de Latijnse woordkunstenaar Ovidius 2.000 jaar geleden al zijn verbeelding gebruikte om veelal mythologische heldinnen zoals Dido, Penelope en Sappho veelal onbeantwoorde brieven te laten schrijven aan hun afwezige minnaars, die andere dingen te doen hadden, zoals oorlog voeren. In tegenstelling tot het originele materiaal voorziet Mertens wel een antwoord. De nieuwe composities, waarin scheiding en gemis thema's zijn, worden in eerste instantie ontdaan van franje gebracht door de piano van Mertens en zijn ijle, nog steeds erg aandoenlijke falsetstem. Maar door versies van dezelfde nummers ook door een ensemble met piano, violen, cello's en harp te laten inspelen, krijgen ze een spiegelbeeld. Het brandend actuele thema van ver weg vechtende mannen komt door de op muziek gezette tranen van de vrouwen tot leven.

Tijdens de carrièreterugblik in Bozar wordt Mertens bijgestaan door violiste Liesbeth Baelus en cellist Lode Vercampt.

WIM MERTENS: INESCAPABLE TOUR
8/4, 20.00, Bozar, www.bozar.be