Zangeres Lou Doillon: 'Ik voel me bevrijd'

Als kind van regisseur Jacques Doillon en actrice en sekssymbool Jane Birkin leek Lou Doillon voorbestemd voor een carrière op het witte doek en op de catwalk, maar op haar dertigste wil ze geen rollen meer spelen. “Ik ben bang van het leven, maar het schrikt me niet af om er over te getuigen.”

Ze heeft het geluk gehad de voorbije tien jaar een vrij teruggetrokken leven te kunnen leiden, zo geeft Lou Doillon ruiterlijk toe bij haar debuut als zangeres. Ze kwam net genoeg aan de bak als actrice, model en styliste om lang aan de zijlijn te blijven. En ook al kon je haar atypische schoonheid bewonderen in de bladen, thuis had ze niet eens een televisie, laat staan dat ze de magazines las die haar in de schijnwerpers plaatsten.

"De afstand die ik zo creëerde was soms behoorlijk angstaanjagend, maar anderzijds ook heel gezond. Ik maakte tijd om te tekenen en te studeren, over hoe mensen functioneren bv.. Eigenlijk was ik als twintiger vooral een getuige van het leven, wat ik als een grote luxe beschouw." Het waren ook de jaren dat ze gitaar leerde spelen en ontwaakte als singer-songwriter. Maar pas toen haar producer, de Franse superster Etienne Daho, haar vertelde dat hij een aantal mensen naar haar muziek had laten luisteren, begon er iets te dagen, vooral omdat hij er expliciet had bij vermeld dat die mensen niet wisten wie ze was. "Ze vonden me authentiek en oprecht. Ik was totaal verrast."

Je begon pas gitaar te spelen na je twintigste. Welke plaats nam muziek dan in tijdens je jeugd?
Lou Doillon: Als kind was ik er zo door geobsedeerd dat ik dacht dat ik gemaakt was om als groupie door het leven te gaan. Ik dweilde de concerten af, was bezeten door muzikanten. Ik herinner me geweldige concerten van Pearl Jam toen ik elf was en werd omvergeblazen door Eddie Vedder. Ik was verliefd op al mijn neven die in de jaren negentig bij Londense punk- en rock-'n-rollbands speelden. Ik was verliefd op de vader van mijn zoon (de Amerikaanse muzikant Thomas-John Mitchell, red.), nog steeds een geweldig gitarist trouwens. Maar ik was er daarnaast ook van overtuigd dat een muzikale carrière niets voor mij was. Zelfs toen ik deze plaat aan het opnemen was en mijn manager zei: "Volgende keer sta jij op dat podium," kon ik me daar niets bij voorstellen.

Hoe kwam dat?
Doillon: Ik dacht: het is toch niet omdat ik een beroemde familie heb dat ik me alles kan veroorloven. Weet je, mijn familieleden waren veeleer acteurs en performers, geen muzikanten. Ik voelde me niet echt gezegend met een bepaald talent en deed maar wat: ik hield dagboeken bij, ging naast acteren ook tekenen en ontwerpen, begon muziek te maken…

Bizar genoeg waren de dingen die je verborgen hield voor de buitenwereld het meest interessant.
Doillon: Precies, daar wees mijn producer Etienne Daho me ook op. "Hoe durf je je muziek alleen voor jezelf houden!", zette hij me voor het blok. "Muziek moet gedeeld worden." Het binnenhalen van Etienne was natuurlijk een lepe truc van mijn moeder geweest. Ze was al een hele tijd ontroerd door mijn muziek. Maar ze blijft nu eenmaal mijn moeder, dus geloofde ik haar niet als ze me zei dat ik goed was. Op een bepaald moment stelde ze zelfs voor om mijn plaat te producen, maar dat was echt wel het allerlaatste wat ik wilde. (Lacht) Koppig als ze is nam ze daar geen vrede mee en schakelde ze Etienne in.

Je wilde je muziek voor jezelf houden, maar blijkbaar had je er geen probleem mee ze in familieverband te laten horen?
Doillon: Ja, vreemd hè? Mijn moeder bleef ook maar zeggen dat ik alles achterstevoren deed. Ik was helemaal niet bang om mijn intiemste schrijfsels te delen met mijn familie. Op een bepaald moment zei mijn zoon me zelfs vlakaf: 'Maar ga er dan toch echt voor.' (Lacht)

Je zoon wilde dat je de existentiële twijfels, waar je debuutplaat Places bol van staat, ook zou delen met de rest van de wereld?
Doillon: Ja (lacht), min of meer. En nu voel ik me bevrijd. Ik heb 17 jaar lang andermans woorden in de mond genomen. Eindelijk kon ik het over mezelf hebben. Het bizarre is dat ik bang ben van het leven, maar niet om er over te getuigen. Dat was ook Etienne meteen opgevallen. Hij vroeg me of ik geen angst had om openlijk te tonen hoe droef, bang of jaloers ik was. Maar dan was mijn reactie altijd: is dat niet de taak van elke artiest? Als ik mijn stem verhef, dan is het toch alleen maar om iets te zeggen wat anderen niet gezegd krijgen.

De rol van singer-songwriter ligt je?
Doillon: Ik ben beïnvloed door iedere muzikant die de authenticiteit waarmee hij zich uitdrukt de kern van zijn of haar muzikant zijn vindt, van Bob Dylan en Leonard Cohen over Rufus Wainwright en Fiona Apple tot de antifolkbeweging. Jammer genoeg wordt dat nu soms beschouwd als ouderwets, al dan niet omdat de meeste mensen niet van de waarheid houden. Maar ik zal niet versagen hen eraan te herinneren (lacht), want singer-songwriter zijn lijkt me een veel betere manier om te communiceren dan een of andere filmrol of een verschijning op de catwalk.

De grijstinten van de clan Doillon-Birkin
Lou Doillon heeft met Places een opvallend oprechte singer-songwritersplaat gemaakt. Die hang naar authentieke gevoelens staat volgens haar niet helemaal los van de beroemde artistieke familie waarin ze opgroeide en die ondertussen talloze vertakkingen heeft in de cinema-, de mode- en de muziekwereld, langs beide kanten van het Kanaal.

Lou heeft vier halfzussen, twee langs vaders kant, Lola en Lily, en twee langs moeders kant. Kate Barry, dochter uit Jane Birkins eerste huwelijk met John Barry, de filmcomponist van de James Bond-soundtracks, is fotografe. Actrice en zangeres Charlotte Gainsbourg is het liefdeskind uit de turbulente romance tussen Serge Gainsbourg en Birkin. Die verliet de agent provocateur van het Franse lied in het begin van de jaren tachtig voor regisseur Jacques Doillon. Hun dochter Lou werd geboren in 1982. Maar toen Serge in 1991 overleed, liep ook Jane's relatie met Jacques op de klippen.

"Dat ik niet bang ben om mijn gevoelens te uiten is waarschijnlijk een gevolg van mijn opvoeding, tussen mijn moeder, mijn vader en Serge en zijn hele bende," zegt Lou. "Stuk voor stuk zijn ze altijd heel eerlijk en open tegen mij geweest over gevoelens, en de ambiguïteit ervan. Zij hebben me al op heel jonge leeftijd geleerd dat het leven nooit zwart of wit is, dat alles een grijstint is, dat je van mensen kan houden die je tegelijk haat, dat je mensen kan missen die je pijn hebben gedaan. Ik heb dan ook de neiging om me als zangeres letterlijk in zo'n troebele positie te plaatsen.

Ik snap de complexiteit van een song als Don't explain (dat Billie Holiday schreef toen haar echtgenoot thuis was gekomen met sporen van lippenstift op zijn kraag), want je kan iemand graag zien die je heeft bedrogen. Of neem Leonard Cohen's Famous blue raincoat, een song over de minnaar van zijn geliefde. Eigenlijk wordt het dan pas echt interessant, want het gaat niet meer over modale, maar over heel aparte grijstinten. En is dat niet de schoonheid van de mensheid, dat we zo'n vreemde wezens zijn dat dat allemaal mogelijk is?"

8/12, 19.30, sold out!, Botanique, Koningsstraat 236, Sint-Joost-ten-Node, 02-218.37.32, www.botanique.be
12/5, 20.00, €17/20, Koninklijk Circus, Onderrichtsstraat 81, Brussel, 02-218.20.15, www.cirque-royal.org