Gezinsdrama in Candelaershuys

Rechter: Ge hebt in tehuizen gezeten? Hoe kwam dat? Kurt: Omdat ik diefstal had gepleegd met mijn broer. Rechter: Diefstal met uw broer. Kurt: Ja, diefstallen. Rechter: Diefstallen... Weet ge nog hoeveel diefstallen er gepleegd waren? Kurt: Stuk of dertig. Rechter: Ja, stuk of dertig, we gaan 't een beetje afzwakken, eenentwintig heb ik er geteld. Als ge dan in die instellingen zat, zijt ge daar gebleven, Kurt De Neve? Kurt: Ja. Rechter: Ik dacht het niet, hé Kurt De Neve, ge zijt daar gaan lopen, waarom was dat? Kurt: Ik ben daar gaan lopen, het stak mij daar tegen... Ik mocht nie op weekend.

"Louter vragen en antwoorden, geen scènes, de beklaagden zitten voor je neus, ze bekijken je frontaal. Achteraf durft het publiek soms niet te applaudisseren." Larsen Bervoets heeft het over het theaterstuk Aalst van het productiehuis Victoria, gebaseerd op het assisenproces van de dubbele kindermoord in Aalst begin januari 1999, dat op 25 en 26 februa­ri te zien is in het Candelaershuys. Larsen Bervoets was een seizoen lang de huistekenaar van de ploeg rond Aalst: "Ik tekende de beklaagde vader en moeder uit de Koppen-uitzending over het assisenproces, de acteurs Lies Pauwels en Felix van Groeningen op en naast de set, bijvoorbeeld als ze een dutje deden in de auto, maar ik tekende ook technici en het publiek."

Uit de 'kleine achthonderd' tekeningen maakte hij voor het Candelaershuys een selectie voor een tentoonstelling, een van de drie luiken die er te zien zijn, samen met de documentaire over de making of en het theaterstuk Aalst, beide van regisseur Pol Heyvaert en tekstschrijver Dimitri Verhulst.

Piëdestal
"Ik teken al heel mijn leven. Tekenen is als notenleer bij muziek, je moet het onderhouden. De tekeningen kunnen sowieso tot ander, meer ruimtelijk, werk leiden," zegt Larsen Bervoets over zijn keuze om iets met tekenen te doen voor zijn afstudeerproject aan de Academie voor Schone Kunsten van Gent, richting 3D Multimedia. "Ik trok dus met mijn schetsboek naar bruine kroegen, oude kapperszaken, en naar gerechtszalen. Toen Dirk Pauwels, de artistiek directeur van Victoria en een van mijn juryleden, de tekeningen van de rechtszaken zag, vond hij dat ik rond Aalst kon werken."

Zo werd het afstudeerproject meteen een echte baan. "Ik vind dat de 'aandacht' een beetje zoek is in de beeldende kunsten. Er zijn massa's goede ideeën, maar de afwerking is er niet altijd. Het handenwerk moet er ook zijn. Ik probeer niet te academisch, niet te esthetisch te werken. Ik wil met mijn tekeningen een moment vatten." En hoe voel je je dan, na achthonderd momenten en meer dan dertig keer het proza van Dimitri Verhulst, dat tegelijk slaat en zalft? "Bevreemdende gevoelens, ja. Het is maf om de beklaagden te vereeuwigen. Je zet ze eigenlijk op een piëdestal door ze op papier te registreren. Het feit alleen al dat ik de drang voelde om ze te tekenen, wijst toch op een of andere vorm van 'respect', maar dat is het woord niet. Je betrapt jezelf erop dat je soms ook moet lachen, al is de gruwel er altijd." Misschien leidt zijn werk wel tot werk als gerechtstekenaar? "Ik denk van niet. Als je die tekeningen bekijkt, dan is dat altijd dezelfde stijl, altijd op datzelfde gerecycleerde papier, en dezelfde pasteltechnieken. Het is niet slecht getekend, maar ik zie geen verschillen tussen de tekenaars. En soms neigen de portretten naar karikaturen, naar comic-figuren."

Feiten en fictie
Het Candelaershuys is er met Aalst weer in geslaagd om een grote productie naar het intimistische gemeenschapscentrum te halen. "Het Candelaershuys is de enige plek in Brussel waar Aalst in het Nederlands gespeeld wordt," zegt programmeur Roos Pauwels. "Een Franstalige versie is deze maand ook in Théâtre 140 te zien. Victoria werkt ook aan een Engelstalige versie, want Aalst is een van de voorstellingen waarmee het theaterhuis op de internationale theaterpodia staat, maar dat wordt niet altijd breed verkondigd in de media."

Van familiedrama's kun je dat dan weer niet beweren. Bovendien werd Aalst een hetze nog voor het stuk werd vertoond, omdat de advocaat van de beklaagde moeder de vertoningen in een kortgeding wilde verhinderen. "Paradoxaal genoeg bereikte hij daarmee precies wat hij met zijn actie had willen voorkomen: hij zette zijn cliën­te opnieuw in de schijnwerpers," zegt Roos Pauwels. "Door naar Het Laatste Nieuws te stappen, heeft hij zelf de sensatie aangezwengeld. Want zeg nu zelf, hoeveel mensen gaan er naar het theater, ocharme, en hoeveel mensen lezen er Het Laatste Nieuws?" "Bij de makers bestond de vrees dat het stuk vanuit deze mediacontext bekeken zou worden en niet meer als stuk op zich. Maar de rechter besloot dat faction (een combinatie van facts en fiction, feiten en fictie, AD) geen strafbaar feit is. Het stuk velt geen oordeel, maar het legt wel de vinger op een aantal wonden."

:: Aalst op 25 februari om 20.30 uur en 26 februari om 17 uur, aansluitend documentaire; tentoonstelling tot en met 3 maart, van 10 tot 17 uur. Reserveren op 02-343.46.58. Candelaershuys, Brugmannlaan 433, 1180 Ukkel