Show Case zet Afrikaanse immigranten in de schijnwerpers

Vrijdag vond in het Beurscafé de eerste editie van Show Case plaats. De vzw Globe Aroma gaf vier groepen van Afrikaanse immigranten de kans te tonen wat ze in hun mars hebben. Goed voor een geva­rieerde avond, die uitmondde in een dansfeest. “Al jaren geleden dat ik nog zo gedanst heb!”

D e groep Terya Kan Do bijt om kwart over acht de spits af in een al half vol gelopen Beurscafé. De band rond de jonge Malinees Momo Kouya­té vermengt traditionele West-Afrikaanse muziek met funky baslijnen en Cubaanse percussie.

Kouyaté toont zich een meester in het bespelen van de balafoon, een houten xylofoon met kalebassen als klankkast, maar als frontman komt hij nog een beetje te kort, zowel in stem als in podiumprésence. De percussionist speelt Cubaanse conga's en bongo's, maar hij gaat erop tekeer als waren het djembés, met snelheid en (soms overmaatse) brute kracht. Ook de elektrische gitaar heeft moeite zich te meten met de meesters uit Mali, een land dat sinds de jaren 1970 een sterke gitaartraditie ontwikkelt.

Terya Kan Do zal nog heel wat moeten repeteren alvorens een wild card te verdienen voor het reguliere concertcircuit. Nochtans is dat de bedoeling van deze showcase van Globe Aroma, een Brusselse vzw die kansen wil bieden aan asielzoekers, vluchtelingen en nieuwkomers met artistieke activiteiten. Maar Kouyaté is jong, tijd zat dus om zijn band op kruissnelheid te krijgen. Naast muziek maakt hij overigens ook beelden in keramiek.

Tradi-modern
Het duo Afonike brengt de West-Afrikaanse traditie op een heel andere manier. Balafoon, duimpiano, djembé en traditionele zang gaan hand in hand met slam, een moderne manier om teksten ritmisch voor te dragen. "Meestal wordt er geslamd op een hiphopbeat of dub; ook wij zijn begonnen als rappers. Maar toen dachten we: waarom niet slammen op onze traditionele muziek?" vertelt slammer/duimpianospeler Mohamed Keita na het concert. Fantastisch hoe deze twee jonge mannen de oeroude Afrikaanse traditie en urban street culture doen samenvloeien.

De set opent met een slam waarbij Keita de Belgen bedankt voor hun gastvrijheid. "Ik ben in Brussel met open armen ontvangen, ik heb de kans gekregen om bij Globe Aroma te repeteren, en sindsdien hebben zowel Brusselaars als Vlamingen en Walen de deuren voor me open gezet."

Als Keita de gongoma begint te bespelen, heeft hij het publiek helemaal mee. De grote duimpiano heeft een bijna elektronische klank, de zogenaamde tradi-moderne sound die de Congolese Konono N°1 wereldkundig gemaakt heeft. De muziek neemt het publiek mee in een trance waarbij traditionele zang en vurige slams elkaar afwisselen.

Keita is een geboren spreker en een uitstekend schrijver. Zijn teksten zijn geëngageerd en vlijmscherp. "Ze komen recht uit mijn hart. Ik zing over de actualiteit, de problemen die mensen ondervinden, zowel in Afrika als hier," zegt de jonge Guineeër, die de kleurrijke kleren van het duo zelf ontwerpt. "Ik sta op voor gerechtigheid, en ja, dat is soms provocerend. Ik hoop dat het mensen doet nadenken over de gang van zaken in deze wereld."

Vuur en vlam
Van politiek geëngageerde teksten gaat het naar een authentiek Congolees dansfeestje. Bhelly brengt heerlijke rumba en soukous, aangevuurd door drum en door sterke elektrische gitaarsolo's: "Tout le monde à gauche, à droite, en haut, en bas, à gauche, à droite" - allemaal volgen en shaken maar. Het publiek is helemaal mee en het feestje barst los in een intussen volgelopen Beurscafé. Een deel van het publiek is duidelijk voor deze band gekomen. Zanger Bhelly en gitarist Jordan Diapason speelden in Kinshasa al samen, en bij hun aankomst in Brussel kregen ze via 'notre ami' Ernst Maréchal en Els Rochette van Globe Aroma de kans daar te repeteren. Hun doel? "Faire bouger les gens!" Diapason ziet het groot: "We zijn een demo van vier nummers aan het opnemen om op festivals te spelen. We willen rondreizen om het overal in vuur en vlam te zetten."

Afsluiter van de avond is Jupiter & Lamp Fall Sarafina, de band rond de Senegalees Jupiter Diop, die met zijn lange dreadlocks geen aanhanger is van het Jamaicaanse rastafarisme, maar van de mystieke moslimbroederschap Baye Fall, die standaard hun haren laten groeien tot dreadlocks en uitbundig kleurrijke kleding dragen.

Diop en de zijnen hebben het geluk dat ze als laatsten mogen optreden: terwijl de andere bands maar een halfuur krijgen om te tonen wat ze in hun mars hebben, mag Lamp Fall Sarafina een volledig concert geven, een mix van Senegalese blues en reggae.

Jupiter Diop is de enige muzikant van de avond die zijn strepen in België al verdiend heeft. Hij stond met zijn reggaeband Ma Shi Faï al op de meeste Brusselse zomerfestivals, en de groep brengt in de lente haar debuutalbum uit. Globe Aroma hoopt dat ook de drie andere groepen daarin slagen.

"We willen zichtbaarheid geven aan de muzikanten," zegt Els Rochette, de directrice van Globe Aroma. "Ze zijn heel talentvol, maar ze zijn hier nieuw en hebben geen netwerk. En dat netwerk is nu net zo belangrijk om je te lanceren in de muziek. Muzikanten van hier kunnen altijd via via ergens beginnen, nieuwkomers niet. We willen geen management­bureau worden, maar muzikanten wel helpen bij hun eerste stappen in de Belgische muziekwereld. In de hoop dat boekingskantoren en festivals hen oppikken."

Al de groepen van vanavond zijn op de een of andere manier begonnen bij Globe Aroma. Ze vonden er ruimte om te repeteren, of ontmoetten er andere muzikanten. De bedoeling is in mei een tweede Show Case te organiseren, dan hopelijk ook met niet-Afrikaanse groepen. "De Afrikanen hebben de weg naar Globe Aroma gevonden, andere asielzoekers nog niet," vertelt Rochette. "Er komen veel Irakezen en Iraniërs aan, en daar zitten ook artiesten tussen. We gaan onszelf opnieuw actiever promoten in het Klein Kasteeltje (open opvangcentrum voor asielzoekers, BT), zodat ook zij weten dat ze bij Globe Aroma terechtkunnen."

Op het einde van de avond straalt Rochette van voldoening. "Er was veel volk, een heel gemengd publiek ook, zowel in leeftijd en geslacht als afkomst. En er was een groep uit het Klein Kasteeltje." Die groep is gekomen met een vrijwilliger van Globe Aroma in het kader van de Cultuurlijn, een nieuw project waarbij zo'n twintig vrijwilligers elke maand mensen uit het Klein Kasteeltje meenemen naar een dans-, theater- of muziekvoorstelling of tentoonstelling. "Het is een manier om hen vertrouwd te maken met de stad en te laten zien dat er heel wat gratis activiteiten zijn. Zodat ze nadien nog eens terugkeren, dat ze het 'normaal' vinden om te genieten van het culturele aanbod. Want de interculturaliteit van de kunstensector laat echt nog te wensen over."
--------------------------------------

Meer op 02-511.21.10 of globearoma.be. Tot en met 8 maart hangen bij Globe Aroma (Cellebroersstraat 16) de schilderijen van Samir Hadi Al Zahawi. De Iraakse kunstenaar werd tijdens zijn residentie bij Globe Aroma opgepakt en uitgeleverd aan Nederland, waar hij in een gesloten instelling zit en dreigt teruggestuurd te worden naar Irak. (Van maandag tot en met vrijdag van 9 tot 17 uur; gratis toegang)