Zanger Tom McRae: tranen van een laaglander

“Het is de eerste keer dat ik er een journalist over sprak,” bekent hij op het einde van het interview. De Engelse singer-songwriter Tom McRae voelde zich een beetje als een vampier omdat hij expliciet zingt over een goede vriend, die hij vond na de zelfmoord. “Maar erover schrijven was voor mij de enige manier om het een plaats te geven.”

Hij had de lijst met te mijden termen nochtans een ereplaats gegeven op de muur van zijn studio: river, sea, ocean… "Want hoe cliché kan een singer-songwriter zijn die het over een 'rivier van tranen' of een 'oceaan van verdriet' heeft? Lulkoek, niet waar?" Toch put Tom McRae op zijn nieuwe plaat From The Lowlands precies uit die onuitputtelijke bron van watermetaforen. "Ik denk dat het die voortdurende flux is, eigen aan de menselijke staat. We bestaan voor het grootste deel uit water, en we leven op het ritme van de maan, net zoals de getijden. Komt iets met het tij, goed of slecht, dan zal het op een dag ook weer weggaan met het tij. Daar moeten we ons tijdens het leven mee proberen te verzoenen."

"Water heeft bovendien een kalmerend effect op me," vervolgt de laaglander die onlangs verhuisde naar overstromingsgebied in het zuidwesten van Engeland. "Het dorp waarin ik nu woon is afgesneden van de buitenwereld. Er zit zoveel water in de grond dat het er vanaf dat het een beetje regent overstroomt." Hij zegt dat hij er aan had moeten denken voor hij er ging wonen, maar anderzijds geniet hij er ook van. "Ik hou van het idee dat om creatief te blijven je je soms af moet snijden van het vasteland. Ik ben vergeten van wie de quote precies is, maar 'je ontdekt geen nieuwe continenten zonder de moed om de oude kust uit het oog te verliezen' [van de Franse schrijver en Nobelprijswinnaar Andre Gide, red.]."

Krop-in-de-keel-liedjes
From The Lowlands is eigenlijk de wederhelft van The Alphabet Of Hurricanes (2010). "De meest verstilde, melancholische nummers had ik toen apart gehouden. En ondertussen verzamelde ik een aantal nieuwe nummers die aansloten bij die elementaire aanpak." Het zijn krop-in-de-keel-liedjes die aan zeggingskracht winnen als je hun achtergrond kent. Eerst draait McRae nog wat om de hete brij heen, maar aan het einde van het interview, geeft hij prijs welk verdriet hij moest wegspoelen: drie jaar geleden vond hij het dode lichaam van Phil McKinnie, een goede vriend die zichzelf na een zware echtscheiding van het leven benomen had.

"Ik wilde er eerst niet over schrijven, want zoiets intiem gooi je toch niet zomaar op straat? Ik ben toch geen vampier? Maar de liedjes kwamen vanzelf en het is mijn therapie geworden. Ik moest het uit mijn systeem krijgen. Het is het wreedste, meest expliciete en donkerste waarover ik ooit geschreven heb. Het gaat niet louter over het missen van je meisje, ook al sleur je je liefdesverdriet je hele leven mee. Ik besef nu meer dan ooit dat ook die donkerste stuff deel uitmaakt van het leven."

'Songs enige manier om leven te begrijpen'
"Op een begrafenis wenen mensen soms terwijl ze de overledene helemaal niet leuk vonden. Ze huilen voor zichzelf, niet voor de overledene. Bij het maken van de nieuwe plaat heb ik me vaak afgevraagd: ben ik één van die kerkgangers die zijn tranen faket, of is dit echt? Pas wanneer ik er vertrouwen in had dat het echt was, dat dit mijn manier was om ermee om te gaan, heb ik doorgezet. Weet je wat het is? We hebben geen concept van de tegenwoordige tijd, omdat we hem nog volop aan het (be)leven zijn. We kunnen de dingen alleen begrijpen in een historisch perspectief. Er songs over schrijven is voor mij de enige manier om het nu te begrijpen en te structureren."

"Muziek mag pijn doen," besluit de zanger. "Het leven doet dat ook. En triestige muziek kan een verheffend effect hebben. Daar trek ik me aan op, want ik ben helemaal niet die armzalige, melancholische, getormenteerde man waarvoor sommigen me verslijten. Ik heb ups en downs zoals iedereen. Maar omdat ik in de eerste plaats op mijn muziek beoordeeld wilde worden, heb ik deze down een tijdje voor mezelf gehouden."

19.30, €17/20.