Cyro Baptista: Verslinden van muzikale geesten

Cyro Baptista toerde jarenlang in de schaduw van de groten der aarde, maar nu stelt de Braziliaanse percussionist zijn eigen werk voor samen met zijn kwartet Banquet of the Spirits. "Mijn muziek is als de Braziliaanse cultuur: we slokken duizend-en-een verschillende invloeden op, verteren ze en maken er ons eigen ding van."

Al toetsend naar zijn muzikale identiteit en polsend naar zijn vele samenwerkingen met jazzartiesten, roept Cyro Baptista meteen uit: "Ik heb helemaal niets met jazz te maken, man!" De toon van het interview is gezet. Deze Braziliaanse percussievirtuoos trapt graag lol en is ondanks dertig levensjaren in New York nog gedrenkt in de Braziliaanse joie de vivre.

"Ik ben een mixtuur, mijn muziek is een product van alle mensen met wie ik al samenspeelde," legt Baptista uit aan te telefoon vanuit zijn studio in New York. Dat gaat van klassieke muziek over popacts als Sting en Paul Simon tot jazzgroten Herbie Hancock en Cassandra Wilson. Baptista groeide op in de alternatieve muziekscene van New York, aan de zijde van zijn vriend John Zorn.

Geboorte van wereldmuziek
Cyro Baptista is in São Paulo geboren maar begon zijn muzikale studies aan het Instituto Vila Lobos in Rio de Janeiro, Braziliës culturele hoofdstad. "In 1980 tikte ik er een beurs op de kop om in de VS te gaan studeren aan de Creative Music Studio in Woodstock," zegt Baptista. "Dat is zowat de geboorteplaats van wat men vandaag wereldmuziek noemt. Die studio's waren gebouwd in een grote boerderij. Wanneer de muzikanten niet op tournee waren, gingen we allemaal samen jammen. Don Cherry, Naná Vasconcelos, Trilok Gurtu, Ornette Coleman, niet zomaar een paar muzikanten! Vanuit Brazilië kwam ik plots in contact met al die vreemde culturen. We gingen Braziliaanse muziek met Indiase muziek en jazz vermengen. Dat was ongezien. Zo ontstond wereldmuziek."

Na zijn studies aan de Creative Music Studio vertrok Baptista naar New York, op dat moment de broeihaard van world jazz en latinjazz. "Ik ben midden in die gekte beland. Muzikanten die hun plaats niet vonden in hun eigen land, gingen naar New York. Het was de perfecte plaats voor de muzikale misfits, een boeiende plek waar wereldculturen door elkaar vloeiden."

Muzikale milkshake
Na dertig jaar aan de zijde van bekende artiesten komt Baptista voor het eerst naar België met zijn kwartet Banquet of the Spirits: "Een product van al die ervaringen. Ik heb mezelf in een blender gestopt en dit is wat eruit kwam." Op zijn nieuwe album Infinito horen we freejazz, ska, Braziliaanse muziek, vocale percussie, surf, Afrikaanse invloeden, progressieve metal, noise, Arabische klanken en veel improvisatie. Een heerlijke muzikale milkshake of 'Batido de Baptista'.

"Ik wou mijn groep eigenlijk Antropofagia noemen, maar dat is veel te moeilijk voor de gemiddelde Amerikaan. (Lacht luidkeels) De filosofie van de antropofagie (een vorm van kannibalisme, bt) is een belangrijke culturele beweging uit de jaren 1930 waar later onder meer tropicalismo uit gegroeid is. De centrale vraag was: waarom is de Braziliaanse cultuur wat ze is? Niet Afrikaans, niet Europees, niet Amerikaans en tegelijkertijd toch ook dat allemaal. We hebben alle culturen die in Brazilië beland zijn verslonden, verteerd, uitgebraakt, opnieuw opgegeten en verteerd enzovoort. De Franse Revolutie, de Amerikaanse grondwet, Baudelaire, Jimi Hendrix, Miles Davis… De Braziliaanse cultuur is een product van dat alles. Wereldmuziek is trouwens ook een goed voorbeeld van antropofagie. Met Banquet of the Spirits geef ik een introductie tot de antropofagie. Maar geen nood, we gaan niemand opeten! (Lacht) We beperken het tot het verslinden van muzikale geesten."

:: Cyro Baptista & Banquet of the Spirits
wanneer: 5 mei 2010, 20.30 uur, €12/13/14
waar: Espace Senghor, Waversesteenweg 366, Etterbeek, 02-230.31.40, info@senghor.be, www.senghor.be