Het stond in de sterren geschreven dat Zwangere Guy en Marc Didden, de rapper en de rocker, elkaar ooit tegen het lijf zouden lopen in dit gehucht in een moeras. Allebei schoven ze geleidelijk op van de korst naar het hart van de hoofdstad. En ze mogen dan uit andere generaties stammen, op hun liefde voor muziek en taal, en op het gevoel ondanks rampspoed fiere Brusselaars te zijn, staat geen leeftijd.
© Heleen Rodiers
Dat Gorik van Oudheusden alias Zwangere Guy (30) in een radiointerview gezegd had in zijn leven maar vier boeken te hebben gelezen, en dat er daar één van Marc Didden (volgende zomer 70) bij zat, was ook de gevierde filmmaker, auteur en columnist al ter ore gekomen, en het beviel hem wel. “Ik moet dringend een nieuw boek schrijven, zodat je er nog één kan lezen,” klinkt het plagerig. Zelf heeft Didden de voorbije dagen aandachtig naar Wie is Guy? geluisterd. Hij is de plaat gaan kopen in de pop-upshop op de Vlaamsesteenweg. Dat vond hij belangrijk, want wat hij zelf betaalt, beluistert hij nog altijd vaker dan wat hij krijgt. Dat zijn ogen nog zeer doen van de kleine lettertjes in het cd-boekje, blijft hij zijn jonge vriend dissen, om hem daarna beurtelings met anekdotes, complimenten en raad te overladen. “Maar het belangrijkste is dat ik de vibraties die ik jaren geleden vastlegde in mijn film Brussels by night, die de stad op een andere manier liet zien dan men gewoon was, ook ervoer bij de beluistering van zijn plaat. Ik herken er het Brussel van nu in, met haar meertaligheid, het door elkaar lopen van genres, geluiden en voicemailberichten. Ik vind het alleen jammer voor jonge mensen dat ze albums tegenwoordig meestal in stukjes beluisteren, want net zoals Sgt. Pepper’s van The Beatles hoor je dit werkstuk best van a tot z.”
© Heleen Rodiers
Het straffe is dat ik mijn nieuwe plaat en alle persoonlijke heavy shit erop nuchter heb geschreven
Hoe hebben jullie elkaar leren kennen?
Marc Didden: In koffiebar OR in de Ortsstraat (ergens onderweg tussen huize Didden in de Dansaertstraat en Guy’s stamcafé en toekomstige studio in de Anspachlaan, tp). Nieuwsgierig googelde ik diezelfde avond nog het bandje waar hij in zat. Ik was meteen geïnteresseerd, ook al omdat ze hun ding niet in fake Engels, maar in het Nederlands durfden te doen, en omdat ze zegden wat ze dachten. Toen we elkaar later op een koffie trakteerden, zei de barista dat ze het zo’n mooi gezelschap vond: een ouwe pee uit de rock, een jonge gast die graag ouderwetse zwarte r&b hoort (hun vriend Jan Paternoster van Black Box Revelation zat er ook bij, tp) en een jonge kerel die bezig is met dingen die nu in de stad gebeuren. Ik heb hem ook meteen verteld dat ik Zwangere Guy maar een onnozele naam vond. Het doet me aan Prins Carnaval denken. Maar het kwaad was al geschied. (Lacht) Zo ging het met Canvas ook, of met Humo, dat eerst Humoradio heette.
Zwangere Guy: Marc was te weten gekomen dat ik gezegd had dat ik Een gehucht in een moeras, zijn verhalenbundel over Brussel, gelezen had. Uit dankbaarheid heb ik hem later op café een cd van STIKSTOF gegeven, want via zijn boek ben ik op reis kunnen gaan in mijn eigen stad. Hij heeft me met nieuwe ogen naar Brussel doen kijken. Plots zag ik zaken die ik nooit eerder gezien had. (Tot Didden) Jij hebt veel smiles op mijn bakkes gebracht. Neem alleen maar de anekdote over café Freedom, aan de overkant van den bak in Vorst. Mijn stiefpa heeft daar trouwens zeventien jaar gezeten.
Didden: De naam van dat café alleen al. Ik heb er ooit een ex-gedetineerde zien binnenkomen die zo lang had vastgezeten dat hij dacht dat het nog tien frank was voor een pint. Toen hij twee vijffrankstukken op de toog legde, kreeg hij te horen dat het twintig frank was. Tragisch toch?
Zwangere Guy: Ja, maar alleen jij kan dat zo prachtig en met de nodige ironie neerschrijven.
Hoe zit het met de kwaliteiten als tekstdichter van je hiphopvriend?
Didden: Als je hem zo op straat zou tegenkomen, ziet hij eruit alsof hij zich niets van zijn teksten aantrekt, maar ik had al rap door dat dat alleen maar schijn is. Hij is enorm met taal bezig. In mijn lessen scenario schrijven aan Sint-Lukas leerde ik mijn studenten dat de ondertekst nog belangrijker is dan de tekst. Zeg niet tegen een vrouw: “Ik zie u graag en wil met u naar bed,” maar vraag: “Ik heb thuis een hele speciale thee, wil je die eens proeven?” Zo werkt het ook met scenario’s en liedjesteksten. De sfeer is belangrijk, en wat dat betreft is Gorik op de goede weg. Zelf luister ik niet altijd naar wat er gezegd wordt, maar hier wel, omdat ik voel dat iemand er zijn ziel in heeft gestopt.
Zwangere Guy: Ik kan dat niet, niet luisteren. Als ik muziek opleg, dan luister ik naar elke noot, naar elk instrument, en vooral naar elk woord.
© Heleen Rodiers
| Marc Didden (links) en Zwangere Guy in hun geliefde gehucht in een moeras: “Marc heeft me met nieuwe ogen naar Brussel doen kijken. Hij hebt veel smiles op mijn bakkes gebracht”
Heb jij ook iets met hiphop, Marc?
Didden: Ik weet veel over rock, blues, jazz en folk, maar ben dus geen hiphopkenner. Toch is het me in bescheiden dosissen altijd goed bevallen. Ik was in de jaren 1980 toevallig in New York toen ik voor het Beacon Theatre, waar normaal alleen rockgroepen speelden, plots allemaal jonge zwarten zag staan met net zo’n onnozele muts. (Wijst naar Zwangere Guy, die de kap van zijn hoodie over zijn pet heeft getrokken) Bleek dat Run-DMC er die avond speelde. Het werd mijn eerste hiphopconcert. In 2000 liet ik de rappende vrienden van de Marokkaanse acteur Mourade Zeguendi de soundtrack maken van mijn kortfilm Bruxelles mon amour. Maar wat onze vriend hier presteert, is iets heel anders dan die “nique ta mère”-achtige rhymes. Op Wie is Guy? hoor ik ook namen passeren als Muddy Waters…
Zwangere Guy: … Canonball Adderley, Dave Brubeck.
Didden: Voilà, volgens mij ben jij je tengels serieus aan het openslaan en een open blik is voor mij altijd de basis geweest voor kwaliteit. Ik vond het plezant om al die echo’s van andere muziek te horen op je plaat. Ik heb ze nu ook in mijn computer gestoken, zodat je shufflegewijs ook echt na Muddy Waters kan komen, en zo hoort het ook. Het besef dat alle muziek ergens vandaan komt, is belangrijk.
Zwangere Guy: Alles wat wij maken wordt gesampled. Onze funderingen zijn bestaande beats en breaks. We spelen geen instrument en hebben dus alleen onze stem om het verschil te maken. Maar mag ik jou ook iets vragen? Schrijf jij weleens dronken?
Didden: Ik heb vroeger toen ik student was wel redelijk veel gedronken, maar nooit als ik werkte.
Zwangere Guy: Vroeger schreef ik altijd onder invloed, van pintjes of van een joint.
Didden: Van een doobie, zoals je in je teksten zegt!
© Heleen Rodiers
| Marc Didden
Volgens mij is Gorik zijn tengels serieus aan het openslaan, en een open blik is voor mij altijd de basis geweest voor kwaliteit
Daarnet stond hij in zijn GUY-shop nog te shaken op de reggaebeats van ‘Pass the dutchie’, wat me bij een andere, dit jaar gevierde artiest brengt: Bruegel. Marc, in de podcasts die je als verlengstuk van Een gehucht in een moeras voor Klara maakte, zeg je dat zijn strafste schilderijen iets duisters hebben, en dat ook hij aan de verdovende middelen moet hebben gezeten.
Didden: Hennep, papaver, opium… Wij hebben dat niet uitgevonden. Persoonlijk ben ik daar niet zo voor, maar de grootmeesters kenden dat allemaal. Dylan, Bacon, Bruegel en Bosch wisten volgens mij heel goed hoe ze er de dagelijkse sleur mee konden breken. Zeker in de onverwarmde huizen in de middeleeuwen was het leven verre van romantisch en kon de roes van pas komen.
Zwangere Guy: Het opzienbarende is dat ik mijn nieuwe plaat en alle serieuze, persoonlijke heavy shit erop nuchter heb geschreven. Met mijn volle bewustzijn, met mijn tranen en mijn gevoel… Ik kende trouwens niets van Bruegel, tot ik door jouw boek belandde in de Kapellekerk, waar hij begraven ligt.
Didden: Al die grootstedelijke karakters op jouw plaat zijn in feite ook bruegeliaans. Ik zou ze alleen iets minder spliffs laten rollen, ook al is dat eigen aan de hiphopcultuur en nog altijd veel beter dan smack my bitch up.
Jullie zijn in jullie apenjaren allebei van school gevlogen. Waarom?
Didden: Ik omdat ik lang haar had en er “Leve Elvis” op mijn meetlat stond. En ook wel omdat ik zei dat het niet kon dat de paus altijd een Italiaan was. Ik kon toch niet geloven dat God steevast een Italiaan zou kiezen als plaatsvervanger op aarde? Het kwam erop neer dat ik dan maar beter naar het atheneum kon gaan. Maar ik moet niet natrappen, want ik vond het Sint-Jan Berchmanscollege wel een goede school.
Zwangere Guy: Ik ben buitengegooid toen ik in het tweede middelbaar zat op het atheneum van Koekelberg, de KAK zoals ze zeggen.
Didden: Goeie titel voor je volgende plaat!
Zwangere Guy: Omdat ik vocht, joints pafte én omdat mijn punten te slecht waren. Ik was niet gemaakt om hele dagen stil te zitten. Omdat ik op dat moment zelf te dom was om te beseffen waar ik mee bezig was en ook mijn ma me weinig inzicht gaf over wie ik was of zou kunnen zijn, heeft mijn pa me toen meegenomen voor een toertje met de auto. Hij zei: “Kijk eens rond en denk na over wat je ziet en hoe het daar komt.” Beenhouwer mocht ik niet worden, want dat was hij zelf. Ik opperde dat ik misschien wel naar de cadettenschool wou, waarop we naar Laken reden, maar toen we er waren, had ik al geen zin meer. Op het einde van de rit zei mijn pa zijn gedacht. Hij zag me ofwel op een podium staan, omdat ik ook in mijn kindertijd altijd al aan het dansen was of Will Smith naspeelde uit The fresh prince of Bel-Air, of The Simpsons of Kulderzipken. Ofwel zag hij me in de bouw, omdat ik altijd veel energie had en graag stoer deed. Uiteindelijk heb ik dus eerst twaalf jaar op de werf gestaan. Daarmee dat ik nu zoveel kilo’s heb gepakt. (Lacht) Eigenlijk heb ik alles op straat en op café geleerd.
Didden: De school of life.
Zwangere Guy: Op mijn elfde ben ik voor het eerst naar het centrum geweest, om te skaten op de Kunstberg en op hiphop. Later kwam ik vooral terug om cd’s te kopen. De muziek heeft er uiteindelijk voor gezorgd dat ik toch op dat podium ben beland.
© Heleen Rodiers
Binnenkort sta je twee keer in een volle Ancienne Belgique, de plek waar je enkele jaren geleden nog in de keuken werkte als hulpkok. Lonkt Vorst Nationaal daarna?
Zwangere Guy: Eigenlijk mag ik het van mijn manager niet zeggen, maar ik speel liever vier keer na elkaar in een volle AB dan één keer in Vorst Nationaal.
Didden: Ik vind dat wijs. Muziek speel je voor mensen en die moeten je kunnen zien, zonder verrekijker of groot scherm. Ik begrijp het ook vanuit de performer. Eén keer heb ik op het podium van de AB gestaan, om een foto te nemen. Het was een plezier om naar die rode bak te kijken.
Zwangere Guy: (Enthousiast) Bij de soundcheck is die nog leeg, maar enkele uren later is die dus tot de nok gevuld. Mijn eerste concert in de AB was Starflam in 2003, een van de eerste succesvolle Belgische hiphopgroepen. Het heeft even geduurd, maar nu staat er een hele generatie klaar.
Didden: Ik was daar ook! Arno had me getipt. Maar mijn eerste AB-optreden bezocht ik 40 jaar eerder. The Shadows speelden in 1963 nog in de oude AB, met tafeltjes en garçons, én in het voorprogramma stond een hond die zijn eigen naam kon schrijven en daarna nog door een brandende cirkel sprong. (Hilariteit) Daar waren de mensen toen content mee. Het ticket kostte (mijn ouders) 190 frank, wat toen enorm veel geld was, bijna een vijfde van de huishuur. Toen mijn cola na vijf minuten was leeggedronken en mijn weekbudget op was, heb ik het glas de rest van het optreden vastgehouden. Wat ik me afvraag als ik al die jonge gasten met laptops van 1.200 euro op café zie zitten: kan je tegenwoordig nog met weinig geld toekomen? Als student heb ik nooit een uitgave moeten doen van een maandloon. Die ene gast met zijn Medion uit de Aldi tussen al die Apples breekt altijd mijn hart.
Zwangere Guy: Ik denk wel dat het nog mogelijk is. We zijn strijders, overlevers. Veel gasten hebben zich in hun kop gestoken dat het altijd crisis is. Dat idee heeft ons gevormd. Ook de aanslagen hebben hun tol geëist. Ik heb geweend, maar als de situatie altijd precair is geweest, dan leer je er het beste van te maken. Ik vind dat de Brusselse jeugd vooral dat uitstraalt.
Didden: Ik ben blij dat te horen. Zelf keek ik op tegen de herdenkingsplechtigheden, maar eigenlijk kan je achteraf alleen maar stellen dat de Brusselaars zich na de aanslagen heel waardig hebben gedragen.
> Zwangere Guy. 28 & 29/3, 20.00, Ancienne Belgique, 28/6, Couleur Café
© Heleen Rodiers
- Geen tickets kunnen bemachtigen voor de concerten van Zwangere Guy in de Ancienne Belgique? Niet getreurd want Kijk die Shit! BRUZZ zendt het concert van 29 maart live uit. Vanaf 21 uur op BRUZZ.be
Lees meer over: Muziek
Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.