Expo: Eindejaarstentoonstellingen Sint-Lukas

Kunstschool Sint-Lukas organiseert in de laatste weken voor de zomervakantie vijf tentoonstellingen. De Brusselse kunstenares Saskia Aelen (23) toont drie werken op Transmission in metrostation Anneessens. Die draaien, zoals wel vaker het geval is in haar jonge oeuvre, rond stedelijkheid. Aelen is net afgestudeerd en plant een jaar vrijwilligerswerk te doen in Afrika. "Ik weet nog niet zeker of mijn ambitie in het kunstenaarschap ligt dan wel in het organiseren van tentoonstellingen."

Het werk van Saskia Aelen is gebaseerd op het leven in de stad, en meer bepaald het leven in Brussel. Haar video's, installaties, sculpturen en andere werken gaan inhoudelijk in op structurele aspecten zoals ruimtelijkheid en architectuur, alsook op sociale thema's zoals menselijke gedragingen - bijvoorbeeld de patronen van groepen mensen die zich bewegen in de stad. Aelen geeft haar werk een strakke maar krachtige, naar het minimale neigende vorm mee. In de groepstentoonstelling Transmission in metrostation Anneessens stelt Aelen drie recente werken tentoon die met elkaar gelinkt zijn. One street city is een soort van aangepaste plattegrond van Brussel. Daarnaast toont ze op een vijftiental monitoren video's waarop de lintbebouwing van Vlaanderen naar Brussel te zien is. Met het derde werk, een videoprojectie, gaat ze in op de gelaagdheid van mensen in deze stad. Aelen toont de verschillende manieren waarop mensen naar Brussel kijken, "visies van individuen op de stad die niet bestaat maar die voor die personen heel erg 'echt' is."

Waarom staat Brussel centraal in je werk?
Saskia Aelen: Ik ben geboren in de rand van Brussel en later verhuisd naar de stad. Als jonge kunstenaar heeft deze stad een grote invloed gehad op mij als persoon en op mijn werk. Vooral de manieren waarop ik me verplaats in de stad en de patronen en rituelen die ik daartoe uitvoer, fascineren me. Ik ben Nederlandstalig en heb veel Franstalige vrienden. Na gesprekken met andere Vlamingen in Brussel, bleek dat we dezelfde plekken bezochten - bijvoorbeeld dezelfde bars en winkels. Tussen die twee bevolkingsgroepen bestaan er dus zowel overeenkomsten als verschillen qua gedrag, maar het gaat verder. Zo zijn er tientallen onderverdelingen te onderzoeken voor wat betreft de populatie in Brussel. Hoe ik dat vertaal in mijn kunst, verschilt van werk tot werk.

Hoe verhoud je je tot deze stad?
Aelen: Ik woon al verschillende jaren in Brussel en onderhoud er een haat-liefdeverhouding mee. Brussel is de grootste, interessantste en meest multiculturele stad van België. Brussel is ook zeer chaotisch. Daarom denk ik net dat wij Brusselaars aan bepaalde patronen vasthouden. Die dingen kunnen me ergeren, maar uiteindelijk verklaart het ook waarom ik hier zo graag woon. Momenteel kan ik me niet inbeelden dat ik voor een lange periode elders zou wonen.

Je voltooide je humaniora, je hogeschoolopleiding en het postgraduaat transmedia aan Sint-Lukas. Dat is twaalf jaar van je leven. Hoe kijk je terug op die periode?
Aelen: Ik was elf toen ik begon. Destijds leek me dat heel logisch: ik zag me niet naar een 'normale' school trekken en algemeen secundair onderwijs volgen. Naar de hogeschool stroomde ik door, transmedia was minder vanzelfsprekend. Op dat moment voelde ik immers dat ik even uit Brussel moest vertrekken - het werd me te veel een gewoonte om hier te toeven. Ik heb dat dan ook gedaan, maar ben achteraf toch naar Sint-Lukas teruggekeerd: ik voelde me niet klaar om te gaan werken of iets anders te doen. Na twaalf jaar kijk ik enorm positief terug naar de school. Ik heb geleerd zelfstandig te zijn, mijn ideeën waar te maken zonder hulp.

Wat ga je doen nu je bent afgestudeerd?
Aelen: De laatste twee jaar heb ik bij transmedia vooral nagedacht over waar ik als kunstenaar heen wil. Ik heb ook veel geschreven, het was kortom een periode voor mezelf. Volgend jaar wil ik wat doen voor anderen. Daarom ga ik vrijwilligerswerk doen in Mozambique en Tanzania. Ik heb het heel erg nodig om dingen te doen in plaats van enkel erover te praten. Ik wil ook dingen doen waarvan ik het gevoel heb dat ze echt het verschil maken, en dan niet alleen voor mezelf. Na een jaar in Afrika keer ik wellicht terug naar de kunst, al weet ik nog niet op welke manier. In het verleden organiseerde ik ook verschillende exposities (Aelen hield met twee medestudenten onder meer een jaar het Atelier Soylent White open in de Hoogstraat, is). Misschien wil ik opnieuw die richting uit.

Hoe ervaar je de kunstwereld van vandaag, en in het bijzonder de scene in België en in Brussel?
Aelen: In Brussel kom je erg vaak dezelfde mensen tegen - laten we dat aspect hermetisch noemen. Iedereen beseft dat goed. In Antwerpen of Gent merk ik dat minder, maar dat ligt misschien aan het feit dat ik het milieu daar niet zo goed ken. Het publiek in Brussel verandert wel, maar er komen nooit echt veel mensen van buitenaf kijken - toch niet zoveel als sommige kunstenaars zouden willen of bepaalde organisatoren beweren. Hoe dat te veranderen - en of dat wel noodzakelijk is - behoort tot de grote vragen waar ik mee worstel.

Je had het afgelopen jaar meermaals tentoonstellingen in Brussel, maar ook in Amsterdam, Ohio en Mexico. Waar zou je graag nog tentoonstellen?
Aelen: Op die buitenlandse tentoonstellingen was ik vaak niet fysiek aanwezig, enkel het werk was er te zien. Natuurlijk ligt het in de ambitie van elke jonge kunstenaar om ergens ver weg tentoon te stellen - alleen al omdat het zo chic klinkt als je in New York exposeert.

•• Transmission
16 > 21.6.2009, metrostation Anneessens

•• Eindejaarstentoonstelling Sint-Lukas
3.7.2009 — gratis
metro anneessens & Verschillende locaties - Schaarbeek

Sint-Lukas XXL

Voor de vakantie een aanvang neemt, pakt kunstenschool Sint-Lukas uit met drie tentoonstellingen en twee projectpresentaties. De evenementen articuleren het multidisciplinaire karakter van de campus en zijn verschillende opleidingen. Sinds oktober 2008 breidde Sint-Lukas gevoelig uit met een nieuw gebouw waardoor er een ruimte van 7.000m² vrijkwam. In 2009 vindt de grootste tentoonstelling in de school zelf plaats. Op de Eindejaarstentoonstelling '09 is werk te zien van een duizendtal jonge - schoollopende en net afgestudeerde - kunstenaars. De studenten van de postgraduaatsopleiding transmedia stellen hun werken tentoon in de modernistisch aandoende ondergrondse ruimtes van metrostation Anneessens. De afzwaaiende studenten van interieurvorming richten een privéwoning in, die van vrije kunsten gaan een samenwerking aan met het gemeentehuis van Schaarbeek. Tot slot brengt de galerie van de school Play

, een project van oud-student Helmut Stallaerts. Hij is in de eerste plaats schilder, maar toont ook video's, tekeningen, foto's en maquettes die samen een soms ironische vraagstelling opwerpen naar wie de persoon achter het personage is.

Eindejaarstentoonstelling '09, 27 > 28.6.2009, 14 > 18.0, Campus Sint-Lukas
Transmission, 16 > 21.6.2009, 10 > 19.00, metrostation Anneessens
Afstudeerproject 3BA interieurvormgeving, 27 > 28.6.2009, 10 >19.00, La Maison Olivier, Haachtsestwg. 138, Schaarbeek
Afstudeerproject 3BA vrije kunsten, 19 > 27.6.2009, ma > vr 10 > 16.00, do 10 > 19.00, za 11 > 13.00, gemeentehuis Schaarbeek
Play, Helmut Stallaerts, > 3.7.2009, di > vr 10 > 17.00, za 13 > 17.00, Sint-Lukasgalerie