Manuel Hermiain: 'In mijn hoofd vervagen grenzen'

Niet alleen Afrika maar ook India en het hele oosterse ideeëngoed oefenden altijd een grote aantrekkingskracht uit op jazzmuzikanten, Coltrane voorop. Met Le murmure de l'Orient vol 2 trekt Manuel Hermia de lijn van het eerste deel uit 2005 door en breidt hij zijn geografische actieradius uit.

Beide delen van Le murmure de l'Orient (telkens een dubbel-cd) zijn uitgegeven als een langwerpig boekwerk met beelden annex filosofische teksten van Manuel Hermia over leven en muziek. De foto's nam hij tijdens zijn vele reizen. Hij is een van de weinige muzikanten die op doorgedreven wijze Oost en West met elkaar verweven, in zijn dagelijkse levensopvatting maar ook in zijn muziek.

Met zijn groep Rajazz vertrekt de saxofonist-fluitist vanuit de jazz, voor Le murmure de l'Orient vormt India de basis. Muziek, beeld en tekst met een sterke spirituele ondertoon zonder dat het kleffe new age wordt. In Espace Senghor zullen Asad Qizilbash (Pakistan), Khalid Kouhen (Marokko), Guo Gan (China) en Mawaran (Libanon) mee op het podium staan.

Wat is het verschil met de vorige release?
MANU HERMIA: Het blijft introverte muziek, ideaal om op te mediteren en vooral om jezelf van binnenuit te leren kennen. Daar waar 'Oriënt' de vorige keer synoniem was met India trek ik nu verder naar China, Marokko, Libanon en Pakistan. Naast de bansuri (Indiase dwarsfluit, gtb) hoor je ook andere traditionele instrumenten zoals guembri, sitar, sarod, erhu, daf, mridangam en tabla's. Het is kleurrijker maar de homogeniteit en de intimiteit blijven gerespecteerd.

Welke meerwaarde voeg jij als buitenstaander aan die eeuwenoude tradities toe?
HERMIA: Om heel eerlijk te zijn: niets! Wat ik doe, is dit hele ideeëngoed naar hier brengen. Bij ons is men niet zo vertrouwd met de benadering van muziek van binnenuit. Die opvatting staat lijnrecht tegenover bijvoorbeeld freejazz, waar je heel uitzinnig kunt tekeergaan. Net als in India hangt bij mij alles samen, het is een totaalvisie. Belangrijk is het heel simpel te houden en je hoofd leeg te maken. Het is een vorm van minimalisme in de zin van bij het essentiële te blijven.

Kunnen we dit nog jazz noemen?
HERMIA: In Indiase en oosterse muziek speel je altijd 'modaal'. Het materiaal is gelimiteerd, maar je kunt dieper gaan. In jazz heb je dan weer meer mogelijkheden in de breedte binnen één compositie. Het zijn twee totaal verschillende manieren van spelen. In mijn hoofd vervagen duidelijk de grenzen tussen Oost en West. In mijn groep Rajazz overheerst jazz, Le murmure de l'Orient past dan weer strikt genomen niet in het vakje jazz. De muziek is wel voor negentig procent geïmproviseerd, net een van de pijlers van jazz. Waar trek je de grens? Ik heb me al dikwijls afgevraagd wat Coltrane zou hebben gedaan mocht hij verder hebben geleefd, hij begon er net mee toen hij overleed.

Hoe ging je te werk om dat broze luistermateriaal op de juiste manier op te nemen?
HERMIA: We namen op in een kleine studio in Waals-Brabant. We wilden er geen geluidstechnicus bij om een zo hoog mogelijke graad van intimiteit te bereiken. De stukken zijn bewust in duo of maximaal in trio opgenomen terwijl de lengte van de nummers varieert tussen de tien en de twintig minuten, op een paar uitzonderingen na. Enkel op die manier bereik je de gewenste intensiteit en coherentie. In onze concerten zit wel meer dynamiek verweven.

Manuel Hermia
wanneer: 8 februari 2013 om 20.30 uur
tickets: €12/13/14
----------------------------