Rockzanger Richard Hawley verwerkt verlies met gitaren

De voorbije jaren vielen de albums van Richard Hawley vooral op door hun orkestrale grandeur. Maar geconfronteerd met de dood van een goede vriend grijpt de zanger uit Sheffield op 'Standing at the Sky’s Edge' terug naar zijn eerste liefde, de gitaar. “Ik moest opnieuw kiezen voor simpele dingen voor het te laat was.”

EMI heeft voor Richard Hawley een hotelkamer (inclusief champagne) geboekt in het chique Metropole Hotel in hartje Brussel, en de Britse zanger geniet er met volle teugen van. Alleen de boeken die op de kamerwand geschilderd zijn, vindt hij wat cheesy. Maar dat er beneden een foto hangt waarop Albert Einstein poseert met Marie Curie doet zijn hart sneller slaan. "Wie weet heeft hij ooit nog in deze kamer geslapen," dagdroomt hij.

Om maar te zeggen: Hawley is een crooner die ook boeken leest, een veertigplusser met jongensachtige blik die houdt van wetenschap. En na Standing at the Sky's Edge, 's mans zevende soloplaat alweer, kunnen we met zekerheid stellen: een autodidact die de wondere wereld van de wetenschappen en in concreto de grootsheid van het universum aangrijpt om dichter tot zichzelf te komen.

Mercator
We praten over Mercator, wiens 500ste geboortedag we dit jaar vieren en Hawley vraagt ons of we het boek 'The history of maps' kennen. "Ik ben gek op al die oude, niet erg accurate landkaarten, want ze laten je toe om in de geesten te kruipen van de mensen die vroeger leefden en te kijken met hun blikveld." Even later raadt hij ons 'The map that changed the world' aan.

Het boek over William Smith, de vader van de moderne geologie, blijkt de perfecte brug naar zijn nieuwe album. Hawley: "Smith tekende de eerste geologische kaart van Engeland. 60 jaar voor de publicatie van Darwins 'On the origin of species' leidde hij na grondige studie van de rotslagen af dat de wereld veel ouder moest zijn dan toen algemeen werd aangenomen. De man was van arme komaf en zag er een beetje saai uit, maar hij daagde wel de Bijbel uit! Het werd hoog tijd. Ik heb er geen wetenschappelijke bewijzen voor, maar zonder religie hadden we volgens mij duizend jaar eerder al een man op de maan gezet."

Imploderende ster
Vandaar het tomeloze respect van Hawley voor iemand als Galileo Galilei, die in de 17de eeuw al bewees dat de aarde niet het middelpunt van het heelal kon zijn. "Maar waren me dat daar een stelletje idioten aan het hoofd van de kerk. Weet je wat het is? Het menselijk ras denkt altijd dat het zich at the edge of the sky bevindt. Maar dan staat er iemand als Galilei of Isaac Newton of Einstein op die fundamenteel onze manier van denken verandert."

Waarop Hawley tot de kern van zijn betoog komt: "Ik heb een leeftijd bereikt waarop ik mensen begin te verliezen. Vandaar waarschijnlijk de drive om uit te zoeken waar we naartoe gaan. Maar ik weiger me aan een religie over te geven. Dat zou al te makkelijk zijn. Ik vind het fascinerend dat je aan de buitengrenzen van dit universum ook dingen vindt die op je vinger liggen. En dat er ooit één ster is geïmplodeerd die dit alles heeft gecreëerd: goud, uranium, alle zware metalen, ons. Het intrigeert me dat niets op deze planeet hier vandaan komt en vind troost in de gedachte dat ook ik later opnieuw herverdeeld zal worden, want het enige dat echt doodgaat is ons ego. Bange ego's verzinnen dan maar een god, maar ik neem er vrede mee dat ik zal opgaan in het geheel.

"Here we are / Lent to the earth by the stars", zingt Hawley op 'Before', een van de tracks op de nieuwe cd. Die deels wetenschappelijke, deels emotionele zoektocht naar zingeving staat centraal op Standing at the Sky's Edge, waarop Hawley afscheid neemt van zijn gitaar buddy Tim McCall, die overleed in 2010. Op een andere track, 'Leave your body behind', klinkt het dat iedereen een "body of work" achterlaat. "Het gaat niet om een fysieke verschijningsvorm," legt de zanger uit. "Maar om een emotionele respons op de dingen rondom je. Ben je sterk genoeg om vriendelijk te zijn? Doe je wel moeite om de mensen rond je echt te begrijpen, op een diepgaand emotioneel niveau? En dan heb ik het niet over bloemen, regenbogen of andere hippie-bullshit. De hippies faalden omdat ze niet realiseerden dat liefde en vrede geen mode-items zijn, maar een geesteshouding."

"De eerste reactie op verlies is verdriet", vervolgt hij. "Maar de mensen die zijn heengegaan zouden niet willen dat ik me zou laten gaan. Ik weiger een slachtofferrol." En dus klinken we de glazen. Het is niet Hawley's gewoonte om champagne te drinken tijdens interviewsessies, zegt hij, maar ik ben de laatste en hij vindt het wel passen bij het authentieke, pralerige decor. "Ik ga niet zitten mokken als een boos kind. Dat helpt je niet vooruit. Het is makkelijk om kwaad te worden, zeker gezien de sociaal-economische en politieke toestand. Dit album is misschien wel politiek geladen, maar dan op een emotioneel niveau. De gitaren die de overhand krijgen zijn als het ware mijn sleutelgat geworden om naar de wereld te kijken. Ze blijven mijn eerste liefde. Na al die orkestrale platen overheerst het simpele plezier om te stoeien met gitaren opnieuw."

Border collie
We tonen Hawley een oude foto, die dateert van toen hij nog gitaar speelde bij de Britpopformatie Longpigs, en vragen hem de zeven verschillen aan te duiden met de muzikant die voor ons zit. "Eigenlijk is er maar één," zegt hij. "En dat is levenservaring. Ik had het toen vooral heel erg druk, had minder tijd om na te denken. Precies omdat wat ik wilde zeggen nu zo belangrijk was, nam het maken van deze plaat veel langer in beslag dan alles was ik voordien gedaan had. Ik moet eigenlijk mijn border collie danken. Hij is fucking awesome. De laatste vijftien maanden bracht ik vooral met hem door. Hij gaf me perspectief. Na de dood van Tim moest ik er sowieso even tussenuit, achteruit leunen en er gewoon weer even van genieten om een vader, een echtgenoot en het baasje van mijn hond te zijn. Ik moest opnieuw kiezen voor die simpele dingen voor het te laat was. Ik moest weer mens worden. Omdat dit gitaaralbum alles behalve commercieel klinkt, had ik me al voorbereid op een meer obscuur muzikaal bestaan, maar ironisch genoeg blijkt het nu toch aan te slaan."

Wie het beluistert (en echt luistert) hoort ook dat bredere perspectief. Waar Hawley vroeger vaak anekdotisch schreef, komt het nu van binnenuit. "Je bent de enige die het begrijpt, mate. (schudt me de hand) Ik heb vijftien interviews achter de rug, en je bent de eerste die me dat zegt. Maar zo voelt het ook: het begon vanbinnen, en ik heb het eruit moeten sleuren. Vroeger reageerde ik steevast op dingen die gebeurden in de buitenwereld, maar nu moest ik alles zelf eerst doorvoeld hebben."

20.00, SOLD OUT!