Expo: Brussel, een hoofdstad en haar inwoners

Het kan verkeren: de hoofdstad is nu rijkelijk bedeeld met actiegroepen en buurtcomités allerhande, maar het is niet eens zo lang geleden dat stedelingen hun leefomgeving noodgedwongen lijdzaam ondergingen. Een didactische, mooi opgezette tentoonstelling in de Sint-Gorikshallen laat zien hoe Brussel is veranderd.

In de periode 1989-1999 pakte de Brusselse regering regelmatig uit met prikkelende tentoonstellingen en fraaie boeken. Motief: de Brusselaars fier maken over hun stad. Die goede traditie was ondertussen wat verwaterd, maar gelukkig is er nu de tentoontstelling Gedeelde ruimten, betwiste ruimten - Brussel, een hoofdstad en haar inwoners. In 43 foto's van schilderijen (het Sint-Joostplein in 1858 bijvoorbeeld) en dertig originele kaarten, omringd met vaak onuitgegeven foto's en documenten, wordt de geschiedenis van de stad én het machtscentrum dat Brussel al eeuwen is geschetst. De foto van de Putterijstraat, waar later het Centraal Station kwam, in 1900 - toen nog een bloeiende winkelstraat - doet werkelijk dromen. De stad is het resultaat van ingrijpende veranderingen - van industrialisering over industriële teloorgang tot internationalisering - die zich in de loop van de negentiende en twintigste eeuw hebben voorgedaan.

Luchtfoto's
Vergelijkende luchtfoto's, genomen met een tussenpoos van een paar decennia, spreken boekdelen. Diezelfde luchtfoto's laten ook verrassend duidelijk zien dat de noordwestrand van Brussel veel minder verstedelijkt is dan de oostrand.

De stedelijke ruimte is altijd al - doordat de grond schaars was en is - betwist gebied geweest tussen inwoners en economische actoren, openbare voorzieningen en vervoer. Economische en politieke spelers hebben ook altijd een titel gehad: ze zijn eigenaar, ondernemer of projectontwikkelaar, ze zijn prins, burgemeester of minister en sinds de internationalisering ook Europees commissaris. In de loop der tijden hebben de bewoners, al dan niet verenigd, een steeds grotere rol gespeeld. En deze tendens zet zich onverminderd door.

:: Brussel, een hoofdstad en haar inwoners loopt nog tot en met 30 maart in de Sint-Gorikshallen, Sint-Goriksplein 1, 1000 Brussel. Open van 10 tot 18 uur, maandag gesloten, gratis toegang