De vijf hoeken van de wereld: Zwitserland in Brussel/Einstein in Hotel Metropole

Dit najaar, op 29 oktober om precies te zijn, heeft er een bijzondere verjaardag plaats. Het is dan immers precies honderd jaar geleden dat in Hotel Metropole de eerste Solvay-conferentie werd georganiseerd - van 29 oktober tot 4 november 1911. De Solvay-conferenties waren baanbrekende bijeenkomsten in de evolutie van chemie en fysica.

Het is niet overdreven te stellen dat ze het aanschijn van de wereld veranderd hebben. Er werden met name kwantumsprongen in de kwantummechanica gezet. De conferenties werden georganiseerd door de Brusselse chemicus en industrieel Ernest Solvay, en waren eigenlijk de eerste internationale bijeenkomsten van geleerden uit fysica en chemie.

De eerste conferentie had 'La théorie du rayonnement et les quanta' als thema. Onder de 24 deelnemers hadden er al tien een Nobelprijs beet. De toen nog vrij jonge Albert Einstein (1879-1955) was er ook al bij, net als Max Planck en Marie Curie. Van de bijeenkomst bestaat een foto waar ze allemaal op staan, genomen in Hotel Metropole dat nog altijd prat gaat op de gebeurtenis.

Briefwisseling
Voor Einstein was de Solvay-conferentie van 1911 niet zijn eerste en ook niet zijn laatste contact met België. Omdat zijn oom Caesar Koch sinds 1890 in Antwerpen woonde, passeerde Einstein geregeld in Antwerpen, Brussel of Luik. Na 1911 woonde Einstein ook nog de conferenties van 1913, 1927 en 1930 bij. Die hadden allemaal plaats in het Solvay Instituut.

Traditioneel hoorde bij de conferenties ook een bezoek aan het koninklijk paleis. Daaraan hield Einstein zijn levenslange vriendschap met Albert I en vooral Koningin Elisabeth over. De briefwisseling tussen de geleerde en de koningin bleef duren tot vlak voor Einsteins dood. Bekend is verder ook Einsteins verblijf aan de Belgische kust in De Haan, waar hij ondermeer James Ensor ontmoette.

Métropole Hotel, De Brouckèreplein, Brussel