Elbow, de veerkracht van een stel veertigers

De vijf lads van Elbow vormen al meer dan twintig jaar een onafscheidelijke bende. Maar voor hun zesde album gooiden de Britten hun werkwijze om. "Verveling loerde om de hoek."

I'm reaching the age where decisions are made on the life and the liver," zingt Guy Garvey op The take off and landing of everything, het zesde album dat hij ons dit voorjaar samen met Elbow schonk en waarmee hij op het moment dat we hem bellen zijn Amerikaanse tournee afsluit in LA. "Wel, ik ben in maart veertig geworden. Dat vind ik, zonder in geweeklaag te willen vervallen, best wel wat: het is de leeftijd waarop je je jeugd begraaft. Mensen vragen me weleens of dat portret dat ik ophang van die oude knorpot in 'Charge' een projectie van mezelf is op de toekomst. Dat zou kunnen. Maar voorlopig hou ik die boot nog af. Ik voel me best goed. Stiekem trek ik me op aan die tekstregel van John Grant, die hier in de VS ons voorprogramma doet: 'I guess I'm one of those guys who gets better looking as they age.' Ik hoop dat dat voor mij ook geldt. (Lacht) Laat die vijftig maar komen!"

Toen Bob Dylan op zijn veertigste gevraagd werd hoe hij het klaarspeelde om al die lyrics te onthouden, antwoordde hij: "Ik gebruik het Bob Dylan song book." Ik las dat jij nu een teleprompter mee het podium op sleurt.
Guy Garvey: "Ahum. Ik voelde me een beetje een mislukkeling, weet je, maar als je telkens gemiddeld 2.500 woorden moet onthouden, begint dat na zes platen wel te tellen. Ik moet onderhand een kleine novelle uit het hoofd leren. Nu, iedereen met vier albums op de teller heeft zo'n ding. Voorlopig lukt het eigenlijk nog zonder, dus hij kan terug naar de kleedkamer."

Sta je op het podium met je nieuwe bril?
Garvey: "Nee, daar draag ik lenzen. Dan hoef ik me geen zorgen te maken dat mijn bril tegen de grond gaat als ik me te hard smijt. En zonder ben ik zo blind als een mol, dan donder ik geheid van de bühne. Dus dat is geen optie. Gek eigenlijk, je bent de eerste die mijn bril vermeldt. (Trots) Gekocht bij Specsavers voor een prikje."

Net als Matt Berninger van The National zie je er daarmee eerder uit als een professor literatuur dan als een losgeslagen rockster.
Garvey: "O, ik heb het vijftien jaar geleden al opgegeven om cool proberen te zijn. Dat is veel te uitputtend. Maar vergis je niet: Matt is écht een geleerd man. Ik niet, ik was op mijn twaalfde al afgeschreven op school. Ik heb sindsdien nooit nog huiswerk gemaakt. Toen ik van de schoolbanken kwam, blonk ik nergens in uit. Ik ben ook niet naar de unief geweest. Maar op mijn 38e kreeg ik wel een eredoctoraat van de Manchester Metropolitan University opgespeld, zónder te studeren. I'm a doctor at heart." (Lacht)

Net als Matt houden jullie wel van een drankje onstage. Maar ik las dat je ooit eens één optreden zonder alcohol hebt afgewerkt.
Garvey: Dat was in Seattle, tijdens een radioshow voor een select publiek. Het leek alsof er een bandlid ontbrak. It was fucking terrifying! Nu, ik hou het tegenwoordig beperkt hoor. Een van onze vorige tournees door de VS ben ik helemaal kwijt, ik dronk een fles scotch per show. Nu hou ik het bij een paar wodka-tonics.

"I live and die by the hot and cold in strangers' eyes," luidt het in 'Honey sun'. Dat klinkt verontrustend.
Garvey: "Mijn zenuwen zitten aan de buitenkant: ik krimp in elkaar bij elke vreemde blik die ik van iemand krijg. Ik ga ervan uit dat die persoon het bij het rechte eind heeft en put me uit in verontschuldigingen. Vroeger dacht ik dat iedereen zo in elkaar zit, maar nu weet ik dat er veel mensen zijn die gewoon door het leven huppelen en grijpen wat ze nodig hebben, zonder rekening te houden met de mening van anderen of achterom te kijken. Ik ben altijd bang dat ik op mijn kop ga krijgen omdat ik iets doms gedaan heb."

De grote schrijver Michael Cunningham zei in dit blad onlangs: "Het boek dat je in gedachten had, was altijd grootser dan wat er uiteindelijk kwam uitgerold." Blijf je soms op je honger bij je eigen schrijfsels?
Garvey: "Tuurlijk, ja. Anders kun je er evengoed mee ophouden. Ik heb een wekelijkse radioshow op BBC 6. Toen je belde was ik net de aflevering van vorige week aan het herbeluisteren. Vandaag zou ik niet dezelfde keuzes maken als vorige week, eenvoudigweg omdat ik niet meer dezelfde persoon ben. Je wordt gedefinieerd door het moment. Tegen de tijd dat een album het publiek bereikt, kunnen sommige songs makkelijk twee jaar oud zijn. Daarom werk ik tot de laatste minuut aan de teksten, net voor de finale mastering. Anders verlies je pertinentie. En ja, er isaltijd ruimte voor verbetering." (Lacht)

Een boek is slechts een benadering van het leven, vindt Cunningham. En een song?
Garvey: "Ook. Vergelijk het met de manier waarop we vandaag met elkaar communiceren via het Facebook-profiel dat je samenstelt voor publieke consumptie. Het is het leven door een gekleurde bril. Songs zijn niet meer dan het romantiseren van dagelijkse beslommeringen, overpeinzingen en gebeurtenissen die je in een vorm past die mensen kunnen waarderen. "The first to pour a simple truth in words / Binds the world in a feeling all familiar" luiden de openingsregels van 'New York morning': dat is een idee dat ik gepikt heb van Ralph Waldo Emerson. Telkens wanneer een of ander genie een waarheid verkondigt, heb je die 'ah, natuurlijk!'-gedachte. Iedereen heeft geweldige ideeën in zich, je moet ze alleen uit de lucht weten te plukken."

Je bent naar New York getrokken om er aan de musicalversie van King Kong te werken. Hoe belangrijk was die stad voor dit album?
Garvey: "Ik was er altijd door geïntrigeerd. Ondanks haar glorie en grootsheid is ze erg fragiel, met een eeuwenoude infrastructuur die voortdurend onderhouden moet worden. Gas- en waterleidingwerkers moeten er om de haverklap ondergronds om lekken te dichten, en dat doen ze in een handomdraai. Die balans tussen stoer en kwetsbaar vind ik mooi. Op café was ik er gewoon een English bloke in a raincoat, dat was fijn. Ik hou van de anonimiteit van de vreemdeling en vind reizen sowiesoromantisch – erg handig in een band."

"Tijdens een podcast van het New Yorkse Radiolab had ik een verhaal gehoord over transient global amnesia, waarbij je kortetermijngeheugen het laat afweten. Zoals wanneer je dronken bent en telkens opnieuw hetzelfde verhaal opdist: je reageert elke keer hetzelfde op dezelfde stimuli."

"Na 23 jaar samenhokken in Manchester had ik het gevoel dat met ons hetzelfde aan het gebeuren was. Ik wilde het roer omgooien voor de verveling toesloeg. Ongeveer gelijktijdig zag ik een documentaire over The white album van The Beatles. Daarin bleek dat die gasten op hun productiefst waren wanneer ze niet met z'n vieren in dezelfde ruimte zaten. Dat idee heb ik doorgetrokken naar onze opnames: we zijn met z'n vijven, elke werkdag bleef er iemand thuis. Wat gebeurde was prachtig: elk bandlid schreef naar de geest van de ontbrekende persoon. Mooi en fun. Je kunt geweldige platen maken, maar als je er geen plezier aan beleeft, kun je er beter mee kappen."

Elbow

data: 14/6, 20.00

tickets: €39/44

waar: Paleis 12, Belgiëplein, Laken, 070-79.00.70