Fotografie: Paula Bouffioux belicht haven en kanaal

Vanuit haar slaap­kamerraam ziet Paula Bouffioux de rook van de verbrandingsoven van Neder-Over-Heembeek omhoog kringelen. De fotografe gaat slapen met het kanaal en staat ermee op. In het Koninklijk Pakhuis kunt u nu haar verbeelde landschappen van Canal zone gaan bekijken.

Zonsondergangen op de Heembeekkaai. Ze zetten Bouffioux na haar dagtaak als toneelregisseuse van de vzw Zumba aan tot 'dichten in foto's'. De fascinatie voor de haven en het kanaal gaat ver terug. "Als tiener ging ik roeien en waterskiën op het kanaal van Willebroek in Vilvoorde en Grimbergen. Er is veel gebeurd op het water... Canal zone gaat over imaginary landscapes , als ik 's zondags, op de fiets, helemaal alleen, de kaden van het kanaal verken. Ik voel me dan ergens anders dan in België."

Panorama's van de haven, in een rode gloed, of in een grijs dat toch verzengend kan zijn. Overbelichte afvalbergen, macro-opnamen met stalen vraagtekens en korrelig industrieel tuig. Ze hebben allemaal dezelfde broeierige en desolate, maar weldadige sfeer. "De bergen van gedumpte wagens, spuitbussen of zand, zulke beelden prikkelen mijn verbeelding enorm," zegt Bouffioux. "Het zijn de ingewanden, het is de buik van de stad. Het zand wordt gebruikt bij de constructie van gebouwen, maar er is ook de bloem van de oude maalderij Ceres, de basis van ons brood, en zo verder."

Twee jaar geleden exposeerde Bouffioux al Canal waters in het gemeentehuis van Schaarbeek. De reeks foto's van reflecties in het kanaal die efemere landschappen vormen, wordt voor een deel opnieuw tentoongesteld. "Het kanaal heeft heel wat negatieve connotaties, maar door de foto's gingen de bezoekers er ook de schoonheid van zien."

Fotografie is voor Bouffioux "een soort onderzoek naar mijn directe omgeving." Ze werkte mee aan wijkcontracten, rond de vergane glorie van het treinstation van Schaarbeek, of rond prostitutie in de Noordwijk, waarbij ze foto's van bloemen liet uitvergroten en tegenover de vitrines ophangen. Verschillende prostituees lieten haar toen weten dat ze liever op die bloemen keken dan op de muur langs het spoor.

"Met foto's probeer ik me een plek toe te eigenen. Verwacht dan ook geen onderschriften bij de kanaalfoto's. Het is meer een poëtische, persoonlijke visie dan een documentaire," zegt ze. Of in haar dichttaal, het Engels: "Canal Zone: my life on Mars, my Indian reservation, my Death Valley, my playground..." Daarom bewerkt ze haar beelden ook, en neigt ze meer en meer naar zwart-wit. "De ruwe materialen, het brokkelige en kapotte lenen zich daartoe. Maar ook het inter­actieve en voor fotografen erg inspirerende Flickr (waar foto's gedeeld worden, AD) is schuldig. Ik stel vast dat ik alsmaar meer foto's post, en meer en meer in zwart-wit - dat is een Flickr-tendens."

:: Canal zone (met de steun van de Haven van Brussel), in Thurn & Taxis (Koninklijk Pakhuis), Havenlaan 86c, 1000 Brussel, nog tot en met 11 oktober, woensdag-zondag 13-18 uur, gratis. Foto's op www.flickr.com/photos/paula6805/