Bibliofielen bouwen een feestje

De wereldvermaarde tempel van 'de boekband als kunstwerk', Biblio­theca Wittockiana, bestaat 25 jaar. Dat wordt gevierd met een overzichtstentoonstelling en de uitgave van een catalogus waarin stichter Michel Wittock zijn persoonlijke keuze voorstelt en een tipje van de sluier licht.

Zelf zegt Wittock het zo: "In de extravagante wereld van de verzamelaars telt het 'ras' der bibliofielen de meeste op geheimzinnigheid gebrande personen." Een uitzonderlijke collectie in de openbaarheid brengen is deze specifieke onderafdeling van de Homo collectionarius dus vreemd. En toch maakt Michel Wittock zelf een uitzondering op deze regel.

Wittock is een telg uit een dynamische dynastie van textielbaronnen, die hun imperium van de hand deden voordat textiel een nationale kopzorg werd. Het feit dat de familie over grote lappen grond in Sint-Pieters beschikt, helpt natuurlijk wel als men zich geroepen voelt om een instituut onder eigen naam te openen. De faam van absolute exclusiviteit heeft zijn magische effect nooit gemist. Het besef dat er van een bepaald boekwerk wereldwijd maar drie exemplaren bestaan, heeft menigeen doen kwijlen. De huidige overzichtstentoonstelling, die een beetje als de afsluiter van de carrière van M.W. en een beleidsverklaring van zijn opvolger en zoon Charlie W. kan worden beschouwd, verrast.

Rasverzamelaar Wittock was al uitgegroeid tot dé autoriteit van de Franse en Italiaanse boekdrukkunst, van renaissance tot empire. Maar blijkbaar beschikt hij over een even fijne neus en een even goed netwerk om uitzonderlijke recente creaties te vinden. Maar geduldig zoals hij is, heeft hij gewacht tot hij naar buiten kon komen met een compleet contemporain luik. De aantrekkingskracht van het boek als gesamtkunstwerk lijkt alleen maar in kracht te zijn toegenomen, alle doemberichten over nieuwe media ten spijt.

Vorige week werd de laatste spectaculaire aanwinst aan de wereld getoond. De kaft beslaat zowat driekwart vierkante meter. Wittock, ondertussen 72, moest Annie De Coster, directrice van de bibliotheek, erbij halen (foto) om het gevaarte in polycarbonaat te openen. De creatie, een functionerend (!) raderwerk, bevat zeventien prachtige lithografieën over leven en dood van Kazimir Malevitsj. Behoorlijk macaber, maar van een extreme schoonheid.

Boekbanden met goud op snee worden hier natuurlijk in ere gehouden, maar alle mogelijke evoluties in 'het nobelste handwerk' worden hier met een meer dan gemiddelde nieuwsgierigheid gevolgd.

:: Een leven, een verzameling - Vijf eeuwen kunst en geschiedenis doorheen het boek en de boekbinderij, nog tot en met 28 februari 2009 in Bibliotheca Wittockiana, Bemelstraat 23, 1150 Sint-Pieters-Woluwe, 02-770.53.33. Open van dinsdag tot en met zaterdag van 10 tot 17 uur, gesloten op feestdagen